Het minste wat men kan zeggen dat de Braziliaanse politiek een soep is, die het krediet dat de Latijns-Amerikaanse grootmacht de voorbije jaren heeft opgebouwd, razendsnel doet krimpen. En dat op minder dan honderd dagen voor de Olympische Spelen van Rio, toch een perfect uithangbord om een land te promoten.

In de open oorlog die er al twee jaar woedt tussen de 14-jaar regerende Arbeiderspartij (PT) aan de ene kant van de haag, en de verenigde oppositie en de mediaoctupus Grupo Globo aan de andere kant, wordt er duidelijk niet gekeken naar collateral damage. Ogenschijnlijk gaat de politieke hetze over een corruptieaffaire waar de kopstukken van de PT, Rousseff en voormalig president Lula da Silva, bij betrokken zouden zijn: Operatie Carwash, waarbij miljoenen van staatstoliemaatschappij Petrobras naar de politieke partijen versluisd werden. Partijen, want niet alleen de PT van Rousseff verdiende eraan, maar alle Braziliaanse partijen en grote bedrijven als Odebrecht, aldus onderzoeksrechter Sergio Moro van Curitiba.

“Daarom gaat het politiek proces tegen Dilma niet over corruptie, het is een politieke afrekening,” zegt Sonia Delany Mesquita, een activiste van de PT, die werkt in de gemeente Guarulhos, een 1,5 miljoen zielen tellende voorstad van Sao Paulo en de locatie van de internationale luchthaven.

“De oppositie kan het niet verkroppen dat de PT al zolang aan de macht is en aangezien ze niet kunnen winnen in de stembus, halen ze allerlei legislatieve trucs boven.” Volgens de 45-jarige Mesquita is de impeachment-procedure misbruikt, “Dit is een politiek instrument voor strikt politieke inbreuken, niet voor mogelijke misdrijven in het kader van een gerechtelijk onderzoek.”

Indiana Jones

Als de Senaat de afzetting van Rousseff bevestigt, zal ze de tweede Braziliaanse president zijn in de recente politieke geschiedenis die uit haar functie verwijderd wordt. Als illustratie hoe corrupt het politieke bedrijf in de Braziliaanse tropen in mekaar zit: De vorige geïmpeachete presidente, Fernando Collor de Melo, die in 1992 van zijn troon gestoten werd, door een corruptieaffaire rond de penningmeester van zijn campagne, zit nu doodleuk terug in de Senaat. Hij mag dus meestemmen over de afzetting van Dilma. Collor de Melo, door George Bush Sr. ooit de ‘Zuidamerikaanse Indiana Jones’ genoemd, kwam schaamteloos terug in de politiek nadat hij procedurefouten inriep en nadat de belangrijkste getuige, de penningmeester, werd aangetroffen met een kogel in zijn slaap.

Ex-volksvertegenwoordiger Eduardo Cunha is ook geen koorknaap, hoewel hij openlijk het evangelische geloof uitdraagt. De nu ex-voorzitter van de Kamer van Volksvertegenwoordigers, werd de voorbije jaren onderzocht voor grootschalige corruptie en er verschenen reportages in de pers over zijn eigendommen die niet betaald strookten met zijn ambtenaarsloon. Cunha van de PMDB partij, oorspronkelijk een coalitiepartner van de PT, zou de hele impeachment-procedure tegen Dilma in gang hebben gezet als wraak tegen de PT en om de aandacht van de onderzoek tegen zichzelf af te leiden. Cunha is nu zijn legislatieve immuniteit kwijt.

Het hele politieke circus zorgt er voor dat Brazilië nu volledig verlamd is. Momenteel neemt de vice-president Michel Temer (PMDB) de honneurs waar, maar deze wordt door de PT als verrader beschouwd en wordt nu ook in het kader van Carwash onderzocht.

Periferie

“De enige oplossing die zich aandient op korte termijn zijn terug verkiezingen uit te schrijven,” meent de Italiaanse communist en journalist Massimo D’Alema, geïnterviewd door het linkse magazine Carta Capital. “Temer heeft geen enkele legitimiteit. Alle Brazilianen die de voorbije maanden de straat zijn opgekomen voor de afzetting van Dilma, zochten een uitlaatklep voor hun woede maar hebben daarom nog geen blanco cheque getekend voor deze “impeachment-regering”. Temer en co staan erg zwak en genieten helemaal geen internationaal prestige, noch hebben ze een recept in hun broekzakken om de economische crisis te lijf te gaan. Een crisis die overigens globaal is,” aldus D’Alema.

Dilma Rousseff’s termijn loopt officieel af in 2018 maar zelfs voor de grootste PT-believers lijkt het weinig waarschijnlijk dat ze de uppercut van de impeachment stemming in het parlement op 17 april (317 stemmen tegen 137) zal te boven komen.

Ook PT-militante Delany Mesquita uit Guarulhos ziet het somber in dat Rousseff alsnog haar termijn kan afmaken.”Eigenlijk is ze nog niet eens tot regeren toe gekomen. Al vanaf 2014, toen ze haar tweede termijn aanvatte, werden alle initiatieven in het parlement geblokkeerd, zoals de begroting en fiscale maatregelen.”

Volgens Delany Mesquita wordt de PT aangepakt omdat ze “de eerste regering is die het gewone volk heeft doen meetellen in de politiek. Men spreekt over crisis en werkloosheid, maar dankzij de PT zijn voor het eerst jongeren uit de periferie (lees: sloppenwijken) aan de slag gegaan in de fabrieken van Guarulhos, zonder een CV of hoge opleidingen. Voor het eerst in de geschiedenis heeft een hele sector van de maatschappij kunnen reizen en het land leren kennen. Tien jaar geleden zag je nooit een jonge zwarte rondlopen in de terminals van Guarulhos,” aldus Delany Mesquita.

Niet iedereen in groot-Sao Paulo is even overtuigd van de weldaden die de PT het land heeft gebracht. Taxichauffeur Waldemir vloekt op het PT-stadsbestuur van Guarulhos. “De stad is enorm gegroeid de voorbije jaren maar ze hebben niets geïnvesteerd in infrastructuur. Alles zit hier vast op de autostrade naar de luchthaven. Wat is er met onze belastingen gebeurd? De PT is geen partij, het is een roversbende.” Het is uitspraak die men wel vaker hoort in Brazilië en wel over alle politieke partijen. Het einde van de politieke chaos is duidelijk nog niet in zicht.

Toevoeging:

1 morgen woensdag is het stemming in de Braziliaanse senaat met een simpele meerderheid of Dilma al dan niet geschorst wordt. 

2. indien ja, starten er 180 dagen max met “onderzoek” of ze al dan niet schuldig is aan schending fiscale wetten (wat haar wordt verweten), over die schuldvraag moet 2/3 meerderheid zich uitspreken en dan is ze definitief presidente af of terug aan.