In maart 2012 kondigde het Feministisch Socio-Economisch Platform al aan dat de socio-economische hervormingsmaatregelen van de overheid grotere gevolgen zouden hebben voor vrouwen dan voor mannen omwille van de structurele ongelijkheden op de arbeidsmarkt en in de samenleving. Het Platform vestigt vooral de aandacht op de hervormingsmaatregelen in de werkloosheid, zoals de degressiviteit van de uitkeringen en de hervormde wachtuitkeringen (inschakelingsuitkeringen).
In december 2013 waren er in België 53.409 (54,85 %) vrouwelijke rechthebbenden op een inschakelingsuitkering op een totaal van 97.357 (52,53 % vrouwen in Vlaanderen, 55,89 % in Wallonië en 54,12 % in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest). In 2012 heeft de federale overheid dit recht op uitkering voor schoolverlaters beperkt tot drie jaar. Wie in 2015 geen werk gevonden heeft, zal dus uitgesloten worden en zich tot het OCMW moeten wenden.
Recente cijfers van het ABVV weerspiegelen jammer genoeg wat het Platform al lang voorspeld heeft. Ze tonen aan dat de beperking van de inschakelingsuitkering in de tijd vooral vrouwen zal treffen. Volgens ramingen zullen ongeveer 50.000 à 55.000 jongeren vanaf 1 januari 2015 hun uitkering verliezen: 32.000 in Wallonië waarvan 64 % vrouwen. Volgens het ABVV lopen 12.190 Vlaamse en 8.000 Brusselse jongeren het risico om hun uitkering kwijt te spelen. Twee derde daarvan zijn vrouwen.
Inschakelingsuitkeringen zijn geen synoniem van vrijgevigheid. Ze zijn de tegenhanger van het recht op werkloosheidsuitkeringen op basis van arbeid. De toegang tot dat recht is één van de meest veeleisende binnen de OESO-landen: in een context van toenemende flexibilisering van de arbeid (deeltijds werk, contracten van beperkte duur, interims, dienstencheques,) zullen almaar meer mensen en vooral vrouwen geen toegang meer hebben tot werkloosheidsuitkering op basis van arbeidsprestaties.
Deze hervorming komt bovenop de versterking in 2012 van de degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen op basis van het gepresteerde werk die vrouwen op een bijzondere manier raakt. Deze werklozen riskeren eveneens uitgesloten te worden van het recht op uitkering in het kader van de strengere procedure voor de activering van het zoekgedrag naar werk. Een aantal deeltijdse werknemers (grotendeels vrouwen) die een uitkering met inkomensgarantie ontvangen lopen het risico om deze aanvulling te verliezen.
De analyse van het ABVV verduidelijkt deze catastrofe vermits ongeveer 25 procent van de toekomstige uitgeslotenen vrouwen zijn met kinderen ten laste. Zij zullen zich tot het OCMW moeten wenden. Nog talrijker zijn de samenwonenden die grotendeels financieel afhankelijk zullen zijn van hun ouders of hun partners en zo hun toekomstige autonomie gehypothekeerd zien.
Dit is een indirecte discriminatie ten aanzien van vrouwen, wat volgens onze wetgeving niet toegelaten is. Het is een gemiste kans dat het principe van gendermainstreaming, inclusief de gendertest, niet op voorhand werd toegepast toen de hervorming van de degressiviteit en de wachtuitkeringen werd voorbereid. Daarom is het ook belangrijk om vrouwen- en middenveldorganisaties op voorhand te consulteren over socio-economische hervormingen waarvan de gevolgen zo ingrijpend zijn.
Het Platform wil dus dat deze maatregelen ingetrokken worden.
Sofie De Graeve is stafld bij het Vrouwen Overleg Komitee en Hafida Bachir bij Vie Féminine
