Vlaams Belang veroorzaakte heel wat ophef met hun actie waarbij ze een school binnendrongen. Leerlingen hielden er een halal barbecue in het kader van een multicultureel kennismakingsproject. Vlaams Belangaanhangers hebben hen Zwanworstjes aangeboden – over de manier waarop bestaat veel discussie – om zo de barbecue aan te klagen. Zo werden leerlingen – twaalf- en dertienjarige kinderen – deel van een campagne waarbij politieke motieven centraal staan en dat kan niet. Dit wilde ik eerst toch even duidelijk stellen. Het had fascistische neigingen en bovendien werd het debat nadien gevoerd over de actie zelf en niet over de boodschap die erachter zit.

De manier waarop de Vlaams Belangmilitanten hun mening duidelijk maakten was dan wel niet goed te keuren; de kern van de boodschap zelf is dat wel, al zou het natuurlijk iets genuanceerder (lees: minder extremistisch) kunnen. Die nuance zal ik in onderstaand betoog proberen maken en zal ik zeer kort enkele bedenkingen van mijzelf samenvatten.

Het eindejaarsproject: een halal barbecue

Wat hebben deze leerlingen met dit project geleerd? Bitter weinig!

Ik vraag me af wat deze leerlingen met dit project geleerd hebben. Het feit dat ze een keer geen varkensvlees hebben gegeten zullen ze wel niet zo erg gevonden hebben, vermoed ik. Maar hebben ze ook kennisgemaakt met de wijze waarop de dieren die hen dat vlees gegeven hebben geslacht worden? Dat zou pas een echte kennismaking zijn met wat halal inhoudt.

Leerlingen laten kennismaken met de Islam via lekker eten is hetzelfde als hen onderwijzen over het Vlaams Belang en daarbij zeggen dat ze zich enkel bekommeren om veiligheid zonder enig rassenonderscheid te maken. Alleen zou dat laatste veel meer stof doen opwaaien.

De manier waarop dieren in onze veehouderij en in het slachthuis behandeld worden is zeker nog steeds niet al te best; er komt nog heel wat dierenleed bij kijken. Velen gebruiken dit als argument om te zeggen dat halal dan toch niet zo veel erger is. Sommigen beweren zelfs dat het diervriendelijker is om halal te slachten. Je reinste onzin natuurlijk; wat mensen al niet doen om een godsdienst te verdedigen.

Ik geloof dus niet dat men veel leert met zo’n barbecue. Uiteindelijk zal het ook wel lekker geweest zijn en voor die ene keer zal het varkensvlees wel niet gemist zijn. Een bijzondere ‚multiculturele ervaring’ kan je het niet noemen. Als het je niet expliciet gezegd werd dat het halal is, zou je het waarschijnlijk niet eens weten. Tot zover de didactische waarde van een halalbarbecue.

Bovendien werden – zo heb ik het toch vernomen – de leerlingen verplicht om het halalvlees te eten, zoniet werden zij als onwettig afwezig beschouwd. Dit kan niet. Niemand kan verplicht worden tot het eten van iets.

Overigens zou het – om nu toch even in de logica van de halalbarbecue te blijven – niet meer dan logisch zijn om de moslimleerlingen dan ook kennis te laten maken met onze Vlaamse specialiteiten. Je zou kunnen argumenteren dat er voor seculieren Belgen geen voorschriften zijn die halalvleeseten verbieden (tenzij dan vanuit verzet tegen dierenleed), terwijl er wel voorschriften zijn voor moslims die varkensvlees verbieden. Toch betekent dit niet dat je het gewoonweg kan verplichten; een keuze om iets al dan niet te eten moet altijd vrij staan, los van welke overtuiging dan ook. Moslims verplichten varkensvlees te eten is even discriminerend als seculiere Belgen verplichten halalvlees te eten.

Een eenzijdige benadering

Een aantal jaar geleden – ik was een jaar of 16 denk ik – maakte ik ook deel uit van een multicultureel project. „Dag van de verdraagzaamheid” heette het toen. We kregen een rondleiding in een moskee van – het moet gezegd worden – een zeer vriendelijke Iman. Het probleem hiermee is dat het een erg eenzijdige benadering was: de Iman legde de nadruk uiteraard op de positieve aspecten van de Islam. Op zich is dat geen probleem; hij verdedigt gewoon zijn godsdienst.

