De recente ontwikkelingen op politiek vlak brengen er ons toe om publiekelijk onze woede en onze teleurstelling uit te drukken. Maar we willen vooral oproepen tot rede.

Het is niet onze bedoeling om ons uit te spreken over de grond van het dossier Brussel-Halle-Vilvoorde. Voor een aantal mensen is dit zeker een concrete kwestie, maar voor de meerderheid van de bevolking gaat het om een symbooldossier waarbij juridische ideeën en politieke motieven gemengd worden. Bovendien blijft het voor veel mensen moeilijk om te begrijpen en ver van hun dagelijkse kopzorgen.

We willen ook geen schuldigen aanwijzen van de huidige toestand. We zijn eerder van mening dat zowel in het noorden als in het zuiden van ons land fouten gemaakt worden. En ook al is het duidelijk dat individuen langs de beide kanten van de taalgrens minder bereidwillig zijn om tot een oplossing te komen dan anderen, dan vinden we nog altijd dat de redenen voor het mislukken van de onderhandelingen gevarieerd zijn. Er is sprake van een collectieve verantwoordelijkheid.

Maar bij een dergelijk geknoei kunnen we ons niet zomaar neerleggen. Het ontbreken van een regering en de toevlucht tot vervroegde verkiezingen hebben een dramatische invloed op het dagelijkse leven van onze medeburgers.

Crisismaatregelen

Veel werknemers die bezorgd zijn over hun toekomst, wachten bang het vervolg af van de crisismaatregelen die lopen tot 30 juni 2010. Gezinnen die het moeilijk hebben, werklozen en gepensioneerden, werknemers en werkneemsters met een klein inkomen hopen nog steeds dat de regering beslissingen neemt die hen uit die precaire situatie kunnen helpen waar de crisis hen in geduwd heeft.

De personen die uitgesloten worden van het recht op huisvesting, op gezondheidszorg of een degelijk inkomen voelen zich meer en meer uitgesloten van de samenleving. Ze geloven niet echt meer in de mogelijkheid om er opnieuw bovenop te komen.

Die werknemers en hun families of de mensen die leven van een uitkering wonen zowel in Wallonië en Vlaanderen als in Brussel. En niemand van hen kan ooit begrijpen dat de regeling van een taalgeschil belangrijker is dan een antwoord op hun dagelijkse problemen. 

Kloof

Een dergelijke situatie onthult de kloof die ontstaan is tussen de politieke klasse en de burgers die zich in de steek gelaten voelen. Dat komt omdat politici zich bezighouden met gekibbel over kwesties die er niet toe doen of die ten minste op de tweede plaats moeten komen.

We rekenen op de realiteitszin van onze verantwoordelijke politici en we verwachten van hen dat ze alles doen wat ze kunnen om een antwoord te bieden op de moeilijkheden waar onze medeburgers mee kampen.

Maar jammer genoeg wordt die collectieve inspanning meer en meer op de helling gezet door de commerciële ontsporing van de politiek.  

Vandaag maakt het verstand plaats voor emotie, het oppervlakkige haalt het van het essentiële, het verwerven van electoraal marktaandeel vervangt de zoektocht naar het gemeenschappelijke belang, competitie verhindert elke vorm van samenwerking.

Deze commercialisering van de politiek maakt de noodzakelijke politieke consenus onmogelijk, die gebaseerd is op de kunst om afstand te nemen en om een bredere langetermijnvisie te ontwikkelen.

De  commercialisering leidt tot evoluties die de politiek in diskrediet brengen. De politici gedragen zich als zakenmannen voor wie de winst (voor henzelf of voor hun partij op vlak van van erkenning en macht) op de eerste plaats komt. De band met de kiezer wordt herleid tot communicatie in de media. De bezorgdheid om te ‘bestaan’ in de media, om te reageren, om zich te mengen, om een goed woordje te plaatsen verhindert dat politici de noodzakelijke tijd nemen om na te denken, te luisteren, ideeën uit te wisselen en om het debat te voeren zodat wederzijds begrip en een compromis mogelijk worden.

Middenveld

Het middenveld van ons land toont nochtans dat België betekenis en toekomst heeft. De sociale partners bewijzen dat de ze de dialoog en het overleg in stand kunnen houden en dat op een moment dat de Belgische en internationale economische context dit moeilijker maakt dan ooit. Het ziekenfonds en de andere partners binnen de gezondheidszorg zijn erin geslaagd om tijdens de tumultueuze periode van de oranje-blauwe onderhandelingen een akkoord af te sluiten. En verschillende organisaties en bewegingen ontmoeten elkaar over de taalgrens heen om hun krachten te bundelen. Zoals dat bijvoorbeeld gebeurt binnen het Belgisch Netwerk voor Armoedebestrijding.

We willen de woede en teleurstelling overstijgen en we lanceren aan de verantwoordelijke politici een oproep tot rede. Op 1 juli zal ons land de Europese Unie voorzitten en moet het een hoofdrol spelen in het formuleren van een antwoord op de essentiële kwesties: de regulering van het financiële systeem, het klimaat, volledige werkgelegenheid en armoedebestrijding.

Het moet mogelijk zijn om tot een akkoord te komen over het kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde. En het is van levensbelang dat ons land blijft bestuurd worden om een antwoord te kunnen bieden op de moeilijkheden waarmee de bevolking te kampen krijgt. Onze politieke verantwoordelijken moeten zich herpakken. Anders maken ze de weg vrij voor een afwijzing van de politiek en voor populistische, extremistische en uiteindelijk antidemocratische avonturen.

(vertaald door Ellen Van Campenhout)