Lenín Moreno behaalde in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen nipt de overwinning. Moreno, die al vicepresident was van 2007 tot 2013, haalde op 2 april 2017 51,16 procent van de stemmen, de rechtse kandidaat, Guillermo Lasso, 48,84 procent. Hij legt op 24 mei de eed af.
Moreno was de kandidaat van Alianza País, de linkse regeringspartij. Het eerste wat Moreno op 3 april na de bekendmaking van de voorlopige uitslag deed, was de sociale bewegingen de hand reiken. Tien jaar geleden hadden die huidig president Rafael Correa nog gesteund, maar gaandeweg hebben ze zich van hem afgekeerd.
Ook al heeft de nieuwe president eveneens een meerderheid in het parlement, door zijn nipte overwinning zal hij een grote politiek-sociale alliantie moeten smeden die het draagvlak voor zijn beleid vergroot. “Ik zal iedereen die de dialoog wil aangaan over de grote nationale doelstellingen, de hand blijven reiken”, zei hij in een televisie-interview. “Er zullen meningsverschillen zijn, dat zal van de dialoog afhangen. Als we genereus zijn in hart en geest kunnen we het eens raken.”
Vooral in de autochtone gebieden in de Sierra, het centrale gebergte van de Andes, is de steun voor de regeringspartij van Correa in de loop der jaren sterk afgebrokkeld. De rechtse kandidaat haalde er meestal een betere score. “Moreno wint aan de kust maar verliest bij de boeren en inheemse bevolking in de Sierra”, zegt politiek analist Xavier Flores. “Daar zal hij rekening moeten mee houden als hij zijn beleid bepaalt.”
“Ik reik de inheemse kameraden die weggegaan zijn, de hand”, zei Moreno zondag in het televisie-interview. Ook met vrouwen, groenen en jongeren wil hij de banden weer aanhalen. Ook in de hoofdstad Quito, traditioneel toch een links bastion, haalde Moreno geen meerderheid meer. Het is in Quito dat Correa tien jaar geleden de basis legde voor zijn Burgerrevolutie.
Correa koos echter vaak voor het conflict. “De stijl van Moreno is anders”, zegt Flores. “Hij kan bruggen bouwen naar de sectoren die zich van de regering gedistantieerd hebben.” Ook de leider van zijn politieke partij Alianza País, Álvaro Sáenz, wijst op de noodzaak om de sociale basis van het regeringsbeleid te verbreden om zo toekomstige aanvallen van rechts te pareren.
Eerste president verkozen in een rolstoel
Moreno is verlamd aan beide benen doordat hij bij een overval in 1998 een kogel in de rug heeft gekregen. Hij is zo de allereerste kandidaat waarvan de kiezers wisten dat hij zwaar gehandicapt is en die desalniettemin in zijn rolstoel verkozen wordt tot president. Amerikaans president Franklin Delano Roosevelt zat tijdens zijn derde mandaat vanaf 1939 ook in een rolstoel, maar zijn zwakke gezondheid was altijd een goed bewaard geheim tijdens zijn drie verkiezingscampagnes in 1932, 1936 en 1940. Pas tijdens de Tweede Wereldoorlog op het einde van zijn derde mandaat verschenen foto’s van hem in een rolstoel.
Moreno zet zich wereldwijd in voor de rechten van mensen met een beperking. In 2013 nam hij daarom ontslag als vice-president en trok hij naar Genève, waar hij speciaal VN-gezant voor mensen met een beperking werd, tot hij naar zijn land terugkeerde voor de presidentsverkiezingen.
Correa beëindigt zijn presidentschap met de steun van ruim 50 procent van de Ecuadorianen. Hij behaalde onlangs ook een overwinning in een referendum over fiscale paradijzen en in het parlement kreeg zijn partij Alianza País opnieuw de meerderheid.
Ondanks de nipte overwinning van zijn opvolger, verlaat hij met opgeheven hoofd het politieke toneel, iets waar geen enkele Ecuadioraanse president sinds de terugkeer van de democratie in 1979 in geslaagd was. Zijn conflicten met de inheemse bevolking hadden echter verregaande gevolgen, waardoor Moreno in sommige zones veel stemmen verloor, iets waar de nieuwe president alvast rekening mee zal moeten houden.