Ontwikkelingslanden
vragen om deze investeringen en rijke landen hebben ze beloofd.
Desondanks blijkt uit het gisteren verschenen klimaatrapport van het
Intergouvernementele Panel inzake Klimaatverandering (IPCC) dat de
tekorten oplopen. “Gemarginaliseerde bevolkingsgroepen zijn het
meest kwetsbaar”, zegt Heather McGray van het World Resources
Institute, een denktank in Washington.
McGray
noemt met name inheemse bevolkingsgroepen, vissers en kleine boeren
in ontwikkelingslanden die sterk afhankelijk zijn van het weer. Ook
kinderen en ouderen, mensen met beperkte mobiliteit of een hoog
risico op ziekten, lopen extra risico’s.
Verschil
van mening
Het
IPCC van de VN publiceert sinds de jaren 1990 klimaatrapporten. Aan
het nieuwe rapport Climate Change 2014: Impacts, Adaptation, and
Vulnerability werkten bijna 2500 deskundigen mee. Het rapport
bestaat uit drie delen, waarvan het tweede deel maandag gepubliceerd
werd en het derde deel (over vervuiling) volgende maand volgt.
Volgens
het rapport, dat meer dan in het verleden aandacht besteedt aan
aanpassingsmaatregelen, is de wereld slecht voorbereid op de
klimaatverandering. Pogingen om de klimaatverandering te verzachten,
bleken tot nu toe weinig effectief en zijn gebaat bij betere planning
willen ze op korte termijn impact hebben, stelt het rapport.
“De
wereldgemeenschap lijkt veel tijd te besteden aan de vermindering van
de impact van de klimaatverandering, terwijl ontwikkelingslanden
aanzienlijke investeringen nodig hebben”, zegt Pramod Aggarwal,
een van de auteurs. “De discussies hierover duren veel te lang.
Intussen worden veel armen steeds kwetsbaarder.”
Onder
de auteurs van het rapport, dat is opgesteld als consensusdocument,
lijkt weinig overeenstemming te bestaan over hulp aan
ontwikkelingslanden. Bij belangrijke punten in het rapport is
aangegeven hoe sterk de deskundigen het eens zijn. Als het gaat om de
noodzaak te investeren in klimaataanpassing in ontwikkelingslanden,
meldt het rapport echter dat het gaat om “beperkt bewijs”
en “matige overeenstemming”.
Het
rapport is voorzichtig met prijskaartjes. “Volgens de meest
recente schatting komen de kosten voor wereldwijde aanpassing uit
tussen 70 en 100 miljard dollar per jaar tegen 2050”, staat in
het rapport. “Er bestaat echter weinig overeenstemming over deze
cijfers.” De schattingen werden zelfs volledig verwijderd uit de
samenvatting van het rapport voor beleidsmakers. Dat zal vrijwel
zeker leiden tot een moeilijkere discussie tijdens de volgende
klimaattop in september.
In
2009 beloofden leiders van de rijke landen 100 miljard dollar per
jaar te zullen uittrekken voor aanpassings- en
verzachtingsmaatregelen in ontwikkelingslanden tegen 2020. Daarvoor
werd het Green Climate Fund opgericht, dat recentelijk een
hoofdkantoor opende in Zuid-Korea.
Het
initiatief komt echter erg traag van de grond. Sommige analisten
vrezen dat de aandacht ervoor zal verslappen. Er moeten onder meer
nog een aantal procedurele hindernissen worden overwonnen in de
komende maanden, inclusief overeenstemming over de rol van private
investeringen tegenover publieke investeringen.
Voedselzekerheid
Het
nieuwe rapport suggereert dat landbouw en voedselzekerheid als
eersten de impact van de klimaatverandering ondergaan. “Op
plaatselijk niveau moet sneller actie worden ondernomen op het gebied
van aanpassing, vooral met hogere investeringen in monitoring”,
zegt Aggarwal, een landbouwexpert die het hoofdstuk over
voedselzekerheid in het rapport kritisch doorlichtte.
“Het
IPCC benadrukt dat extreme klimaatverschijnselen gewoon gaan worden.
Waarschuwingssystemen zijn dus noodzakelijk, zodat boeren weten wat
ze kunnen verwachten en zich daarop kunnen voorbereiden. Daarvoor is
veel infrastructuur en investering van kapitaal nodig.”
Het
IPCC-rapport is een ‘wake up call’ voor regeringen om te investeren
in landbouwsystemen die effectief en duurzaam zijn”, zegt Emilie
Johann, beleidsfunctionaris bij CIDSE, een rooms-katholiek
anti-armoedenetwerk. “Oplossingen die op internationaal niveau
worden gestimuleerd, zijn meer gericht op winstmaximalisering van
bedrijven dan op duurzame en haalbare oplossingen voor de kleine
boerengemeenschappen die het overgrote deel van het voedsel in de
wereld produceren.”
Carey
L. Biron
