Washing: definitie
Washing is een erg oude term. Het slaat letterlijk op het wassen (van vuil goed), zodat het er (terug) proper uit ziet.
In sommige settings lijkt “washing” eerder overduidelijk positief. Voorbeelden zijn:
-foot washing ceremonies of welkomst- en reinigingsrituelen;
-soil washing (grondreiniging);
-car-wash(ing);
-wash-out testen (o.a. bij schildklieronderzoek).
In deze setting slaat het op het “uiterlijk proper maken, door-kuisen, reinigen van iets ter presentatie”. Het gaat om “oppoetsen”. Iets wat in wezen A of B of C is, wordt voorgesteld als AAA na het wassen. Men stelt iets dus (meestal) (veel) beter, lees ‘vaak anders’ voor dan dat het in werkelijkheid is.
Het proces is quasi altijd een bewust, geprovoceerd of bewust georganiseerd proces, al vindt het vast en zeker ook af en toe eerder onbewust plaats.
De gevolgen zijn evenwel groot, in vele zinnen:
-prima facie, vaak: geloof;
-secundo facie, ook vaak : ongeloof, afgrijzen, kritiek, afkalven van geloofwaardigheid door de ogen van degene die het doorheeft.
Washing: toepassing in zegswijzen.
We vinden, als vanzelfsprekend, vele toepassingen terug in volksuitdrukkingen, zegswijzen, volkswijsheid die wijzen op de oppervlakkigheid ervan of op de mogelijke realiteitszin errond en/of diepgang ervan:
-de handen wassen (in alle onschuld) of dus de verantwoordelijkheid en/of aansprakelijkheid elders leggen;
-zich schoonwassen of zich vrijpleiten van schuld;
-dat kan al het water van de zee niet afwassen of daar is niets aan te doen, dat kan je niet goedpraten;
-iemand de oren wassen of iemand er duchtig van langs geven, iemand ferm eens de waarheid zeggen;
-een varkentje wassen of een zaak in orde maken;
-iemand de rug wassen of iemand een pak slaag geven;
-het is niet al goud wat blinkt; of: niet alles is wat het lijkt.
De Engelse uitdrukking is ook van toepassing:
-laundry today or naked tomorrow.
Washing: belang
Het maakte en maakt nog altijd deel uit van een groot deel van het ondernemingsbestaan.
Men vindt het
-bij de overheid: politiek, publieke ondernemingen, administratie, politie, rijkswacht, leger, … ;
-bij winstgerichte ondernemingen, zoals de meeste n.v’s, bv’s, …;
-bij niet-winstgerichte ondernemingen zoals vzw’s, ivzw’s, en zelfs bij stichtingen;
-zelfs bij hybride structuren, zoals c.v.’s en zgn. ethische ondernemingen of spelers,
-zelfs bij die laatste categorie die anderen beschuldigen van washing.
Bij sommige ondernemingen vind men het continu, intensief, veelvuldig; bij andere komt het slechts af en toe voor.
| “… De slang had in het aards paradijs eigenlijk twee dingen mee: hij gaf de appel aan Eva en een was-toepassing aan Adam…” |
Washing: aantal vormen & varianten
Volgens ons bestaan er minstens tussen de 40 tot 50 varianten van “washing” in het ondernemingsleven. We pogen in een serie van bijdragen telkens één of meerdere van die vormen toe te lichten met recente voorbeelden. Bereidt u voor op een dolle rit.
Bio-washing
Dit is al zo’n twintig jaar erg in trek.
Men doet alsof iets bio is (of artisanal, of natuurlijk, …) is terwijl het dat helemaal niet echt is.
Voorbeeld een: vele producten die men “natuurlijk” of ‘bio’ noemt zijn of waren dat niet: ze zijn vaak bijgewerkt met bewerkte ingrediënten, zoals bv. champignonextract, maltodextrine, weipoeder, oesterextract, sapconcentraat, E-nummers als ammoniakkaramel (E150c), kalium-metabisulfiet (E224), carboxymethylcellulose (E468) en titaandioxide (E171).
Voorbeeld twee: een Europees rapport uit 2018 brengt drie grote leugenpraktijken aan het licht in Europa rond fruit, granen en vermeende kwaliteit: “Quality: attractive descriptions or images (‘traditional’, ‘artisanal’, etc.) which convey an impression of quality that bear little or no relation to the production process of the food/drink. Fruits: pictures of fruit being used to market foods with little or no fruit content and selective promotion of expensive fruits on the front of pack with low actual content. Whole grain: Products with hardly any actual whole grain content…”.
Carbon-washing
SInds enkele jaren is CB erg in trek: het is het ten onrechte gebruik van termen als “climate neutral”, “carbon negative”, “net-zero” en “offsetting”.
Voorbeeld een: wij citeren: “….Air Co (…) launched “the world’s first and only carbon-negative hand sanitiser made from technology that actually reverses climate change by mimicking photosynthesis”. The company claims to use carbon dioxide captured from the air to make the alcohol that is the base of its sanitiser. But, assuming the technology is for real, the product can only be carbon-negative if it remains in the bottle forever. As soon as you use the sanitiser, you release the carbon again ….”.
