Het Netwerk tegen Armoede heeft het over een “belangrijke overwinning”. Zij hadden samen met tal van andere organisaties en bewegingen beroep ingediend bij het Grondwettelijk Hof tegen de wet tot hervorming van de juridische bijstand.

In februari hadden ze nog actie gevoerd in Brussel op de dag dat de zaak gepleit werd voor het Hof. “Als je moet rondkomen met 900 euro per maand, is 50 euro echt veel geld”, zei Alexis Deswaef van de Ligue des Droits de l’Homme toen over dat remgeld.

Het Grondwettelijk Hof volgt de redenering van de sociale organisaties. Het oordeelt dat de bijdrage “een aanzienlijke vermindering” inhoudt van de bescherming van het recht op juridische bijstand, dat door de grondwet is gewaarborgd.

“De verplichting om aan de advocaat forfaitaire bijdragen te betalen, vormt een aanzienlijke vermindering van de bescherming van het recht op juridische bijstand zoals gewaarborgd bij artikel 23 van de Grondwet, vermindering die niet wordt verantwoord door een reden van algemeen belang en die derhalve in strijd is met de standstill verplichting die in die bepaling is vervat”, aldus het Grondwettelijk Hof.

Justitieminister Koen Geens (CD&V), die de hervorming van het pro-Deosysteem uitwerkte, bijt in het zand. De invoering van het remgeld stond in het regeerakkoord. De regering wilde de toegang tot justitie moeilijker maken voor mensen die in armoede leven. De regering schermde met het argument dat er sprake is van overconsumptie, maar het Grondwettelijk Hof veegde dat van tafel.

“Bij mijn weten eerste vaststelling van schending van artikel 23 grondwet in rechtspraak #GrondwettelijkHof ooit. Eindelijk”, reageert grondwetsspecialiste Evelyne Maes op Twitter. 

Artikel 23 van onze grondwet zegt onder meer: “Ieder heeft het recht een menswaardig leven te leiden.” Het recht op juridische bijstand staat opgesomd bij de rechten die daarvoor nodig zijn.