De hoofdstad Madrid is bijzonder zwaar getroffen door de uitbraak van het coronavirus. Al bijna twee weken heerst er chaos in de publieke gezondheidssector. Zelfs de stedelijke mortuaria hebben niet genoeg materiaal om de toestroom van besmette lijken te behandelen. Zo werd er zelfs een ijsbaan in gebruik genomen als tijdelijk mortuarium en zijn het militairen die de lichamen uit de ziekenhuizen naar dat mortuarium moeten overbrengen.

Op de handelsbeurs van Madrid wordt met man en macht gewerkt om een noodhospitaal met een capaciteit van 5.500 bedden op te richten. Dat wordt het grootste hospitaal van het land, maar het probleem is dat men er voorlopig enkel slachtoffers verder kan helpen die lichte symptomen van coronabesmetting vertonen. Er zijn gewoon niet genoeg beademingstoestellen voor een volwaardig uitgeruste spoedgevallenafdeling. 

Artsenbond stapt naar de rechtbank

Voor Artsenbond AMYTS is de maat vol, de bond heeft een rechtszaak aangespannen om de regionale gezondheidsdienst te dwingen mondmaskers, veiligheidsbrillen en andere hulpmiddelen naar ziekenhuizen te sturen. Ondertussen stapelen de alarmboodschappen van hopeloze zorgverleners zich op en staan dokters voor moeilijke keuzes: wie krijgt voorrang en wie laten we sterven. 

De situatie in veel bejaardentehuizen is al niet veel beter. In Madrid zijn ware haarden ontstaan bij tehuizen waar op korte tijd tussen de 10 en 20 dodelijke slachtoffers geteld werden. Het leger komt in heel Spanje tussenbeide om het personeelsgebrek in rusthuizen op te vangen, gebouwen te ontsmetten en lijken weg te halen. In Andalusië deed de burgemeester van Alcalá del Valle een noodkreet via sociale media. In een lokaal tehuis bleken 38 van de 42 bewoners het coronavirus te hebben en 60 procent van het personeel is besmet. “We hebben zuurstof, ambulances en ziekenhuizen nodig”, zei burgemeester Rafael Aguilera.

De prijs van zware besparingen

Veel zorgverleners zagen de ramp aankomen toen de conservatieve regering van de Partido Popular van premier Mariano Rajoy massaal begon te privatiseren in de gezondheidssector. Terwijl sommige privé-ziekenhuizen in Madrid, bij gebrek aan werk, hun personeel nu aansporen om vakantie te nemen, krijgen de verzwakte publieke ziekenhuizen de hele gezondheidscrisis over zich heen. 

Julián Ordoñez, secretaris van de gezondheidssector in Madrid van de UGT vakbond spreekt van een schande: “De privé gezondheidssector schittert in haar afwezigheid, want ze beschikken over zeer goede professionele medewerkers, maar de bedrijven kijken de andere kant op”.

Op dit moment telt de regio Madrid 33 publieke en 50 private ziekenhuizen. Tussen 2010 en 2018 zijn 3.300 personeelsleden in de gezondheidssector verdwenen. Maar in dezelfde periode is de bevolking van de regio met een half miljoen toegenomen tot meer dan 6,5 miljoen inwoners. Heel wat werkloze verpleegsters met jarenlange ervaring zijn uitgeweken naar andere Europese landen waar velen een vaste baan hebben gevonden.

Gepeperde afrekening

Wanneer alles voorbij zal zijn, moet de rekening gemaakt worden. Nu we met z’n allen dagelijks om 20u op onze balkons staan te applaudisseren (voor diegenen die een balkon hebben) om het zorgpersoneel te bedanken, mogen we niet vergeten dat het dezelfde dokters en verpleegsters zijn die enkele jaren geleden klappen kregen van de oproerpolitie toen ze tijdens betogingen protesteerden en waarschuwden voor de gevolgen van de massale privatiseringen. Dezelfde politici die nu mee staan te klappen en hoestend naar de spoedgevallen van publieke ziekenhuizen rennen, vergeten te vertellen hoeveel moeite ze gedurende jaren hebben gedaan om de publieke zorgverlening zwart te maken.

Er zal een moment komen om de rekening te maken: hoeveel mensen zijn eenzaam gestikt omdat er geen plaats op de spoedafdeling was en welke bedrijven en politici hebben zich verrijkt met de ontmanteling van de publieke gezondheidssector? Wat de regio Madrid betreft zullen twee neoliberale, populistische regiopresidenten van de Partido Popular, Esperanza Aguirre (regiopresidente van 2004-2016) en Isabel Díaz Ayuso (huidige regiopresidente) zich best gaan verbergen wanneer die afrekening gemaakt zal worden.