Voorbeeld twee: wij citeren: “…..Air Co (…) created “carbon-negative” vodka in 2019 (…). But, assuming the technology is for real, the product can only be carbon-negative if it remains in the bottle forever. (…) . (…) as soon as you drink it, you free the carbon…”.
Voorbeeld drie: wij citeren:”… Google (…) claims to have been carbon neutral (…) achieves this by using offsets that, it claims, compensate for the company’s emissions. In fact, they do not. The tech giant’s offsetting portfolio includes projects that capture methane from agriculture and landfill sites. This merely prevents more greenhouse gases entering the atmosphere, rather than undoing the emissions the company has already caused. However, since some of the captured methane is burned to produce energy, yet more CO2 is released into the atmosphere as part of the offsetting scheme….”.
Certification washing
Men laat zijn ethische, duurzame of andere criteria-navolging controleren door een derde partij en laat ze aldus ook officieel certificeren met een “certificaat”….
-maar het certificaat laat inzake duidelijkheid, verstaanbaarheid, repetitiviteit of dekking veel of heel veel te wensen over
-of men zegt dat men gecontroleerd wordt, doch het gebeurt niet….
Voorbeeld een: een rapport over de 10 belangrijkste certificatiesystemen in de UK brengt in 2022 aan het licht dat 5 van de 10 minstens 50 % van hun onderzochte factoren niet klaar aanbrengen, zodat het moeilijk is een onafhankelijke evaluatie te doen van hun certificatiesysteem.
Voorbeeld twee: voedingsmiddelen die het label of een vermelding bio bevatten blijken/bleken dit niet te zijn, integendeel zoals sommige bio-eieren uit Duitsland.
Competition washing
Men speelt in de markt de positie van “concurrent”; achter de schermen zijn er afspraken rond prijs en/of verdeling van de markt of iets dergelijks wat “concurrentieverstorend” werkt.
Voorbeeld: sommige sectoren of spelers in sectoren werden al een keer of verschillende keren genoemd als mogelijks betrokken bij, onderzocht op en/of beschuldigd en/of schuldig gevonden van
– prijsafspraken, direct of indirect, of van
– praktijken die prijsafspraakafstemmende maatregelen mogelijk maken en/of van
– gegevensuitwisseling over confidentiële gegevens (vb. over negotiaties met distributeurs, over aanbiedingen van anderen bij openbare aanbestedingen) ;
– afspraken via de leveranciers over hun distributieprijzen ;
– misbruik van machtspositie ten nadele van concurrenten.
Onder hen zijn/waren er de volgende sectoren:
-(ook Belgische) autorijscholen of in elk geval hun federatie,
-(ook Belgische) snoepfabrikanten,
-(ook in Belgische markten handelende) garnalenhandelaars,
-(ook Belgische) chocoladefabrikanten,
-(ook Belgische) biscuitfabrikanten,
-(ook Belgische en Vlaamse) bakkers of in elk geval de Federatie van Vlaamse bakkers,
-(ook Belgische) dierenvoeding-fabrikanten,
-(ook Belgische) consumptie-ijsfabrikanten,
-(ook Belgische) sauzenfabrikanten,
-(ook Belgische) bouillon-fabrikanten,
-(ook Belgische) verzorgingsmiddelenfabrikanten,
-(ook Belgische) schoonheidsmiddelenfabrikanten,
-(ook Belgische) fietsenproducenten,
-(ook Belgische) fabrikanten van metalen onderdelen voor het openen en sluiten van deuren en ramen,
-de Belgische Bpost,
-(ook Belgische) fabrikanten van kunststofbuizen voor afvalwater,
-producenten van antieke beeldbuizen,
-Britse, Zwitserse en andere banken manipuleren in afspraak jaren de Libor; de boetes die volgen overstijgen ruimschoots miljarden euro’s;
– er is een tijd geweest – lang geleden – dat bepaalde Belgische banken afspraken maakten rond prijzen van bepaalde kernproducten zoals sparen en hypothecaire leningen;
-internationale verladers;
-(ook Belgische) goederenhandelaars of stuwadoors en verschillende ondernemersverenigingen in die markt;
-energiebedrijven;
-gasbedrijven;
-cementfabrieken;
-uitgevers van e-books;
-“chocogate” doet zijn intrede in 2012;
-zeven Belgische warenhuisketens of warenhuisketens in België i.s.m. leveranciers voor drogisterij-, parfumerie- en verzorgingsproducten;
-farmaceutica bedrijven;
-producenten van autoruiten (boete van 1,38 miljard euro in 2008);
-producenten van liften (boetes tot 0,47 miljard euro in 2007); luchtvrachtvervoerders (boete van 0,80 miljard euro in 2010);
-producenten van vitamines (boete van 0,97 miljard euro in 2001);
-producenten van parafine was (boete van 0,68 miljard euro in 2008);
-producenten van lcd (boete van 0,65 miljard euro in 2010);
-(zes) (ook Belgische) producenten van fosfaten voor dierenvoer;
-verschillende reizigersluchtvervoersmaatschappijen;
-verschillende reisbureaus; (ook Belgische & Vlaamse) telecomspelers;
-producenten van software en hardware zoals Microsoft;
-producenten van voeding & drank;
-koffie- en/of theeproducenten;
-producenten van badkamertoebehoren en –uitrusting (boete van 0,62 miljard euro in 2010);
-producenten van gasbuizen (boete van 0,54 miljard euro in 2007), ….
