Er is geen gevaar voor de volksgezondheid. Dat is blijkbaar het favoriete zinnetje van het voedselagentschap. Alsof daarmee alles gezegd is en we op beide oren kunnen slapen. Alsof voedsel niet meer is dan ‘niet vergiftigd worden’. Men zegt het wel niet, maar men geeft er ineens het idee bij dat het dan ook wel gezond zal zijn. Niet akkoord!

Hoe blijf je op gewicht? Ah, niet te veel vet eten. Nee, nee, nee, het zijn de koolhydraten, we eten te veel brood en aardappelen. En uiteraard, we eten ook te veel eiwitten, dat is niet nodig en het is ongezond. Sinds een aantal jaren zijn de vetten verzadigd en onverzadigd geworden, we hebben nu ook de snelle suikers en de dierlijke eiwitten. Er zijn ook de supplementen, de mineralen en de vitaminen. En met een goede mix is het gezond? Niet akkoord!

Wij, Westerse mensen hebben heel veel luxe, heel veel comfort. Wij vinden dat we daar hard voor moeten werken en willen dan ook zo lang mogelijk leven om te profiteren van al wat we hebben. En dan komt bij velen de verbinding met hun voedsel. En minimaal met een aantal oprispingen moet er gezond gegeten worden. Biologisch dus. Dan is het toch zeker gezond? Niet akkoord!

En na 3 alinea’s mag ik nu wel stilaan tot mijn punt komen zeker? Ik zie biologisch als een minimum. Het moet veel verder gaan dan dat. Biologisch is een platform, een gezamenlijke vertrekpunt. (Dus kom me niet zeuren over bedrijven die oh zo goed bezig zijn, maar niet biologisch. Zever in pakskes.) Zonder gezonde bodem zal het niet lukken en het is net de biologische productiemethode die zorgt dat de bodem gezond kan worden. En zelfs op dat punt kan het nog beter. Maar biologisch is in ieder geval het beste wat op de markt te krijgen is. Biologisch is ook een punt van herkenning, de ronde tafel waar de dure eed gezworen wordt om te werken met het leven en niet ertegen. Van op dat platform kunnen dan de verzamelde creatieve geesten verder bouwen. Verder bouwen? Jawel, want er is nog veel te doen!

• Ons energieverbruik ligt zelfs in de biologische landbouw nog veel te hoog. En jawel, er zijn biologische boeren die heel goed bezig zijn. Allerhande systemen worden bedacht om het energieverbruik terug te dringen. Sommige boeren geraken daar al heel ver in.
• Biologische landbouw krijgt dikwijls het verwijt dat het minder opbrengt dan de gangbare landbouw. Maar als je het landbouwonderzoek historisch bekijkt en je neemt 100 euro, dan is er 99 euro naar gangbaar gegaan en 1 euro naar biologisch. Vanuit die vergelijking doet biologisch het extreem goed. Een voorbeeld: Tarwe is geselecteerd op massaproductie en het gemak van de industriële bakkerij. Dat is heel lovenswaardig, maar er zijn heel wat fouten in die tarwe geslopen.

1. De tarwe is geselecteerd om te groeien met kunstmest. De plant moet niet meer zoeken naar voeding en heeft hierdoor een zeer beperkt wortelstelsel. Niet erg bruikbaar in de biolandbouw, maar in alle systemen erg gevoelig voor droogte.
2. Door de moderne selectie zijn alle planten identiek. Als één plant ziek wordt, worden ze allemaal ziek. Niet bruikbaar voor de biolandbouw en in de gangbare landbouw enkel onder voortdurende bescherming van schimmeldodende middelen.
3. Om vlot brood te kunnen bakken zit de tarwe vol met gluten. Dit is door selectie bewust ze geëvolueerd. Veel meer mensen dan we zouden denken of weten hebben een kleine tot grote vorm van glutenallergie. In totaal heeft men in tarwe (gelukkig niet in alle tarwe en ook niet allemaal tegelijk) al 46 allergieopwekkende stoffen gevonden. In spelt, een voorloper van tarwe, zijn er dat maar 2.
4. Haver is cholesterol verlagend. Tarwe is dat helemaal niet. Is dit ooit anders geweest? Het gerucht dat tarwe aan de basis ligt van heel wat van onze welvaartsziekten klinkt steeds luider. 

In de biolandbouw is een stroming die helemaal anders denkt over selectie van soorten en gewassen. Selectie van GGO gewassen gaat volgens hen helemaal de verkeerde kant op. Het is als een leugenaar die zijn leugen met een nieuwe leugen moet toedekken, maar zich eigenlijk alleen maar dieper in nesten werkt.

Moeten we nu moedeloos worden? Ik hoop van niet.

• Ik heb jullie willen aantonen dat we nog een hele weg te gaan hebben, dat de biolandbouw over enorme progressiemogelijkheden beschikt en dat er krachten aanwezig zijn die weten waar naartoe.
• Ik heb de kriebels van mij afgeschreven over systemen die zich perfect voordoen, maar iedere dag bewijzen dat ze dat niet zijn.