De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Een cd vol protest op experimentele jazz: "Mobilisation Générale"

Protest in Jazz

donderdag 30 oktober 2014 15:05
Spread the love

Welkom op de blog van Radio 68 
(www.radio68.be), de internetradio met
een wekelijkse uitzending waarin het geëngageerde woord centraal staat: het
klassieke of hedendaagse linkse lied, protestsongs, commentaren, toespraken,
debatten, vertellingen, poëzie. Zonder onderscheid van taal, genre, stijl of
tijd. 

Midden de
jaren zestig, werd het ongenoegen  en het
protest van de Westerse blanke jeugd verwoord door folk- en popmuziek. De
folkies (Baez, Dylan, Antoine) vernieuwden de teksten, maar hielden de vorm en
de stijl intact. Het waren popgroepen zoals The Who, The Rolling Stones, MC5 of
The Outsiders, die middels compacte, agressieve singles met de vorm braken
terwijl ze de inhoud radicaliseerden.  Bij
de zwarte bevolking in de Verenigde Staten, voltrok zich een gelijkaardig
proces, maar dan via de jazz. De zg. “trad” jazz van papa werd stilistisch
gestript. De doordeweekse teksten werden vervangen door maatschappelijk
betrokken boodschappen. Sun Ra of het Art Ensemble of Chicago, braken de
vormelijke en inhoudelijke tradities open. Toen het Art Ensemble in 1969 Parijs
aandeed,  sloeg de vonk meteen over. Want
vergis u niet, Frankrijk is al langer dan vandaag een land van zware jazzliefhebbers
en menig  Amerikaans jazzartiest
werd  in de jaren vijftig in Parijs
met  open armen ontvangen.  Naast  het
klassieke arbeiderslied, de strijdliederen  en het geëngageerde chanson, werden het
protest en het alternatief na  mei 1968 nu
ook gedragen op de tonen van deze experimentele jazz.

Het kamp van
Larzac

De net
verschenen cd “Mobilisation Générale” herbergt een dozijn Franse protestnummers
in dat vernieuwde jazzidioom, stuk voor stuk uit de woelige periode 1970-1976. Eén
strijd die effectief als “mobilisation générale” kan worden bestempeld, was die
tegen het militaire kamp in de Larzac. Het protest van lokale boeren tegen de
uitbreiding van het kamp, eerst ingegeven door eigenbelang, groeide uit tot een
overkoepelende, nationale antimilitaristische beweging.  Boerenleider José Bové werd het boegbeeld van
alternatief links. De eerste Franse antiglobalistische beweging ontstond daar. Op
de Larzac ontstonden – en ontstaan nog altijd – allerlei alternatieven, vaak
ecologisch geïnspireerd. Vandaag roept de Larzac op tegen de ontginning van gas
uit leisteen.

Twee nummers
op “Mobilisation Générale” handelen over de Larzac. In “L’Armée, attention”, verwoordt
“Atarpop 73 & Le Collectif du Temps des Cerises” hun regelrechte haat tegen
het leger, met zinnen als “Et toi .. ! Avec ton char qu’est-ce que tu fous sur
mon champ ?”. (Jij daar, wat denk je hier te komen doen met je tank op mijn
akker?”). In deze jazzvorm, tellen echter niet enkel de woorden. De muziek zelf
‘verwoordt’ het ongenoegen met hypnotische tonen en scherpe kopers.

Het leger
moordt

In 1973,
vijf naar na het mythische aar 1968, marcheren niet minder dan 100.000 betogers
door de Larzac. Enkele lokale artiesten vormen het collectief MAHJUN en nemen “Nous
ouvrirons les casernes” op. Daarin schreeuwt de zanger zijn mening uit over het
leger, ondersteund door felle,  schrille
kopers: het leger sluit op, hersenspoelt, disciplineert. Er wordt opgeroepen
tot ongehoorzaamheid: aanvaard niet het eerste beste bevel, plooi je niet naar
een hiërarchie, geloof niet dat het leger een man van je maakt… Een leger vermoordt,
zowel in stilte als op het slagveld.

Deze twee
nummer herinneren er ons aan dat legers niet ontworpen zijn om de vrede te dienen.
En dat muziek die zowel stilistisch en inhoudelijk vernieuwt, uitstekend
geschikt is om zo’n boodschap een stem te geven.

Eddy Bonte

Referenties
Diverse: “Mobilisation
Générale. Protest and Spirit Jazz From France, 1970-1976”, cd, Born Bad Records,
2014, www.bornbadrecords.net

De
uitzending  

Radio 68 draait diverse nummers uit deze cd in My Generation van zondag 2,
maandag 3 en dinsdag 4 november. Daarna nog een maand lang te horen in het
woensdagprogramma “Free Speech / De gedachten zijn vrij”, vanaf woensdag 5
november: www.radio68.be.

Radio 68
Radio 68 www.radio68.be is een
niet-commerciële en onafhankelijke internetradio  die opkomt voor bepaalde types muziek en woord die je zelden of nooit
hoort
in een samenleving waar enkel geld en glitter telt. Radio 68 wil ook
de herinnering levend houden en focust daarom op zeldzame, vergeten, over het hoofd geziene, onterecht opzijgeschoven,
niet-commerciële en door de media verbannen
artiesten, genres en muziekjes.

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!