Afgelopen herfst maakten we al kennis met een woordenboek dat Schaarbeekse multiculturele uitdrukkingen bevat. In deze Brusselse gemeente hoor je talloze talen op straat. En dat inspireerde de mensen van theatertraject GEN2020.
Van improvisatie naar scene
De deelnemers aan dit traject zijn acteurs van uiteenlopende origine. Op een niet schoolse manier kunnen de acteurs hun spelvaardigheden trainen in diverse masterclasses. Hierbij maken zij kennis met de werkwijzen van verschillende regisseurs. En deze week hebben zij niet zomaar een regisseur: namelijk een specialiste in het werken met acteurs in conflictsituaties: Frédérique Lecomte.
Voor de verandering heeft ze deze week een bijna conflictloos gezelschap. Toch weerhoudt haar dat niet om even gepassioneerd met de mensen van GEN2020 te werken. Zij laat de mensen rondwandelen. Zij spreken eerst zonder woorden. Daarna met woorden. Al improviserend zeggen ze, heel persoonlijk, wat hen onderscheidt van de ander.
“Ik voelde me anders toen mijn leerkracht tegen mij zei: ‘Gaa truug naar aa aage land!”” “Ik voelde me anders toen ik voor het eerst op een podium zong.” “Ik voelde me anders toen de chauffeur tegen mij zei: “Stap maar van de bus af.”’ En “Ik voelde mij anders toen ik mijn eerste joint op stak.”
Ze zeggen het in verschillende talen. In het Frans, Nederlands, Arabisch, Turks en Wolof. Ook al komen de acteurs niet uit Schaarbeek, toch kunnen zij de meertalige sfeer krachtig op het podium neerzetten.
Acteurs hebben professionele ambitie
De enthousiastelingen moeten van Lecomte hetzelfde doen. Maar dan in de tuin. Ze moeten er ook een lied bij bedenken. Nog geen kwartier later komen ze terug in de zaal en tonen zij wat ze al improviserend geoefend hebben. In al hun talen zingen zij wanneer zij zich anders voelden.
Eén meisje stopt niet met zingen en wordt door een grote jongen al zingend opgetild en buiten gezet. Hilariteit alom. Maar de scène is er. En dat ging erg snel.
Lecomte legt haar werkwijze uit: “De manier waarop wij werken, dient twee doelen. Ten eerste trainen de jonge acteurs hun spelvaardigheden. Ondertussen vertel ik hen waarom we wat doen. Ten tweede is het een publieke oefening: zij werken aan hun houding.”
“Ik werk deze week met acteurs met een professionele ambitie. Zij hebben al ervaring. Maar door deelname aan deze masterclass vergroten zij hun netwerk, breiden zij hun theaterkennis uit en maken zij kennis met mijn methode. Ik begin met een concentratieoefening. Dan improviseren we en vervolgens ontstaat er een scène. Het is gewoon doen.”
Bruggen bouwen tussen professioneel en sociaal-artistiek circuit
“Soms vind ik het lastig om met professionele acteurs te werken. Zij verstoppen zich eerder. Semi-professionele acteurs laten zichzelf veel sneller zien. Eigenlijk zijn er in België, en met name aan Franstalige kant, twee theatercircuits. Het professionele en het sociaal-artistieke. Beide komen eigenlijk niet met elkaar in contact. Ik doe dat wel. Het is mijn bedoeling om bruggen te bouwen tussen beide.”
Kristin Rogghe, coördinator van GEN2020 en dramaturge bij het Mechelse gezelschap ‘t Arsenaal (de thuisbasis van het project), vult aan: “Aan Vlaamse kant is die nood aan doorstroming er ook – van daaruit is GEN2020 ontstaan. De meeste van onze deelnemers hebben geen klassiek educatief parcours afgelegd, maar hebben wel iets te bieden binnen de podiumkunsten. Na onze masterclass bezoeken wij deze week ook voorstellingen van het KunstenfestivaldesArts en Tok Toc Knock in Brussel.”
Als de spelers hun scène presenteren en verder in elkaar steken, valt op hoeveel zij in hun mars hebben. Op sommige momenten zie je eigenlijk geen verschil tussen hun spel en het spel van professionele acteurs. Hopelijk is deze masterclass dan ook een opstapje naar het grotere werk. Dat we nog veel van hen mogen horen.
Benieuwd naar meer? De toonmomenten van BABELetje vinden zaterdag plaats om 17 en om 19 uur in GC De Kriekelaar, Gallaitstraat 86 in 1030 Schaarbeek.
BABELetje is een project van GEN2020 en Théâtre Reconciliation met steun van GC De Kriekelaar. Live regie: Frédérique Lecomte, met: Sumeya Yaman, Aicha Cissé, Seckou Ouologuem, Mostafa Benkerroum, Melek Arslan, Idy Mbengue, Rania Gaaloul en Jovial Mbenga. Inspiratiebron is De Schaarbeekse Taal.
