Enkele jaren geleden heerste in Antwerpen grote ongerustheid over de komst van een politiehelikopter. Terecht, het lawaaierige ding zou niet alleen handig zijn bij zware rampen of om een wegvluchtende inbreker te achtervolgen; het maakt vooral deel uit van een politiek die na 9/11 gemeengoed werd. 

Bijna alles went. De helikopter hoort nu bij het dagelijkse leven en controleert zowel de Sinksenfoor, supporters van Beerschot en vreedzame manifestaties. Vanuit die helikopters helpen geavanceerde technieken om individuen in de massa te herkennen.

En geloof het of niet, er bestaan vergevorderde Europese plannen om boven onze steden onbemande vliegtuigjes in te zetten, zogenaamde drones, gelijkaardig aan degenen die nu in Afghanistan dood en verderf zaaien onder de burgerbevolking.

Aantasting burgerlijke vrijheden

Raf Jespers, advocaat en historicus van Progres Lawyers Network (PLN) en ondermeer bekend van het terrorismeproces tegen de DHKP-C en Fehriye Erdal, zet in zijn boek op een rijtje wat elke bewuste burger en actievoerder al lang vermoedde.

De georganiseerde aantasting van de burgerlijke vrijheden die ondermeer vervat zijn in de mensenrechtenverdragen is veel verder gevorderd dan de meesten vrezen. In naam van de ‘war on terror’ na 9/11. Niet alleen in de VS of in andere landen, maar ook in Europa, in België en in Vlaanderen, tot in je huiskamer.

Overdreven? Niet volgens de bewijzen die Raf Jespers aanbrengt in ‘Big Brother in Europa’, een vlot geschreven studie die iedere kritische geest als handboek moet gebruiken. De auteur beschouwt zijn werk als het begin van en een bijdrage tot een breed opgezette beweging tegen de aantasting van de burgerlijke vrijheden, waarvan iedereen het doelwit is.

Netwerk voor verdachte burgers

Het boek beschrijft in detail de wereldwijde en vooral Europese politie en inlichtingendiensten. Zij vlechten een netwerk dat met behulp van de meest geavanceerde technieken elke burger – die per definitie verdacht is – volgt.

En ze ontwikkelen daarvoor wetenschappelijke methodes die nu nog sciencefiction lijken, maar die net als die politiehelikopter en de tienduizenden camera’s in België iedere beweging volgen – zoals De Morgen op 11/06/10 meldde – en snel gemeengoed kunnen zijn.

De woordvoerder van de Belgische Privacycommissie zei over die massa camera’s: “We denken dat er andere en betere oplossingen zijn, die niet zo’n grote inbreuk vormen op de privacy van mensen vormen”.

Raf Jespers wijst er in zijn boek echter op dat die Privacycommissie een beperkte invloed heeft, net zoals het verkozen Parlement en andere instellingen op Europees niveau. In tal van oncontroleerbare clubjes achter de schermen gaan miljarden euro om, met met als doel de wapen- en inlichtingenindustrie te verrijken en iedereen te controleren.

Dat gebeurt met computers, met een wereldwijd netwerk aan databanken met informatie over je gezondheidstoestand, werk, bankrekening, verplaatsingen, politieke interesses, mailgegevens,… Je bankkaart laat toe je gangen na te gaan, je elektronisch busabonnement evenzeer. En camera’s volgen je doen en laten op straat.

Ook je gsm kan van op afstand gebruikt worden als inlichtingenbron. En een site als deze wordt uitgevlooid op bruikbare inlichtingen. Wil je niet meer digitaal gevolgd worden, stuur dan een ouderwetse brief. En dan nog… Ook briefpost wordt gevolgd.

Klok wordt teruggedraaid

Raf Jespers ontleedt in ‘Big Brother in Europa’ vlijmscherp hoe in één decennium de klok der burgerlijke vrijheden en mensenrechten ingrijpend werd teruggedraaid.

Elke technologische vooruitgang die zinvol en aanvaardbaar is in bijvoorbeeld de medische wetenschappen, wordt achter de schermen ingezet om onder het mom van de de oorlog tegen terreur burgers in het oog te houden.

Wetenschappelijke vooruitgang is een goede zaak, en terrorisme wordt terecht als een gevaar beschouwd, maar hiermee wordt de nieuwste technologie misbruikt. Internet kan een democratische verworvenheid heten, maar het is tegelijk een onuitputtelijke vergaarbak van informatie voor ‘dienstverleners’ en de vrije markt die geld uit je zakken klopt.

Raf Jespers: “Het probleem is dat de terechte strijd tegen terrorisme duidelijk misbruikt wordt om ook legale en andere radicale, niet-terroristische vormen van maatschappelijk protest gelijk te stellen met terrorisme”.