Moet er nog zand zijn in de ogen van de consumenten om te begrijpen dat we continu en quasi overal gerold worden….. en zand in de ogen gestrooid worden?
Bronnen:
Heijster, W. (2019), Master thesis – The possibilities for Member States’ regulation of the term ‘artisan’, Wagenign University & Research, 930601-338-030 LAW-80436 – Law and Governance Group, in https://edepot.wur.nl/471036, 4 February, 37 p.
Https://www.foodwatch.org/en/campaigns/misleading-product-labelling/15-point-plan-against-misleading-labelling-and-advertising/?cookieLevel=not-set.
Https://www.consumentenbond.nl/gezond-eten/puur-natuur-of-pure-marketing.
BOS, R., Duits bio-ei is van kale stresskip, in DeMorgen, 26 02 2013, p. 14.
BEUC, Food Labels: Tricks of the Trade Our recipe for honest labels in the EU, in https://www.beuc.eu/publications/beuc-x-2018-049_our_recipe_for_honest_labels_in_the_eu.pdf.
Https://www.readkong.com/page/food-labels-tricks-of-the-trade-our-recipe-for-honest-9233568.
Https://chemycal.com/news/d89e7086-75f0-4de8-8b29-dc50f53896cd/Food_labels_can_fool_you_BEUC_publishes_EU_snapshot.
Https://www.dezeen.com/2021/07/31/carbon-washing-greenwashing-opinion/.
Gerretsen, I. (BBC Future)(2022), Environnement : pourquoi “bio” et “vert” ne signifient pas ce que vous pensez, in https://www.bbc.com/afrique/monde-60967759, April 8.
Https://www.primospopuli.com/en/the-culture-of-culture-washing/.
BPR & SAD & Belga (2012), Zware straffen op grootste asbestproces ooit, in
https://www.standaard.be/cnt/dmf20120213_081, 13 februari, 15:02J
TA & Belga (2012), Eternit: ‘Gelijkaardig proces in België moet ook kunnen’, 13 februari, 16:10.
Baumers, K. (2013), Asbestbaron Louis de Cartier de Marchienne (91) sterft net voor uitspraak, in https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20130521_00591437, 22 mei, 06:00.
Https://comiteasbestslachtoffers.nl/nieuws?page=7; https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2017/03/28/eternit-ook-in-beroep-veroordeeld–maar-schadevergoeding-fors-ve/.
X & Belga (2022), Monsanto ook in beroep veroordeeld tot betalen schadevergoeding aan kankerpatiënt die Roundup gebruikte, in https://www.standaard.be/cnt/dmf20220621_96015533, 21 juni, 18:27.
Ghijs, I., Eckert, M. (2021), ONKRUIDVERDELGER, Europa liet glyfosaat toe op basis van bedenkelijke studies, in https://www.standaard.be/cnt/dmf20210702_97774090, 3 juli, 03:25.
Https://stopswithme.com/exposing-big-tobacco/big-tobacco-found-guilty/.
Https://applications.emro.who.int/docs/FS-TFI-198-2019-EN.pdf?ua=1.
Https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2879177/.
Https://www.apache.be/2022/05/05/zeeland-kreunt-onder-antwerpse-pfas-affaire.
Https://www.apache.be/2022/04/19/verborgen-antwerpse-pfas.
Https://www.apache.be/2022/01/06/zwijndrecht-welkom-pfas-gevarenzone.
Https://www.apache.be/2022/03/31/thomas-goorden-pfas-pfos-politiek-interview. Https://www.apache.be/2022/02/14/nieuw-antwerps-stadsdeel-pfas-gebied-ghelamco. Https://www.apache.be/2022/02/08/de-wever-weyts-schauvliege-pfas-probleem.
Https://www.apache.be/2022/02/04/vervuilde-grond-omgeving-van-3m-moet-verwijderd-worden. Https://www.apache.be/2022/01/28/lantis-zweeg-tegen-burgerbewegingen-over-pfas-vervuiling. Https://www.apache.be/2022/01/19/politiek-cynisme-ondergraaft-PFAS-PFOS-onderzoekscommissie.
Https://www.apache.be/2021/12/27/hoge-concentraties-korte-pfas-antwerpse-lucht.
Https://www.apache.be/2021/10/27/pfas-en-politieke-struisvogels.
Https://www.kennisinstituutbier.nl/expertpanel.
FTM, Propaganda alcoholindustrie bereikt de huisarts, in FollowTheMoney, augustus 2022.
