De aanhoudende coronamaatregelen zorgen er des te meer voor dat woonzorgcentra en andere instellingen vermeden worden. Met de nodige zorg en omkadering is het vaak mogelijk om hen in hun woning te laten verblijven. Daarbij wordt vaak gedacht aan de zuivere zorgtaken, maar er is ook nood aan hulp bij het onderhouden van het huis.
Hulpbehoevenden kunnen tot op heden rekenen op een van de 5.000 poetshulpen in Vlaanderen die werken binnen de gezinszorg. Er hangen echter donkere wolken boven deze poetsdiensten. “Voor de huidige poetstaken binnen de gezinszorg rekenen we op dienstencheques die voor de cliënt vaak goedkoper uitkomen”, zo luidt het in het Vlaams regeerakkoord. Een kort maar venijnig zinnetje dat de poetshulpen sinds september vorig jaar in grote onzekerheid dompelt. Zorgpersoneel dat zich keihard inzet tijdens de corona-crisis, verdient een betere behandeling. In plaats van hen te belonen, bedreigt de Vlaamse regering hun job.
Uit getuigenissen die wij verzamelden, blijkt in wat voor een kwetsbare situaties cliënten zich vaak bevinden. “Toen ik na het weekend bij mijn nieuwe cliënt kwam, zag ik dat hij na zijn ontslag uit het ziekenhuis 3 dagen uitsluitend op wat sandwiches had geleefd. Ik heb onmiddellijk mijn verantwoordelijke gecontacteerd om bijkomende hulp te voorzien,” vertelt Cathy, huishoudhulp voor een poetsdienst binnen de gezinszorg.
Dankzij de opleiding en omkadering binnen de gezinszorg, kunnen probleemsituaties als deze snel opgevolgd worden. Maatschappelijke werkers coachen en begeleiden de poetshulpen. De gezinshelpsters en de poetshulpen komen regelmatig samen in teamvergaderingen om met hun verantwoordelijken aan intervisie te doen en de situatie bij de cliënten te bespreken. Die momenten zijn heel belangrijk voor de medewerkers om de moeilijke situaties waarmee zij worden geconfronteerd, te verwerken. De huishoudhulpen zijn vaak de eersten om op te merken dat het minder goed gaat in het gezin en dat bijkomende hulp nodig is. De maatschappelijke meerwaarde van de poetsdiensten is dus groot.
Simpele redenering
In de opeenvolgende Vlaamse regeringen leeft het hardnekkig misverstand dat de poetsdiensten van de gezinszorg gewoon een duurdere versie zijn van de dienstencheques. Poetsen is poetsen, zo luidt het. Waarom dan die duurdere versie in stand houden? Maar met die simpele redenering, gaat de Vlaamse regering voorbij aan een aantal belangrijke verschillen tussen de gezinszorg en de dienstencheques.
Dienstencheques zijn een verdienstelijk systeem die het leven van heel wat gezinnen makkelijker maken. Geleidelijk aan zochten ook meer ouderen hun toevlucht tot de dienstencheques. Daar is op zich niets mis mee. Voor zover het niet gaat om ouderen die zwaar zorgbehoevend zijn. Het personeel van dienstenchequebedrijven krijgt weinig vorming en is al zeker niet opgeleid om met psychiatrische patiënten, dementerende bejaarden of palliatieve patiënten om te gaan. Het personeel van dienstencheques wordt ook nauwelijks omkaderd. Er bestaan daaromtrent geen wettelijke normen en de financiering van de dienstencheques is daartoe ontoereikend.
Vlaamse Regering, kies niet voor de gemakkelijkste oplossing!
“Gezinszorg is de zorgvorm bij uitstek voor zorgbehoevenden die nog thuis kunnen wonen en het beheer van hun ondersteuning nog zelf kunnen doen”, zo klinkt het mooi in het Vlaams geerakkoord. Net nu zet de regering het mes in de poetsdiensten in plaats van er in te investeren. De Vlaamse regering kan nog van koers veranderen. Investeer in de poetsdiensten in plaats van ze af te bouwen. Zorg dat ze ingezet worden bij de mensen die extra zorgen nodig hebben. En zorg voor de betaalbaarheid ervan voor de cliënt. Het is nu aan de Vlaamse regering om de juiste keuze te maken.