Milieuactiviste Anja Hermans – die de kerncentrale van Doel en Electrabel geweldloos het vuur aan de schenen legt – werd door de correctionele rechter tot acht maanden effectief veroordeeld wegens deviant gedrag en afwijkende opvattingen. De rechter keek in haar hoofd en strafte af wat hij daar zag.

Daarmee wordt de gedachtenpolitie een feit. Mensen worden vervolgd om wat ze denken, niet om wat ze mogelijik doen. Vreedzame andersglobalisten werden in Luik als een bende misdadigers gevolgd en vervolgd, met alle beschikbare technologische middelen. Na een lange procesgang werden ze buiten vervolging gesteld en kregen ze een schadevergoeding van de staat. 

Een totale biometrische foto

Op de vraag welke misbruikte technologie hem het meest opviel, antwoordt Raf Jespers: “Humabio. Dat is een door de EU gesponsord project met als doel een totale biometrische foto te maken van de mens. Niet alleen van de uiterlijke kenmerken – vingerafdrukken en gezichtscanner – maar ook van de hartslag, bloeddruk, hersenactiviteit, manier van bewegen, enzovoort.” 

Europa ontwikkelt systemen waarbij een totale controle op de fysieke en de psychische mens mogelijk wordt. Het ultieme is natuurlijk gedachtencontrole. De vraag is hoe lang dat nog sciencefiction zal blijven.

Er bestaan al hersenscans om te zien of sollicitanten wel geschikt zijn voor een job. Het wetenschappelijke tijdschrift Journal of Neuroscience publiceerde zopas een artikel over hoe koopgedrag te voorspellen is met hersenscan (zie link onderaan). Bruikbaar in de vrije markt, bruikbaar door inlichtingendiensten.

“Wie niets misdaan heeft, hoeft toch niets te vrezen’, hoor je vaak zeggen. “Onzin”, vindt Raf Jespers: “Alleen heiligen hebben geen geheimen. Zulke uitspraken zetten de zaken op hun kop.”

“In het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens staat dat men het privéleven van mensen met rust moet laten. Het gaat in feite over wat ik de verovering van het privédomein noem. Niet slechts van actievoerders, opposanten of militante syndicalisten, maar van iedereen.”

Siamese tweeling

De huidige ontwikkelingen vallen buiten iedere democratische inspraak. Het Europees Parlement wordt niet geraadpleegd. Dat zou nog te begrijpen zijn moest het enkel gaan om de bestrijding van terreur, maar nu wordt iedere vorm van kritiek als gevaarlijk bezien. Zeker nu de crisis de werkloosheid doet toenemen en mensen met hun organisaties, partijen en vakbonden op straat komen. Raf Jespers: “Hoe slechter het wordt op economisch vlak, hoe slechter het wordt op democratisch vlak. Dat is bijna een Siamese tweeling.”

‘Big Brother in Europa’ biedt een overvloed aan informatie. Nu en dan moet je wel even naar adem happen. Big Brother is geen fictie, hij is overal aanwezig. En al leven we niet in een politiestaat, de aanzet ertoe wordt gegeven.

Het gaat om duizenden camera’s op straat en tram, de GAS (Gemeentelijke Administratieve Sancties), het illegaal inbreken in computers, de Bijzondere Inlichtingen- en Opsporingmethodes (BIM/BOM) waarmee staatsveiligheid en politiediensten werken, het miskennen van de scheiding der machten, de spionagesatellieten die elke zucht opvangen.

War on terror? Neen, de gestage uitholling van de burgerlijke vrijheden en mensenrechten. Overdreven? Lees dit belangwekkende boek, waarin Raf Jespers deze voor iedereen gevaarlijke ontwikkelingen op een rijtje zet.

De auteur besluit met een oproep tot een breed eenheidsfront “voor de vrijwaring van de fundamentele rechten in Europa”. Hij biedt een Charter met een juridisch en politiek perspectief van verzet tegen deze negatieve evolutie aan.

Op donderdag 17 juni om 20 uur wordt in het Antwerpse Letterenhuis, in de Minderbroedersstraat 22, het boek ‘Big Brother in Europa’ van advocaat Raf Jespers voorgesteld. Sprekers zijn ondermeer Jos Vandervelpen, voorzitter van de Liga voor Mensenrechten, de auteur zelf en Patrick Hebberecht, hoogleraar criminologie van de UGent. Verder is er filmanimatie en een muzikaal intermezzo met Yamin and Guest, gevolgd door een receptie.

‘Big Brother in Europa’ (uitgeverij EPO) is al te koop in de boekhandel. (400 p.,22 euro).