“Voor we afsluiten nog even dit pas binnengelopen bericht. In een open brief kondigt ACV-voorzitter Luc Cortebeeck aan dat hij een stap opzij zet. De kritiek die hij kreeg na het afsluiten van het interprofessioneel akkoord met de werkgevers heeft hem diep geraakt. Hij zegt ook dat het ACV de laatste decennia de verkeerde kant is opgegaan en het werknemerslandschap niet meer correct weerspiegelt. Komende dinsdag geeft hij meer uitleg op een persconferentie. Hij wil eerst het ACV zelf inlichten”, dat zei slimste mens en anker Freek Braeckman om 23u10 aan het eind van het laatavondjournaal van één.
De open brief was vanuit het valse mailadres luc.cortebeeck@acv-csc.be (niet zijn echte adres trouwens) verstuurd naar de redacties van de VRT en De Standaard. Ook De Standaard gooide het bericht meteen op de website.
Aan het persagentschap Belga ontkende Cortebeeck meteen het bericht. “Dit is schandalig. Ik weet van niets”, zei hij.
De Standaard zette het bericht snel recht en bij de VRT moesten ze terug aan de slag om de blunder uit de herhalingen van het journaal te knippen.
Een mail versturen vanuit een vals mailadres is vrij makkelijk. De afzender/bedrieger moet wel al wat meer moeite doen om zichzelf helemaal te verbergen.
De twee kwaliteitsmedia laten zich hier ook na de heisa rond de valse berichten van de Neveneffecten opnieuw in de luren leggen. Blijkbaar worden zelfs spectaculaire en – geef toe – verdachte berichten (Cortebeeck die in een open brief zonder zijn eigen organisatie in te lichten, schrijft dat het ACV de werknemers niet meer weerspiegelt!) zonder checken de wereld in gestuurd.
Alleen met frivool nieuws?
Na de rel rond de valse berichten van het fictieve onderzoeksbureau Data Driven van de Neveneffecten schreef Tom Naegels in De Standaard dat dergelijke stunts alleen lukken met licht nieuws (“VLD’ers hebben de beste sex”, bijvoorbeeld).
Naegels: “Denkt u dat Woestijnvis erin zou slagen om morgen een krant te doen koppen: ‘Elio Di Rupo heeft kanker! Haalt het einde van de zomer niet!’ Waarna de journalist zich voor het hoofd slaat: ‘Verdomme ja zeg, ik had geen tijd om dat te checken hoor.’”
Sinds 3 februari 2011 weten we het antwoord op die vraag. Een moppentapper kan zelfs het ontslag van de voorzitter van de grootste vakbond van ons land live in het journaal krijgen. Hij heeft daarvoor niet meer nodig dan een computer en internet.
Bij het VRT-journaal ging eindredacteur Daniel Ceyfs in de fout. Bij De Standaard de webredactie.
Voor anker Braeckman is de blunder dubbel pijnlijk. “In hoeverre check jij en dubbelcheck jij wat je zegt in het journaal”, vroeg Friedl’ Lesage hem zondagochtend nog in haar boekenprogramma op Radio 1.
“In principe kan je er van uitgaan dat elke reportage door één journalist gemaakt wordt en die checkt dat en die dubbelcheckt dat. En dan komt dat bij de anker terecht. En als die zegt tiens dat geloof ik niet, zal die dat wel opzoeken”, maakte Braeckman zich toen nog sterk.
Volgens Braeckman wordt er dus tot drie keer gecheckt. Maar donderdag toonde Braeckman dat er zelfs niet één keer gecheckt wordt en dat er zelfs niet eens nagedacht wordt. Elke kenner van vakbondsmiddens kan zo zien dat die zinsneden uit de open brief die Braeckman voorlas zeer dubieus zijn.
Voor de VRT is het de derde pijnlijke affaire in enkele weken na het valse geweerschot in de reportage van Robin Ramaekers en de ongelukkige communicatie over de outing van de politieke hand-en-spandiensten van toen nog journalist Siegfried Bracke.
“Vrijwel alle VRT-journalisten hadden toen (in de jaren ’90) een politieke kleur”, zei hoofdredacteur duiding Kris Hoflack over de zaak-Bracke.
Klacht
Luc Cortebeeck overweegt klacht in te dienen tegen onbekenden en tegen de VRT en De Standaard. Bij het ACV willen ze daarover eerst juridisch advies in winnen. Bij de dienst communicatie van het ACV zijn ze formeel: VRT en De Standaard hebben zelfs geen poging ondernomen om het bericht te checken. “Blijkbaar leren ze daar niet veel uit de stunts van Basta!”, klinkt het.
De Standaard biedt ondertussen excuses aan en kondigt een interne evaluatie aan. Bij de VRT zijn ze daar nog niet aan toe. “We zijn het nog volop aan het onderzoeken en zullen pas daarna communiceren”, aldus de woordvoerder van het VRT-nieuws.
UPDATE (10u10)
Ook de VRT publiceert nu een een rechtzetting:
“We hebben gisteren in het Laat Journaal op Eén ten onrechte gemeld dat Luc Cortebeeck, de voorzitter van het ACV, een stap opzij zou zetten. Voor dit bericht hebben we ons laten leiden door een valse mail die ons wat toegestuurd. We hebben die informatie niet gecontroleerd en dat was fout. Daar zijn geen excuses voor. We verontschuldigen ons alvast ten opzichte van de heer Cortebeeck voor deze foute berichtgeving. De Hoofdredactie”
Woordvoerder Anne Stroobants meldt nog dat het incident grondig zal worden doorgepraat om te vermijden dat dit opnieuw gebeurt. Over mogelijke sancties is nog niets bekend.