De effectieve gemiddelde vennootschapsbelasting is in tien jaar tijd gehalveerd: van 20 procent in 2001 naar minder dan 10 procent in 2009. Dat blijkt uit een studie van denktank Itinera waarover Le Soir bericht.

Het stond er – open en bloot – in de pers. Natuurlijk schrikken we daar niet van, we weten dit al lang, maar het is nu nogmaals bevestigd door een studie.

We blijven wel gechoqueerd en waarschijnlijk samen met ons veel werknemers en gewone mensen – allemaal belastingbetalers – over de onrechtvaardige verdeling van de belastingsdruk in ons land.

Terwijl de regering nog steeds op zoek is naar miljarden euro en dat vooral probeert te vinden door besparingen – die de gewone mensen het zwaarst treffen – zie bvb. de nieuwe asociale maatregel om een degressiviteit in de werkloosheidsuitkeringen in te voeren waardoor een pak werklozen afglijden in de armoede – ontlopen de grootste bedrijven – die volop winsten maken – hun maatschappelijke verantwoordelijkheden via fiscale spitstechnologie.

In theorie bedraagt de belastingvoet voor vennootschappen in ons land 33,9 procent, maar door allerlei fiscale en financiële mechanismen – geholpen door de bloeiende sector van de “fiscale experts” – kunnen de bedrijven die belastingen flink naar beneden duwen. Daardoor bedroeg de effectieve belastingvoet in 2009 nog 9,8 procent. De grootste bedrijven hebben dus gewoon hun eigen “minimumbelasting” ingevoerd.

Tezelfdertijd steeg de winst van de bedrijven. Tussen 2001 en 2009 ging het om een verdubbeling, tot 91,89 miljard euro.

Maar volgens het VBO moet dat flink genuanceerd worden.

Wat valt er te nuanceren?

Dat in 2009 de Belgische ondernemingen een winst maakten van 92 miljard euro is goed voor de ondernemingen en zou goed moeten zijn voor de overheid en de gemeenschap. Dat de 1000 grootste daarop gemiddeld slechts 9,8% belastingen betaalden in plaats van 33,99%, dat is niet zomaar “creatieve belastingsplanning”, dat is een belastingsroof van 21 miljard euro. Hoe moeten we dat nuanceren?

Dat het VBO de Belgische de ondernemingen verdedigt is natuurlijk hun goed recht, maar dat ze belastingsroof van 21 miljard euro toedekt onder grote verhalen over de hoge belastingsdruk en intussen alleen pleidooien houdt voor de sanering van de publieke sector, voor meer flexibilisering van de arbeidsmarkt, tegen de werklozen en bruggepensioneerden, tegen belastingen, voor een afbraak van de sociale welvaartsstaat is weinig genuanceerd.

Dat een flink deel van de grote bedrijven inderdaad slechts geïnteresseerd zijn in het maken van de winst – niet om te investeren, niet om fiscaal te herverdelen – maar om die winsten te onttrekken aan de samenleving. Voor de grote bedrijven beperkt de samenleving zich tot de aandeelhouders die zo hoog mogelijke dividenden willen uitgekeerd krijgen.

Intussen stijgt de armoede in ons land: 8,6 procent van de Vlaamse kinderen wordt geboren in een kansarm gezin. Meer dan 10,4 procent van de Vlaamse bevolking heeft bovendien een inkomen onder de armoedegrens. Zowat 140.000 Vlaamse kinderen leven vandaag in armoede. De langdurige werkloosheidsgraad in Vlaanderen is sinds vorig jaar met 7 procent gestegen tot 37 procent. Het aantal mensen dat medische zorgen moet uitstellen, ging eveneens omhoog. Meer dan 18 procent van de mensen kan zich geen vakantie van een week buitenshuis veroorloven.
Of dit: Een vierde van de kinderen woont in een woning zonder bad, toilet, centrale verwarming of warm en stromend water.

Hoe moeten we dit blijven nuanceren?

Inderdaad: er is een “arme” overheid tegenover een “rijke” private sector.

Het is de taak van die overheid om de belastingsdruk te herverdelen en de sluizen te sluiten van de fiscale spitstechnologie zodat ze eindelijk haar belangrijkste taak – het bieden van sociale bescherming aan al haar burgers – kan uitvoeren.

Daarom mag het grote geld niet blijven ontsnappen.

We moeten komen tot een rechtvaardig fiscaal beleid dat de financiële verantwoordelijkheid erkent voor het gebruik van onze ondersteunende infrastructuur. Het wordt tijd om de brutale aanvallen van de vermogenden over de hoge belastingsdruk te beantwoorden met meer rechtvaardige fiscaliteit, zoals een vermogenskadaster en vermogensbelasting, waarbij hen duidelijk wordt gemaakt dat het vooral de gewone werkende mensen zijn die het cement van de publieke welvaart gieten, waarop zij hun particuliere rijkdom bij elkaar kunnen graaien.

En het wordt tijd dat de graaiers mee betalen voor het cement. Dat kan alleen door echte progressieve belastingen.

Waarbij de sterkste schouders inderdaad eindelijk eens de zwaarste lasten gaan dragen.