Björn was een van mijn leerlingen in het beroepssecundair onderwijs, afdeling houtbewerking, die het niet zo makkelijk had. Jawel, op 15-jarige leeftijd en worstelend met zichzelf en het andere geslacht. Niet helemaal oneigenlijk gezien de wisselende hormonenspiegels. Het éne moment hyperkinetisch, het andere moment dagdromend en naar buiten starend, eigenlijk nooit echt bij de les. Björn werd echter vooral gekenmerkt door een totale onkunde wat de Nederlandse taal betreft. Lezen met veel moeite, foutloos schrijven helemaal niet en afhankelijk van de omgevingsfactoren, kon zelf spreken zich als een reëel probleem voordoen. Over de leesbaarheid van zijn geschriften gezwegen.
Björn was ongelukkig en voelde zich dikwijls geviseerd door de school, een schare leerkrachten en zelf zijn eigen ouders, nochtans beiden Nederlandstalig en hoger opgeleid, een goedbetaalde job ook. Kortom Björn zat niet goed in zijn vel.
Björn zat meer achterin de klas dan wie ook. Meermaals mocht ik hem erop betrappen hoe hij tot vervelends toe, prachtige tekeningen krabbelde op zijn cursussen en blocknota’s ofschoon de motorische achterstand bij het schrijven van de Nederlands taal, meermaals werd gediagnosticeerd door verschillende leerlingebegeleiders en bijhorende centra. Opvolgende jaren van remediëring ten spijt.
Ik nam dat schooljaar Björn apart. In een gesprek van mens tot mens kwam tot uiting dat hij, wat zijn gevoel betrof, niet op de juiste plaats zat. Eigenlijk had hij dat gevoel al jaren maar durfde niet tegen ouders en leerkrachten ingaan en hierin verandering te brengen. Vooral het permanente vingerwijzen naar het schabouwelijk Nederlands, kwam hem het strot uit. Test na test ook. Uren en uren, jaren en jaren nablijven brachten geen zoden aan de dijk, enkel meer frustraties.
Björn voelde zich gehoord als ik hem tegen elke (school-)regel en deontologie in meldde dat hij het nog een tijdje zou moeten uitzitten (en zweten) maar dat het in het leven altijd wel tot een oplossing komt. Hoe dan ook, zelf met een gebrekkige kennis van de Nederlandse taal. Hem wijzend op zijn talenten en creativiteit als echte verzekering voor de toekomst.
Vijftien jaar later is Björn een gelukkig man. Getrouwd en kinderen. Gevierd muzikant, videoproducent en filmregisseur. De droom die hij me tijdens onze gesprekken meermaals uitte, ondanks zijn tekort aan kennis en kunde van de Nederlandse taal, werd werkelijkheid.
Gerry van de Moortel
(*) Björn, fictieve naam in een waargebeurd verhaal.
