BZN De Stobbe, een Centrum voor Integrale Gezinszorg biedt intensieve begeleidingstrajecten aan gezinnen die kampen met ernstige en complexe problemen. In een grootstad als Antwerpen is daar immense nood aan. BZN in de naam van het centrum staat voor Bond zonder Naam, de organisatie die u waarschijnlijk wel kent van zijn spreuken en die volgens de eigen website streeft naar een warme samenleving.

De Stobbe mag dan al een autonome vzw zijn,  toch zorgt juist de band met Bond zonder Naam voor grote problemen die de professionele hulpverlening al geruime tijd hypothekeren. Het ontslag op 23 december 2013 van tien werknemers die begeleiding bieden aan tienermoeders was voor de werknemers de spreekwoordelijke druppel. Dat de directie de werknemers daarna spreekverbod gaf wierp alleen maar olie op het vuur.

Op maandag 30 december organiseerde de syndicale delegatie van de LBC-NVK over het conflict een persconferentie. Daar kondigde ze aan dat het personeel van het centrum op maandag 6 januari zal staken en actie voeren. De werknemers aanvaarden niet dat de besparingen gebeuren op basis van opgeklopte verliescijfers van de directie.  Ze eisen bovendien dat er een einde komt aan de intimidatie van het personeel door de raad van bestuur en de directie.

Na de persconferentie spraken wij met Koen Buermans. Hij is 54 en werkt al 15 jaar als begeleider in de Stobbe. Als iemand de complexe problemen in BZN De Stobbe kan duiden, dan is hij het wel.

Wat is er in BZN De Stobbe aan de hand?

“De aanleiding voor onze staking en actie op 6 januari is dat de directie op 23 december tien collega’s heeft ontslagen en de werking voor tienermoeders wil opdoeken. Die werking speelt in op een grote maatschappelijke nood. Toch wil de directie de werking voor tienermoeders perse opdoeken omdat zij zegt dat er gesaneerd moet worden. Volgens de directie zou er in 2014 een verlies van 380.000 tot 400.000 euro te verwachten zijn.”

“Wij zijn het helemaal niet eens met de redenering waarrond die sanering is opgebouwd. De directie beweert ook dat er te weinig financiële liquiditeit is ,maar wij trekken dat in twijfel. Bij Bond zonder Naam staan er in een fonds nog heel wat gelden voor De Stobbe geparkeerd. Ons centrum heeft jaren aan een stuk overschotten doorgestort naar een rekening van Bond Zonder Naam. Het gaat over maar liefst 875.000 euro. Dat geld zou gebruikt kunnen worden om kasproblemen tijdelijk op te lossen.”

“Daarnaast werft Bond zonder Naam geregeld giften uit naam van de tienerouders of andere werkingen van de Stobbe. Van al dat geld is er nog nooit ook maar één euro op de rekening van de Stobbe teruggevonden. Wij vinden het logisch dat mensen die een gift aan Bond zonder Naam doen specifiek voor de werking van De Stobbe, verwachten dat dit ten goede komt aan De Stobbe. Niets is minder waar, dat geld verdwijnt in de grote pot van Bond zonder Naam.”

“Voor een kleine organisatie als de Stobbe – er werken in totaal 45 mensen – is de directiekost ook absurd hoog. Onze directeur, een soort interimmanager, verdient minstens 185.000 euro per jaar. Dat is zowat één tiende van de hele omzet van de Stobbe. Daarnaast wordt er per jaar 65.000 uitgetrokken voor een adviseur die geen toegevoegde waarde aan de werking zelf biedt maar gewoon een soort brugfunctie heeft naar Bond zonder Naam.”

“Met de vakbondsdelegatie zijn wij niet gekant tegen besparingen. Indien onze directeur het normale barema zou krijgen dat een directeur in de sector krijgt en indien de overbodige adviseursfunctie geschrapt zou worden, dan kunnen we al snel een besparing van minstens 165.000 euro realiseren.”

Gaat het alleen om een financieel probleem?

“Het hoofdprobleem is dat het beleid – en daarmee bedoel ik zowel de directie als de raad van bestuur van onze vzw, een kleine zusterorganisatie van de grote Bond zonder Naam – er niet op gericht is om ons echte werk, als hulpverlener, te ondersteunen. BZN de Stobbe is een erkend Centrum voor Integrale Gezinszorg. Wij krijgen van de overheid subsidies om gezinnen met zware moeilijkheden te begeleiden. Dat is onze kernopdracht.”

“De werknemers van de Stobbe willen zich 100 procent kunnen focussen op hun werk als professionele hulpverlener. De problemen waarvoor wij een oplossing moeten zoeken zijn best zwaar en meestal zeer complex. Het gaat vaak om heel zware opvoedingsproblemen, intra-familiaal geweld, mishandeling van kinderen in het gezin, relationele problemen en noem maar op.”

“Onze job houdt in dat wij met de mensen die bij ons aankloppen degelijke begeleidingstrajecten opbouwen, dat wij andere hulpverleners, de gezinscontext en eventueel justitie of andere partijen mee rond de tafel krijgen om die problemen grondig en professioneel aan te pakken. Dit is een job waar overleg, vertrouwen, transparantie en ook draagkracht van gezinnen en hulpverleners een centrale rol spelen. Zoiets kan je niet waarmaken zonder respect voor de professionele inbreng van je begeleiders en zonder ondersteunende werkrelaties.”

“Onze directie en onze raad van bestuur, vol met mensen die banden hebben met elkaar en de grote Bond zonder Naam, hebben echter een totaal verschillende agenda. In plaats van zich bezig te houden met het zo goed mogelijk waarmaken van onze kernopdracht, willen zij vooral een maatschappelijke aanklacht opvoeren tegen de minister van welzijn Jo Vandeurzen omdat er in het algemeen te weinig zorgaanbod is voor mishandelde kinderen.”

