William
Reese, hoofd van de International Youth Foundation, noemt dat cijfer
een grove onderschatting. “We hebben rapporten gezien die gewag
maken van meer dan 74 miljoen werkloze jongeren, maar het echte
cijfer ligt waarschijnlijk zes tot zeven keer hoger.”
“Deze
statistieken baseren zich op het aantal mensen dat naar werk zoekt.
Wie niet zoekt, is technisch gesproken niet werkloos. Mensen in arme
landen werken echter vaak onder het niveau van hun opleiding of
krijgen te weinig betaald voor hun werk”, aldus Reese.
Trage
groei
Terwijl
de algemene werkloosheid stabiel blijft, zal de jeugdwerkloosheid nog
toenemen in de komende jaren, zo voorspelt de Internationale
Arbeidsorganisatie (ILO) in haar rapport World
Employment and Social Outlook – Trends 2015.
Jongeren, vooral meisjes, worden nog altijd onevenredig hard
getroffen door werkloosheid. Het cijfer van jeugdwerkloosheid voor
2014 lag bijna driemaal hoger dan dat van de algemene werkloosheid.
Volgens de ILO zal enerzijds de algemene werkloosheidsgraad in
ontwikkelde landen wel geleidelijk afnemen, maar zullen anderzijds
veel landen een aanzienlijke stijging van de jeugdwerkloosheid
doormaken.
Ekkehard
Ernst, econoom bij de ILO, wijst de trage economische groei aan als
oorzaak. “De groei is te traag om het aantal nieuwe banen te
beïnvloeden. Economieën doen er veel langer over om te herstellen
van een financiële crisis, dan bij een normale recessie het geval
is.” De globale groei is licht gestegen in de afgelopen twee
jaar – van 2,2 naar 2,5 procent – maar ligt nog ver onder de 4
procent van voor de crisis.
William
Reese ziet nog een andere verklaring voor de stijgende
jeugdwerkloosheid. Steeds meer jongeren volgen hoger onderwijs, zoals
ook blijkt uit de ILO-cijfers, maar ze leren niet de vaardigheden die
relevant zijn voor de arbeidsmarkt. “Er zijn wel vacatures, maar
bedrijven vinden geen geschikte personen. Scholen kijken niet naar
wat bedrijven vandaag nodig hebben, ze onderrichten wat vijf jaar
geleden interessant was voor bedrijven”.
Europa
De
ILO ziet vooral in Europa problemen met jeugdwerkloosheid, waar
Griekenland en Spanje percentages tot 52 procent laten optekenen. De
organisatie denkt dat de jongerenwerkloosheid tussen 2014 en 2019 nog
zal stijgen met 8 procent in delen van Europa, Zuid-Amerika en
Afrika.
Volgens
Reese moet onderwijs beter op maat worden gesneden van wat een
moderne baan vereist en moeten studenten aangemoedigd worden om zelf
na te denken over de vraag wat de arbeidsmarkt van hen verwacht. “We
willen dat jongeren een baan vinden en houden, stages bijvoorbeeld
kunnen daarbij helpen.”
In
2014 waren er in de hele wereld 201 miljoen mensen zonder baan, 1,2
miljoen meer dan in 2013. Dat aantal zou tegen 2019 stijgen tot 212
miljoen. “De globale werkloosheidsgraad bedraagt ongeveer 6
procent en zal niet dalen op korte termijn”, verklaart Ernst.
Een stijging van de werkloosheid is volgens hem echter niet
noodzakelijk tekenend voor een slecht economisch klimaat.
“Stijgende
werkloosheid in veel Aziatische landen, vooral in China en India, is
een normaal onderdeel van ontwikkeling. Zo gaan slecht betaalde
arbeiders op het platteland op zoek naar beter betaalde banen in de
steden. China is zo groot dat een hogere werkloosheidsgraad daar het
mondiale totaalcijfer beïnvloedt”, verklaart hij.
Sociale
onrust
Het
ILO-rapport waarschuwt ook dat de inkomensongelijkheid toeneemt,
terwijl de economische groei nauwelijks aantrekt. De rijkste 10
procent van de wereld zal 30 tot 40 procent van het totale inkomen in
handen hebben, terwijl de armste 10 procent slechts 2 procent van de
koek zal verdienen.
Een
grotere inkomensongelijkheid kan grote gevolgen hebben voor alle
facetten van het leven, van democratie en politiek tot sociale zaken,
argumenteert Marjorie Wood van het Institute for Policy Studies. “In
een ongelijke samenleving wordt de democratie gemakkelijker
gecorrumpeerd, en zullen arbeiders sneller uitgebuit en misbruikt
worden, terwijl het vangnet voor de armen of kwetsbaren kleiner
wordt.”
De
ILO stelt dat sociale onrust en mogelijk geweld gelinkt zijn aan
toenemende ongelijkheid en jeugdwerkloosheid. Sociale acties hebben
gepiekt tijdens de financiële crisis en komen wereldwijd momenteel
10 procent meer voor dan voor de crisis.
