De coronapandemie slaat wereldwijd toe, maar niet overal zal de impact even groot zijn. Heeft Honduras de middelen, structuren en politieke wil om covid-19 de baas te kunnen?
Hoe stop je een besmettelijk virus? Door een goed gezondheidszorgsysteem, stevige sociale bescherming en goede politieke beslissingen.
Wereldwijd zijn landen anders gewapend, maar ook regeringsmaatregelen zijn enorm verschillend. Een Q&A over het coronavirus in Honduras.
Q: Is het gezondheidszorgsysteem hier klaar voor?
A: Hangt ervan af welk systeem. Meer dan de helft van de bevolking valt terug op een gratis publiek systeem dat vrij toegankelijk is, maar slechts een basis aan diensten aanbiedt.
Een op vijf Hondurezen kan, wanneer ze via een officieel arbeidscontract werken, terugvallen op een ander systeem. Werkgevers en werknemers dragen zo samen bij aan sociale bescherming. Maar door corruptie en gebrekkige middelen, staat het systeem onder druk.
De overige 10% van het land doet beroep op een privaat zorgsysteem. De zorg en specialisatie is er goed, maar je betaalt er wel een hoge prijs voor.
Q: Hoe kan Honduras bouwen aan een rechtvaardig gezondheidszorgsysteem?
A: Door solidaire sociale bescherming kan je een pandemie het hoofd bieden. Wie ziek of werkloos is wordt moet veilig kunnen thuisblijven en er moet een solidair zorgsysteem zijn dat voor iedereen toereikend is.
FOS werkt daarom samen met vakbondskoepels (CONAIH) en het lokale gezondheidsplatform (ALCISAHO). Die organisaties stampten mee de wet op sociale bescherming uit de grond, waarbij solidariteit centraal staat. Ze pleiten ook voor een verdere hervorming van de sociale zekerheid, waardoor zorg voor iedereen toegankelijk moet zijn. Ze werken ook samen met de Wereldgezondheidsorganisatie aan een wetsvoorstel voor preventieve publieke gezondheidszorg dat het verbrokkelde systeem terug moet lijmen.
Q: Wat is het grootste risico voor de gezondheid van de Hondurezen?
A: De ongelijke toegang voor de bevolking door de verschillende systemen.
Een epidemie is zo sterk als de zwaksten binnen de samenleving en het is duidelijk dat wie zich tot het publieke zorgsystemen moet wenden in de problemen zal komen. De publieke ziekenhuizen hebben amper beademingsapparaten en het zorgsysteem voor werknemers met contract heeft er zelfs nog minder. Zoals overal, zullen de sociaal zwakkeren het eerst getroffen worden.
Q: Welke stappen onderneemt de overheid
A: Op dit ogenblik lijkt de situatie mee te vallen. Er zijn weinig gerapporteerde besmettingen en doden. Toch zijn er al drastische maatregelen genomen.
De grenzen zijn dicht, er is een uitgaansverbod en de regering beloofde meteen maatregelen voor de zwaarst getroffen groepen. Daarbij gaat aandacht naar de mensen die zonder arbeidscontract werken, vaak zijn ze straatverkopers. Omdat hun inkomsten wegvallen, zijn er voedselrantsoenen beloofd, al is het niet duidelijk hoe die verdeeld zullen worden.
Toch is er veel tegenkanting. De economische impact weegt door en daarom zoeken werkgevers en vakbonden naar manieren om het uitgaansverbod te omzeilen. Binnen de textielsector, die voor heel wat jobs zorgt in de maquilas, zijn arbeiders intussen ongerust over hun loon wanneer de fabrieken zullen sluiten.
Q: Wat is de rol van het Hondurese middenveld?
A: Voor heel wat arbeidersorganisaties zoals vakbonden, is het nu een kwestie van belangen te verdedigen. De onderhandelingen tussen werkgevers en werknemers spitsen zich nu toe op het beperken van ontslagen en het behoud van loon.
Voor gezondheidsorganisaties is het een kans om te hameren op de tekortkomingen van het huidige model, die nu meer zichtbaar zijn dan ooit. Vooral de hervormingen die op tafel liggen voor een betere sociale bescherming kunnen in een stroomversnelling komen.
