Dit zijn de belangrijkste:
Interdisciplinair samenwerken
Bedrijven willen gemengde teams met specialisten in diverse domeinen of met verschillende achtergronden; essentieel is de bereidheid om kennis uit te wisselen en samen te werken. Oplossingen die bedrijven hun klanten bieden vragen immers almaar vaker verschillende technologieën, ze zijn het resultaat van diverse expertises en perspectieven.
Een individu of een homogeen team heeft die gevraagde kennis niet. Je moet je dus kunnen verplaatsen in diverse disciplines en invalshoeken. Bovendien maakt de globalisering samenwerking tussen werknemers over vakken, culturen en talen heen noodzakelijk.
Bedrijfsvoering
Je moet zakelijk inzicht en financiële geletterdheid hebben om ingrijpende veranderingen in het product- en dienstenaanbod in te schatten. Meerwaardeketens worden complexer en leiden tot nieuwe businessmodellen om nieuwe producten en diensten in de markt te zetten.
Je verkoopt niet meer alleen een product, maar ook de installatie, het onderhoud en de service ervan. Medewerkers die weten hoe het bedrijfsresultaat tot stand komt, kunnen optimalisatievoorstellen doen en voelen zich meer betrokken bij veranderingen.
Leervaardigheid
Jobs evolueren sneller dan ooit en daarom is het vermogen om nieuwe kennis en vaardigheden op te doen cruciaal. Je moet kunnen werken zonder standaarden of sjablonen (out of the box-denken). Naarmate meer taken gedigitaliseerd worden, vullen nieuwe verantwoordelijkheden de vrijgekomen tijd in en moeten werknemers hun vaardigheden verbreden.
Ook de markten waarop bedrijven actief zijn evolueren snel en de toenemende concurrentie houdt in dat bedrijven sneller moeten inspelen op veranderingen. Werknemers moeten in staat zijn om met een minimum aan inspanning die veranderingen bij te houden.
Organisatie- en planvaardigheid
De stijl van leidinggeven evolueert van taakgericht naar coachend: niet een opdracht top-down toewijzen, maar inspireren en motiveren. Gezag wordt niet meer ontleend aan de hiërarchische positie of de expertise, maar aan de wijze waarop leidinggevenden anderen laten samenwerken.
Werknemers krijgen hierdoor een bredere en gevarieerdere verantwoordelijkheid. Maar meer autonomie vraagt meer zelfsturing en planning. Bovendien zijn de projecten waar we aan werken complexer, ze vragen verschillende expertises met meerdere partners.
Digitale tools
Door de digitalisering wordt elektronica belangrijker dan mechanica: knoppen worden vervangen door touchscreens. Je moet de handigheid verwerven om met vertrouwen door schermen en menu’s te navigeren.
Digitalisering schept nieuwe verwachtingen, er zal meer maatwerk zijn, waardoor steeds vaker een directe interactie met de klant nodig is. Verkopers zullen niet zozeer overtuigen door hun aanbod, maar vooral door te begrijpen wat de klant wil.
Innovatievermogen
Van werknemers zal worden verwacht om bij te dragen aan optimalisatie en innovatie. De nieuwe technologie schept nieuwe mogelijkheden, de complexiteit van de oplossingen neemt toe en er komt tijd vrij door de digitalisering.
De grotere concurrentiedruk zal de behoefte aan innovatie vergroten. Vernieuwingen volgen elkaar steeds sneller op en elke vernieuwing vraagt om de optimalisatie ervan. Gevolg van dit alles: je hebt creativiteit nodig om je (nog) onbestaande situaties in te beelden, van combinaties die nog niet geprobeerd zijn en je moet vooruit kunnen denken.
Hoe kun je deze competenties verwerven?
Een theoretische cursus “interdisciplinair samenwerken” of “innovatievermogen” is weinig praktisch: het gaat om vaardigheden die je opdoet in de praktijk, door ze te doen. Misschien is duaal leren (voor gevorderden) met een afwisseling van theorie en praktijk hiervoor een oplossing. Hopelijk anticiperen de onderwijsinstellingen tijdig op de veranderende vraag naar competenties zodat werknemers futureproof zijn.
Laten we de lat voor de werkgevers ook hoger leggen, want hoe zou je deze competenties kunnen verwerven als je maar enkele opleidingsdagen per jaar hebt? Tot nu toe formuleren de werkgevers wel eisen, maar stellen ze daar geen leermogelijkheden tegenover.
