Een
overlijdensbericht komt altijd als een klap. Die wordt extra zwaar
wanneer het gaat om een strijdster voor sociale en politieke
democratie.

In
1993 ontving Regine Beer de Prijs Vrijzinnig Humanisme.

In 2005 was
ze genomineerd bij de Vlaamse Lijst voor de Grootste Belg. In 2006
werd ze commandeur in de Kroonorde.

Omdat
ze
– meer dan ooit na de eerste Zwarte Zondag van 24 november 1991 –
voor ons echt symbool stond voor
de strijd tegen racisme en fascisme, ontving ze in 1995 de Prijs voor
de Democratie.

Regine
Beer was geen grote lacher, daarvoor had het leven iets te veel in
haar lijf gekerfd, maar die dag, 21 juli 1995, in de zon op het
Sint-Jacobsplein in Gent, glunderde ze toen ze het beeld van Walter
De Buck in ontvangst nam.

Waarschijnlijk
heeft Regine Beer tweeduizend keer haar levensverhaal verteld. Vooral
aan scholieren. Eerst deed ze dat als leerkracht, daarna als
gepensioneerde leerkracht. Het verhaal ging over haar deportatie in
1943 door Duitse Gestapo en Vlaamse SS’ers via de Kazerne Dossin in
Mechelen naar het vernietigingskamp Auschwitz.

Omdat haar vader van
joodse afkomst was.

Ze
vertelde de jongeren over de verschrikkingen van het kamp en over de
Holocaust. Tijdens die lezingen toonde ze meestal de tatoeage KZ
A 5148
op haar arm (in
1992 de
titel van het boek door Paul De Keulenaer over haar herinneringen).

Regine
Beer gaf die lezingen tot op 85-jarige leeftijd. Niet om zichzelf
in de belangstelling te werken of omdat ze haar levensverhaal uniek
vond, niet omdat ze zo graag over de Tweede Wereldoorlog wou
vertellen, maar om te waarschuwen.

Willy
Calewaert schreef in het voorwoord van het boek: “Maar
de Regine Beer van 3 september 1943, die ‘s nachts met geweld werd
aangehouden en weggevoerd en deze die in mei 1945 in de armen van
haar moeder viel, was niet meer dezelfde. Zij had leren leven met de
dood. Zij heeft nog altijd de levenskracht en de moed om datgene te
doen, wat velen haar vroegen: getuigenis afleggen.”

Om
te waarschuwen dat door de politieke strategie van het Vlaams Blok
(later Vlaams Belang) vreemdelingenhaat een doodgewone mening werd
onder het mom van de vrijheid van meningsuiting.

Om te waarschuwen
tegen de banalisering van racisme en etnische uitsluiting.
Haar
zoon Stefan Blommaert vertelde in het boek “Eigen Volk”: “Het
VB is voor haar de belichaming van wat ze tijdens de oorlog heeft
meegemaakt. Het zijn ondertussen weliswaar chique heren in maatpak,
maar politiek en ideologisch komen zij daar vandaan.

De evolutie van
de afgelopen tien jaar in Antwerpen is voor mijn moeder een
verschrikking.

Zij
had trouwens allang in de gaten dat het de verkeerde kant opging,
lang voor de politieke kaste en de journalisten zich zorgen begonnen
te maken. In de jaren zeventig zei ze al over groepen als Were Di en
VMO dat we daartegen moesten vechten.

Voor haar was het klaar en
duidelijk: dat waren de ideologische afstammelingen van de mensen die
haar in het concentratiekamp hadden gestopt. Zelf ga ik niet beweren
dat het Vlaams Blok meteen concentratiekampen bouwt als de partij aan
de macht komt, maar met die mogelijkheid moet men rekening houden.”

Het
cynische is dat op de dag van het overlijden van Regine Beer het
Front National van Marine Le Pen een “historische” overwinning
heeft geboekt tijdens de eerste ronde van de Franse
gemeenteraadsverkiezingen. En dat het Vlaams Belang (met als
promotoren Filip Dewinter en Anke Van dermeersch) op zijn
verkiezingscongres in Antwerpen zijn ideologie van rassenhaat ten
volle in de strijd heeft geworpen. Waardoor het VB nogmaals haar
verbondenheid in de verf zet met uitspraken eerder deze week van
Geert Wilders tijdens de Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen. Hij
beloofde toen te “regelen”
dat
er “Minder
Marokkanen”
zullen zijn.

Op
de vraag van Anti-Fascistisch Front/Verzet in een interview in 2010
“Denk je dat het opnieuw kan gebeuren?” antwoordde Regine Beer:
“Als
we niet voorzichtig zijn, wel. Denk maar aan Jean-Marie Le Pen, die
de kampen ‘een detail in de wereldgeschiedenis’ noemt. Als hij
dat zegt, zullen heel veel jonge mensen dat ook beginnen te zeggen.
Of denk aan het Vlaams Belang.

Als ik hoor hoe die partij nog altijd
tekeergaat tegen de allochtonen, dan word ik soms wel bang. Mensen
weten blijkbaar niet meer wat dat betekent, ze geven zich geen
rekenschap van de mogelijke gevolgen. Mensen beseffen niet hoe
gevaarlijk haat is.”

“De
angst om de Vlaming te bruuskeren gaat geruisloos over in een vorm
van intellectuele capitulatie”
, schreef
Karel De Gucht, Europees Commissaris voor Handel, ooit in “Pluche –
Over de banalisering van extreem-rechts”.

Inderdaad zou wijken voor
extreem-rechts een intellectuele capitulatie betekenen.
Regine
Beer heeft nooit geweken, is nooit gecapituleerd. Tot het einde
deelde ze onze mening dat we het populistische fascisme moeten
blijven ontmaskeren en bekampen. Of dat nu het huidige Vlaams Belang
is, of het “nieuwe” Front National van Marine Le Pen of de PVV
van Geert Wilders.

Omdat
racisme rassenhaat is. Omdat rassenhaat een misdaad is.

Op
de vraag van AFF/Verzet of ze zelf nog steeds haatte antwoordde
Regine Beer: “Ikzelf?
Neen, ik ben niet haatdragend. En ik zou alle mensen willen aanraden
om hun kinderen zo op te voeden, om hen te leren niet te haten.”
Omdat
rassenhaat niet alleen een politieke strategie van sociale
uitsluiting is op etnische basis maar ook een belangrijk onderdeel
van de reconstructie van populistisch fascisme op Europees niveau.

Laten
we nog een keer luisteren naar Willy Calewaert: “Want
er komt een dag dat alle getuigen zullen verdwenen zijn. Dan zullen
de leugens groeien als onkruid. Want nu al wordt door sommige
vervalsers het bestaan zelf van uitroeiingskampen ontkend, zijn er
politieke bewegingen die een herleving van het fascisme wensen.
Luisteren we dus naar de getekenden.”
Laten
we dus ook blijven luisteren naar Regine Beer.
De
democratie heeft vandaag een groot strijder, een zeer grote Belg,
verloren. Een strijder tegen racisme en fascisme. We kunnen haar het
eervolst herdenken door haar strijd verder te zetten.

Dagelijks.
Radicaal.

Eric
Goeman,
Voorzitter
Democratie 2000