“Dit is pas het begin. De verandering komt of zij dat nu leuk vinden of niet”

zaterdag 21 september 2019 11:55
Spread the love

Het zijn cijfers om van te duizelen. 300.000 betogers in Australië. 1,4 miljoen in Duitsland. In Berlijn alleen al kwamen 270.000 mensen op straat. Londen: 100.000.

Alles bij elkaar waren er acties in 2993 steden en 162 landen. Oeganda, Zuid-Afrika, New Dehli, Kaboel, Islamabad, Tokyo, Puerto Rico, … overal waren honderden en vaak vele duizenden betogers te zien. Meestal jonge mensen die naar het voorbeeld van Greta Thunberg een kartonnen bordje met een zelfgeschreven boodschap in de lucht staken.

Duizenden betogers in Kampala, Oeganda

In Brussel zwol de betoging aan tot 20.000. Dat is opmerkelijk na de klap van de verkiezingsuitslag, het gejammer over de zogenaamde klimaatvermoeidheid, de extreemrechtse aanval tijdens Pukkelpop en het opgeklopte schandaalsfeertje rond een banaal meningsverschil binnen Youth for Climate.

20.000 betogers in Brussel

De duizenden luidruchtige betogers trokken zich daar duidelijk niets van aan. Anuna De Wever vatte het eenvoudig samen op het podium in het Jubelpark: ‘We are back’. Op het podium kreeg ze het gezelschap van sprekers uit vakbondskringen. Ook in de betoging was de aanwezigheid van vakbonden duidelijker merkbaar dan op vorige spijbelacties.

Vakbonden mee

Dat is een globale trend. Wereldwijd deden 1.800 werknemers van internetgigant Amazon mee aan de acties. Ook het personeel van andere internetbedrijven lieten zich niet onbetuigd. Op de betoging in San Francisco liepen ook werknemers van Google en Twitter mee.

De wereldvakbond IVV (ITUC) had zich vooraf solidair verklaard met de jonge klimaatactivisten. “De wereldwijde vakbeweging staat achter jullie”, liet algemeen secretaris van ITUC Sharan Burrow deze week weten. De zogenaamde tegenstelling tussen jobs en ecologie veegde ze van tafel met een oneliner. “Er zijn geen jobs op een dode planeet.”

Het blijft een fascinerende beweging. Precies een jaar geleden nam Greta Thunberg in kleermakerszit en gewapend met een kartonnen bordje plaats voor het Zweedse parlement. Ze was niet de eerste jonge persoon die actie voerde voor het klimaat, maar ze werd wel een icoon en haar actie mondde 12 maanden later uit in een wereldwijde actiedag waar vele miljoenen mensen aan deelnamen.

De frontlinie van de klimaatcrisis

Het zwaartepunt van de acties ligt in rijke landen. Of tenminste daar brengen de betogingen de grootste massa’s op de been. Maar die cijfers mogen niet verhullen dat de frontlinie van de klimaatcrisis niet in de kapitalistische centrumlanden ligt. In Brazilië, de Filipijnen en Colombia werd vrijdag betoogd, met een lagere opkomst dan in pakweg Duitsland of Australië. Maar die drie landen tellen ook een luguber hoog aantal klimaatactivisten die elk jaar vermoord worden. In Colombia werden vorig jaar 24 activisten vermoord.

Eén van de vele betogingen in Brazilië

De ngo Global Witness telde in 2018 164 moorden op milieubeschermers. De overgrote meerderheid van die slachtoffers vielen aan de frontlinie van de klimaatcrisis. Het zijn held(in)nen die hun leven in de strijd gooien om wouden te redden en om meedogenloze mijnexploitanten of vervuilende industrieën tegen te houden. Een even grote meerderheid van die activisten sterft ook anoniem.

Bemoedigend aan deze actiedag is ook dat de klimaatbeweging in de VS nu wel echt op de kaart staat. 250.000 betogers in New York en vele tienduizenden in andere steden zijn een politiek feit. Met Vic Barrett, Jamie Margolin en Isra Hirsi is een nieuwe generatie leiders opgestaan. Complexloos maken zij de link tussen de heerschappij van Wall Street, de kloof tussen rijk en arm, de macht van het patriarchaat, de opkomst van extreemrechts, de dodelijke raids van wapenfanaten, het racisme en het klimaat. De klimaatbeweging lijkt daardoor op een culminatie van alle bewegingen die er aan voorafgingen: van Occupy Wall Street tot Black Lives Matter, van #MeToo tot de scholieren die op straat kwamen na de zoveelste moordende schietpartij in een school en de grote protesten na de verkiezing van Trump. En deze keer kunnen ze rekenen op de steun van een nieuwe, frisse generatie socialistische politici.

Miljoenen betogers op één dag is voor Greta Thunberg niet het eindpunt. Op een podium in New York zei ze: “Als je behoort tot die kleine groep mensen die zich door ons bedreigd voelen, hebben we slecht nieuws. Dit is slechts het begin. De verandering komt of zij dat nu leuk vinden of niet.”

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!