Zondag 14 augustus 2016 werd in de geschiedenis van Jazz Middelheim trouwens de drukst bezochte festivaldag ooit. Volgens festivaldirecteur Bertrand Flamang was dat geen toeval omdat die dag opgevuld werd met louter Belgische artiesten op beide podia.

Nethoofd Klara en cultuurmanager bij de VRT Chantal Pattyn treedt de man volmondig bij: ‘Ook wij zijn bijzonder opgetogen over de opkomst en de grote kwaliteit van de concerten tijdens deze jubileumeditie want hier werd bewezen dat de Belgische jazzscene uitzonderlijk is en dat jazz zichzelf elke dag blijft heruitvinden’.

Toots

Na het afhaken van publiekstrekker Toots Thielemans enkele jaren geleden werd immers gevreesd dat de Belgische dag qua belangstelling nooit zulke hoge toppen meer zou scheren zoals weleer maar Toots kan op beide oren slapen. De opvolging is definitief verzekerd en de generatiekloof gedicht.

Patti

Jef Neve met rapper Typhoon zorgde samen met STUFF voor de meest spannende momenten op het festival. Maar het meest legendarische moment was toch toen Patti Smith luid fuck the chairs begon te roepen. The grand old lady zorgde voor een anderhalf uur puur kippenvel en een bruisende dansende menigte zowel in de podiumtent als op het gras van het park.

Toch stelden velen zich serieuze vragen bij de keuze om Patti Smith als headliner een platform op Jazz Middelheim te geven. Liep er een landloper rond in het park? Maar Flamang wuift de kritiek weg met als argument dat het punkrock icoon net bewees hoe ze met haar beat generation poëzie en haar interactie met het publiek de verpersoonlijkheid is van hoe muziek een absolute voedingsbodem is voor maatschappelijk engagement en hoe dat engagement bevrijdend werkt in een muzikale context en in de wijze waarop ze die overbrengt op een live publiek. Zo kan je alles uitleggen natuurlijk al mag Patti wat mij betreft ieder jaar naar Jazz Middelheim blijven komen.

Roots en vernieuwing

Jazz Middelheim (°1969) vierde ook haar 35^e editie. Wie kan tellen merkt dat als je in ’69 bent begonnen je meer edities moet hebben gehad dan 35. Dat komt omdat indertijd Jazz Middelheim soms tweejaarlijks werd gehouden. 

Met deze verjaardag blikte het festival dan ook graag terug met mooie projecten die in de roots van het festival gebrand zijn. Zoals de tribute dag voor Ornette Coleman het trio rond David Murray en festivalafsluiter Pharoah Sanders. Het residence-concept met in deze editie de Israëlische trompettist Avishai Cohen biedt zoals steeds een speciale plaats voor de nieuwe generatie. Met een uiterst geslaagd en uitdagend project in symbiose met vier studenten van het Koninklijk Conservatorium Antwerpen als passende afsluiter.

En zodoende manifesteerde zich tijdens deze editie alweer dat specifiek DNA van Jazz Middelheim dat zorgt voor een grote verbondenheid tussen publiek en artiesten én tussen het publiek onderling. Een magisch gevoel dat ertoe leidde dat heel wat concerten uitzonderlijk momenten werden voor artiesten en publiek.

Tentoonstellingen

Naar aanleiding van de 35e editie van Jazz Middelheim dook de festivalorganisatie in de archieven en vond onontgonnen ongezien en ongehoord materiaal van de 35 edities. Een unieke collectie kwam naar boven. Een ode aan alle medewerkers muzikanten en bezoekers die jaar na jaar het beste van zichzelf gaven.

Onder de noemer 35XJAZZ werd dit materiaal tentoongesteld op 35 locaties en 4 Antwerpse musea. Op 35 verschillende centrumlocaties hingen indrukwekkende foto’s van jazzlegende zoals Toots Tielemans, Stan Getz, Sarah Vaughan, Dizzy Gillespie en Archie Shepp. Die zijn nu samen nog tot eind augustus te bewonderen in de INBOX-ruimte van het MUHKA met als kers op de taart een kunstwerk van Joris Van De Moortel een muzikant en kunstenaar met een hoog rock-‘n-rollgehalte. Ook de expo’s in het MAS en het Museum Vleeshuis lopen nog tot eind augustus.

Miel Van Attenhove

Pionier Miel Van Attenhove zal zich ongetwijfeld omdraaien in zijn graf als hij verneemt dat Klara er volgende keer niet meer bij zal zijn. De openbare omroep moet bezuinigen omdat de huidige Vlaamse regering de subsidies voor de VRT aanzienlijk heeft verlaagd. Een trieste zaak toch omdat het precies de openbare omroep is geweest die mee aan de wieg van de geboorte van Jazz Middelheim heeft gestaan.

Toekomst

Daarmee verliest het jazzfestival een belangrijke partner op het veld die van oudsher een cruciale rol heeft gespeeld in de promotie van jazz en komen wellicht ook de rechtstreekse uitzendingen van het festijn in gedrang. De stad Antwerpen wil echter Jazz Middelheim kost wat kost behouden en heeft de toelage voor volgend jaar fiks opgetrokken en voert tevens gesprekken met de leiding van de openbare omroep om te kijken wat er nog mogelijk is. Als dat maar goed afloopt.