“Voor de directie en de leden van de raad van bestuur is De Stobbe vooral een middel dat zij kunnen inzetten in hun strijd tegen de overheid. Zij zijn helemaal niet bezig met het professioneel runnen van een Centrum voor Integrale Gezinszorg en dat heeft zware gevolgen voor ons centrum.”

“Zo voerde enkele jaren geleden toenmalige directrice en huidige ‘adviseur’ van De Stobbe, MD, een principiële strijd tegen minister Vandeurzen. Zij vond dat De Stobbe een proeftuin moet zijn waar met alternatieve vormen van begeleiding moet geëxperimenteerd worden.”

“De Stobbe wordt door de Vlaamse overheid gesubsidieerd om gezinnen met ernstige problemen te begeleiden. Een belangrijke voorwaarde om die subsidies te krijgen is dat wij een minimumbezetting halen van 80 procent. Door de beleidskeuzes van De Stobbe haalden wij nog maar een gemiddelde bezetting van 56 procent.”

“In plaats van de door haar zelf gecreëerde problemen aan te pakken, voerde MD de strijd met de overheid nog op en wilde ze ook het personeel betrekken in haar kruistocht tegen minister Vandeurzen. Ze eiste dat alle werknemers van De Stobbe mee op de voorpagina’s van alle kranten zouden verklaren dat minister Vandeurzen de experimenten in De Stobbe moest steunen en gedurende 10 jaar de geldkraan ongelimiteerd moest opendraaien los van subsidievoorwaarden en reglementeringen, waar de rest van de CIG’s zich wel aan moeten houden. Indien minister Vandeurzen niet op die eis zou ingaan dan zou zij de werking van De Stobbe gewoon opdoeken.”

“De werknemers pikten dat natuurlijk niet. MD werd dan uit haar directiefunctie ontheven en kreeg een soort van adviseursfunctie met als voorwaarde dat ze zich niet meer mocht bemoeien met de dagdagelijkse werking van de Stobbe. Het resultaat was wel dat we door haar beleid in 2011 een half miljoen euro aan subsidies kwijtspeelden. Het liquiditeitsprobleem waar de directie vandaag mee schermt is daar op terug te brengen.”

Was met het verdwijnen van MD alles opgelost?

“MD was dan wel directrice af maar daarmee is de visie van de raad van bestuur nog niet veranderd. Dat is ook niet helemaal verwonderlijk. Dat zijn allemaal mensen die banden hebben met elkaar en met Bond zonder Naam. Onze huidige directeur, die meer dan het dubbele verdient van wat een directeur in de sector normaal zou mogen verdienen, is de man van de voorzitster van onze raad van bestuur.”

“De directeur van Bond zonder Naam, Patrick H., is lid van onze raad van bestuur en MD, onze huidige ‘adviseur’ is op haar beurt weer adviseur bij de Bond zonder Naam.

“Geen wonder dus dat onze raad van bestuur en de directie en nog altijd van overtuigd zijn dat het hoofddoel van De Stobbe het aanklagen van de overheid moet zijn en dat daar alle energie naartoe moet gaan. Niet naar de begeleiding van gezinnen in moeilijkheden dus.”

“Om het personeel te dwingen zich achter die visie te scharen is de raad van bestuur eind april een versnelling hoger geschakeld. De visie van de raad van bestuur werd uitgeschreven in een zogenaamde “claritas nota” en later vanuit de Bond zonder Naam zelf in een “claritas nota bis”.”

“Elke werknemer moest in een individueel gesprek met de adviseur en de voorzitter van de raad van bestuur laten horen hoe hij daartegenover staat. Wij kregen de boodschap: “Durf te kiezen!” Dat ging veel te ver en werd door het personeel dan ook geweigerd. Zo’n opgelegde visie is totaal niet professioneel voor een hulpverleningsorganisatie en wij willen dat dat soort van intimidaties eindelijk stopt.”

“Men eist ook van de hulpverleners dat zij het boek van ‘adviseur’ MD als kwaliteitshandboek aanvaarden. Dat boek is hoofdzakelijk een maatschappelijke aanklacht, die leidt naar een louter instrumentele aanpak van de kindermishandeling. De burger en de hulpverleners worden door haar in een soort almachtige positie gezet die de problemen dan maar moeten uitroeien.”

“Zo’n houding is voor een professioneel gezinsbegeleider een gekende gevarenzone. Je moet daar ook kost wat kost uitblijven en je handelen elke dag opnieuw toetsen aan je cliënten en je collega’s.”

Hoe moet het nu verder?

“Al twee, drie jaar proberen wij in onderhandelingen met het bestuur en de directie tot oplossingen te komen. Maar we geraken geen millimeter vooruit. Integendeel. Ondertussen zijn we alle vertrouwen in de raad van bestuur, de directie en de adviseur totaal verloren. Wij zijn dan ook op het punt gekomen dat er radicale veranderingen moeten komen in het bestuur en het beleid.”

“Wij hopen dat we met de personeelsgroep de moed kunnen houden om te blijven spreken ondanks de houdgreep van Bond zonder Naam. Die eist vandaag dat we zijn visie aanvaarden als een deel van ons arbeidscontract en dat we de onaanvaardbare beleidskosten slikken ten koste van de tienerouders en onze collega’s.”

“Daarom staken wij op maandag 6 januari. Wij voeren die dag ook actie om onze problemen naar buiten te brengen. Hopelijk zullen we ook steun krijgen uit de sector en van de overheid om die onhoudbare situatie te keren.”

Peter Darin, lid van de studiedienst voor de non-profitsector bij de LBC-NVK.