Het is wel een probleem vanuit een neutraal perspectief dat een school zou moeten volgen. Waarom kwam er voordien of nadien geen Islamcriticus aan het woord die ons duidelijk maakte wat de minder goede kanten van de Islam zijn? In mijn ogen kan dit alles overigens pas echt tot zijn recht komen als het gekaderd wordt in een lessenpakket.

Leerlingen laten kennismaken met de Islam via lekker eten is hetzelfde als hen onderwijzen over het Vlaams Belang en daarbij zeggen dat ze zich enkel bekommeren om veiligheid zonder enig rassenonderscheid te maken. Alleen zou dat laatste veel meer stof doen opwaaien.

Waarom altijd Islam?

Bijna al deze multiculturele projecten lijken in het teken te staan van Islam. Multicultureel staat niet gelijk aan bicultureel omdat moslims de grootste minderheidsgroep vormen; er zijn er nog in deze samenleving. Iedereen weet ondertussen wel al wat halal is, maar wie weet wat kosher (de Joodse voedingsvoorschriften) is? Wie maakt kennis met de motieven achter het atheïsme? Wie leert het boeddhisme kennen?

Filip Dewinter in Terzake… Interview of debat?

Filip Dewinter werd in Terzake geïnterviewd door Kathleen Cools. Voor diegenen die het interview gezien hebben: uleest het goed: dit moest een interview zijn. Menig debat verloopt een pak minder aanvallend dan dit ‚interview’. Het is natuurlijk het recht van Cools om de actie van het Vlaams Belang af te keuren, maar dit mag niet tot uiting komen in een interview.

De Belgische wetgeving en de Islam in de clinch

Het ritueel slachten bevindt zich in een grijze zone. In België mogen dieren enkel onder verdoving worden geslacht, maar voor religieuze doeleinden wordt blijkbaar een oogje dichtgeknepen; er is immers geen wet die religieus slachten ook expliciet verbiedt.

Dit kan niet. Een moslim – en personen die deelnemen aan ‚multiculturele projecten’ uiteraard ook – mogen hun godsdienst en de voorschriften van die godsdienst uitoefenen, zolang die niet in strijd zijn met onze wetgeving. Daarvoor zou geen specifieke wetgeving nodig moeten zijn; als dit toch nodig is, is er sprake van discriminatie (waarom kan een moslim onverdoofd slachten en een medewerker van een slachthuis niet?).

Conclusie

Ik ben zelf geen Vlaams Belangmilitant en ik keur hun actie af. Ik stel echter wel vast dat er een aantal zaken foutlopen in ons land.

Inlevingsweken, multiculturele projecten… Het moet allemaal zeker kunnen, meer zelfs: ik moedig het aan. We leven nu eenmaal in een multiculturele samenleving en het is belangrijk dat men andere culturen en godsdiensten leert kennen. Er moet echter wel een zo objectief beeld geschetst worden van de godsdienst of de cultuur die besproken wordt en geen eenzijdig of simplistisch beeld (zoals de halalbarbecue). Bovendien mogen godsdienstvoorschriften die de Belgische wetgeving overtreden niet gepromoot worden. Ten slotte mag niet worden gedwongen om deel te nemen aan gelijk welke activiteit die gelinkt is aan een religie of een politieke en/of ideologische visie. Zowel een verplichte halalbarbecue als het ‚dwingen’ om Zwamworstjes te eten zijn dus beide verwerpelijk.

Objectieve berichtgeving lijkt in onze media soms ver te zoeken. Niet enkel in Terzake, maar ook in andere media werd de actie afgedaan als verwerpelijk. Dit soort uitspraken horen thuis in opiniestukken; niet in de eigenlijke nieuwsartikels van een krant.

Ik hoop dat dit alles het debat aanzwengelt; niet zozeer over de actie van het Vlaams Belang, wel tot hoever multiculturele projecten en journalistieke berichtgeving kunnen gaan. Dan heeft deze verwerpelijke actie van het Vlaams Belang toch nog een nuttig gevolg gehad…