Het meer Las Canoas droogt uit en berooft de boeren van vis en water voor hun akkers (Guillermo Flores/IPS)

Ergste watercrisis Nicaragua in vijftig jaar door klimaatverandering

In Centraal-Amerika is er geen land met meer zoet water dan Nicaragua. Toch beleeft het een van zijn grootste watercrisissen in vijftig jaar. Oorzaken zijn de klimaatverandering, de ontbossing en de verschraling van de bodem.

maandag 1 juni 2015 16:26
Spread the love

María
Esther González heeft in Distrito Uno, een arme wijk in hoofdstad
Managua, minder dan twee uur per dag water uit de kraan. Van elf uur
’s avonds tot drie uur ’s nachts moet ze alert blijven, want dan
kan er water uit de kraan komen. Zodra dat het geval is, vult ze alle
mogelijke recipiënten.

“Al
vier jaar moet ik ’s nachts waakzaam blijven om het water te
bemachtigen dat we elke dag nodig hebben”, zegt ze. Soms komt er
echter ook drie opeenvolgende dagen niets uit de kraan. Enacal, de
nationale waterdienst, rijdt dan met tankwagens rond.

Ook
op het platteland

In
Managua springt het watertekort het meest in het oog omdat de
straatprotesten de media halen. In de rest van het land is het tekort
echter even nijpend. In het centrum en het westen van het land kampen
duizenden gezinnen op het platteland met watertekort, zegt Arístides
Álvarez van het netwerk Comités de Agua Potable y Saneamiento.

De
mensen zijn afhankelijk van waterputten en rivieren en die zijn nu droog
gevallen. In het departement Chinandega bijvoorbeeld, op 140
kilometer ten noordwesten van Managua, staan drie rivieren helemaal
droog. Daar hangen minstens 1300 gezinnen van af.

Een
heel eind lopen

“De
mensen moeten nu een heel eind lopen om water te zoeken”, zegt
Álvarez. “Wie de middelen heeft, koopt water op landbouwbedrijven
met waterputten. Niet iedereen kan echter tegelijk water en eten
kopen.”

Het droge seizoen loopt normaal van november tot mei, maar er viel amper
regen. Volgens de meteorologische overheidsdienst van de VS is er 90
procent kans dat Centraal-Amerika opnieuw te maken krijgt met El
Niño, een weerfenomeen dat in deze regio grote droogte kan
veroorzaken.

Volgens
Ruth Selma Herrera, voormalig topvrouw bij Enacal, wordt er ook te
weinig geïnvesteerd in de waterinfrastructuur. “Er is minstens 150
miljoen dollar nodig om het distributienetwerk te moderniseren. De
leidingen zijn verouderd, waardoor zeer veel water verloren gaat.”

Voedselproblemen

De
Nicaraguaanse Stichting voor Economische en Sociale Ontwikkeling
waarschuwt voor voedselproblemen in de zogeheten Droge Corridor van
Nicaragua. Die beslaat 33 van de 153 gemeenten van het land in het
noorden en noordwesten, goed voor meer dan een miljoen inwoners.

Door
de droogte dreigt de oogst daar te mislukken en vee te sterven. In
2014 was dat al voor een deel het geval. De overheid moest toen
voedsel, medicijnen en water sturen naar het getroffen gebied. De
Wereldbank overlegt momenteel met de overheid over een strategisch
plan voor deze zone.

“We
focussen vooral op programma’s voor waterbeheer”, zegt Luis
Constantino, vertegenwoordiger van de Wereldbank in het land. “We
vragen een conferentie met experten die de opties voor de Droge
Corridor bespreken. De vraag is vooral hoe de lokale besturen
voldoende water krijgen om de bevolking te bevoorraden, maar men kan
ook van de gelegenheid gebruikmaken om de watervoorziening voor
landbouw en veeteelt te verbeteren.”

Klimaatverandering

Jaime
Incer Barquero, milieuadviseur van de regering, zegt dat de
klimaatverandering zich in Nicaragua manifesteert door de
weerfenomenen El Niño en La Niña. Die gaan samen met droogte en
overstromingen.

Nicaragua
beschikt over de twee grootste meren van Centraal-Amerika, het
Xolotlán- en Cocibolcameer, met bovendien 26 lagunes, meer dan 100
rivieren en 4 reservoirs. De hoge mate van bodemdegradatie doet die
rijkdom teniet. Die is in Nicaragua tien keer sterker dan wat zou
mogen om de productiviteit te handhaven. Dat heeft gevolgen voor de
waterbronnen.

Volgens
het Internationaal Centrum voor Tropische Landbouw (CIAT) gaat de
Nicaraguaanse bodem “in een onomkeerbaar ritme” achteruit. De
oorzaak is de omzetting van bodem met bospotentieel naar graslanden
voor veeteelt. De VN-landbouworganisatie FAO bevestigt de ernst van
de bodemdegradatie in Nicaragua.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!