Machinebouw is het deel van de industrie dat zich focust op de productie en het onderhoud van machines voor zowel professionele als commerciële doeleinden. Traditioneel behoort deze industrietak tot de zware industrie, maar tegenwoordig zijn ook veel kleinere bedrijven actief binnen deze tak. Die worden tot de lichte of middelzware industrie gerekend. De machinebouw is ontstaan tijdens de industriële revolutie. Deze bedrijven kwamen vooral voort uit scheepswerven, ijzergieterijen, reparatiewerkplaatsen en smederijen. Begin 20ste eeuw werden ook verschillende automobiel- en motorfietsfabrikanten actief in de machinebouw.
Vóór de industriële revolutie werden er al wel machines ontwikkeld, zoals wapens en klokken. Dit gebeurde echter op veel kleinere schaal, namelijk in ambachtelijke werkplaatsen en meestal bestemd voor de plaatselijke of regionale markt. Dankzij de industriële revolutie konden samengestelde en complexere werktuigen worden vervaardigd, zoals stoommachines en stoomketels voor transportmiddelen en de zich ontwikkelende industrie. Bovendien begonnen de opkomende machinefabrieken met het maken van machines die waren bestemd voor de productiesector, zoals compressoren, landbouwwerktuigen, textielmachines, en vanaf de 20ste eeuw ook scheepsmotoren, etc..