Na de reeks
stakingen en de grote algemene staking in de herfst bleef het even
stil op straat. Aan de onderhandelingstafel probeerden vakbonden en
werkgeversorganisaties de brokken te lijmen. Nog voor nieuwjaar werd
een eerste succesje geboekt. De onderhandelaars sloten een akkoord
over de voorwaarden rond het zogenaamde stelsel van werkloosheid met
bedrijfstoeslag (SWT of het vroegere brugpensioen).

Na de kerstvakantie
gingen ze verder met onderhandelen over de loonmarge voor het overleg
in de sectoren en de bedrijven. De vakbonden zagen ruimte voor een
loonsverhoging rond de 1 procent de komende twee jaar. Er moest ook
een akkoord worden gesloten over de welvaartsenveloppe. Dat is een
som geld die de regering sinds halverwege de jaren 2000 beschikbaar
stelt om de uitkeringen te verhogen. Voor 2015 gaat het om 319,5
miljoen euro, voor 2016 om 627,2 miljoen euro.

De deadline werd
verschoven naar eind januari. Als de werkgevers en vakbonden er tegen
dan niet uitgeraakten, zou de regering het heft in eigen handen
nemen.

Tijdens de laatste week onderhandelen kwam de Groep
van 10 – dat is het overlegorgaan met vertegenwoordigers van
vakbonden en werkgeversorganisaties – tot een minimale verhoging
van de lonen, een verdeling van de welvaartsenveloppe en het
bevestigen van het kerstakkoord rond SWT.

De lonen van de
werknemers zouden met 0,37 procent mogen stijgen de komende twee
jaar. Daarbovenop is er ook nog de mogelijkheid om enkele
nettoverhogingen ter waarde van 0,3 procent te doen in de vorm van
maaltijdcheques bijvoorbeeld.

Alle
minimumuitkeringen zouden met 2 procent verhoogd worden. De oudste
pensioenen krijgen 1 procent extra en voor de invaliden is er een
premie van 160 euro. De hoogste werkloosheids- en ziekteuitkeringen
zouden worden verhoogd met 1,25 procent.

Ontwerpakkoord

De tekst van de Groep
van 10 waarin die voorstellen werden opgenomen, is een
ontwerpakkoord. Alle organisaties moeten dat nu voorleggen aan hun
achterban. Het ABVV deed dit al. In de voormiddag bracht de
socialistische vakbond vierhonderd afgevaardigden bij elkaar aan het
Fontainasplein.

Op dat federaal
comité – ‘het parlement van onze vakbond’, aldus voorzitter Rudy
De Leeuw – werd het voorstel te licht bevonden. “Voor ons is het
essentieel dat het indexsysteem gevrijwaard wordt. Het huidige
voorstel garandeert niet het behoud van de index”, zei
ABVV-voorzitter Rudy De Leeuw.

De vakbond maakte op
dat federaal comité meteen ook duidelijk dat er nieuwe acties komen
als de regering zich vastklampt aan de indexsprong.

Bij de andere
vakbonden klonk dezelfde tegenstand tegen de indexsprong. “De
indexsprong is de domste maatregel die de regering kon nemen”, zei
ACV-voorzitter Marc Leemans. Maar Leemans ziet in de andere dossier
wel vooruitgang. “Er is een enorme afstand afgelegd”, aldus
Leemans.

Ongeveer dezelfde
boodschap klonk bij de liberale vakbond ACLVB. “Wij zijn geen
stakingsvakbond”, voegde ACLVB-voorzitter Jan Vercamst er nog aan
toe. Hij wees er verder wel nog op dat er ook rond de zogenaamde tax
shift nog veel mist hangt. De regering beloofde een voorstel te doen
om de belasting te verschuiven van arbeid naar andere bronnen. De
vakbonden hameren er op dat daarbij vooral de sterkste schouders, de
vermogens dus, geviseerd worden.

Na het afsluiten van
hun onderhandelingen mochten de leden van de Groep van 10 op bezoek
bij de regeringstop. Die liet ondertussen al weten het ontwerpakkoord
te zullen uitvoeren.

Gemeenschappelijk vakbondsfront onder druk

Komende dinsdag
buigt de top van het ABVV zich over mogelijke acties. Daarover zou
meer duidelijkheid moeten komen op een nieuw federaal comité op 10
februari. Die datum is niet toevallig gekozen. Op die dag evalueert
ook de christelijke vakbond ACV ook de resultaten van het voorbije
actieplan.

Bij het ABVV hopen
ze dat het gemeenschappelijk vakbondsfront overeind blijft. Tot nu
toe trokken de drie vakbonden eensgezind ten strijde tegen de
regeringen die geleid worden door N-VA. Bij het ACV leeft de vraag:
kunnen we met acties nog meer binnenhalen? Bij het ABVV weegt het
verzet tegen de indexsprong zwaar door. Zich nu neerleggen bij dit
akkoord zou betekenen dat de vakbond de indexsprong die elke
werknemer twee procent loon kost, slikt.

De vakbonden hadden
de Groep van 10 gevraagd om een gezamenlijk standpunt in te nemen
rond die indexsprong. Ook een aantal werkgevers vindt een indexsprong
op een moment dat er deflatie dreigt geen goed idee. Dat dreigt onze
economie nog dieper in het dal te duwen. Maar de werkgevers stopten
zich weg achter de regering. “De werkgevers kamperen op het
standpunt van de regering. Zij zijn nooit echt in de logica van het
sociaal overleg gestapt”, zegt Marc Goblet, de algemeen secretaris
van het ABVV.