Amnesty International telde in 2015 1.634 officiële executies, een stijging met meer dan de helft tegenover het jaar daarvoor. Dat cijfer is een onderschatting omdat het geen rekening kan houden met de naar schatting duizenden terechtstellingen in China, waar informatie over executies staatsgeheim is.

De plotse stijging komt vooral op rekening van Pakistan, Iran en Saoedi-Arabië. Deze drie landen zijn samen goed voor 89 procent van alle geregistreerde executies ter wereld. Pakistan begon in december 2014 opnieuw burgers te executeren na de gruwelijke aanslag op een school in Peshawar. In 2015 stelde het land meteen 320 mensen terecht, het hoogste aantal ooit voor het land.

Iran executeerde in 2015 minstens 977 mensen, een aanzienlijke stijging tegenover de minstens 743 executies het jaar daarvoor. Het overgrote deel van deze doodvonnissen werd geveld in drugshandelprocessen. Iran is ook een van de laatste landen ter wereld die nog minderjarige daders terechtstelt (of minderjarig waren op het ogenblik van de feiten), zegt Amnesty.

In Saoedi-Arabië steeg het aantal executies met 76 procent in vergelijking met 2014. Minstens 158 mensen werden in 2015 in het land ter dood gebracht. De meeste executies gebeurden door onthoofding met het zwaard op openbare pleinen, maar de autoriteiten zetten ook vuurpelotons in en vertonen regelmatig de geëxecuteerde lichamen in het openbaar.

Ondanks de negatieve tendens in deze landen in 2015 evolueert de wereld verder in de richting van afschaffing van de doodstraf, zegt Amnesty. Vier landen schrapten de doodstraf volledig uit hun strafwetgeving in 2015: Fiji, Madagaskar, de Democratische Republiek Congo en Suriname. Ook in Mongolië werd een nieuwe strafwet goedgekeurd die de doodstraf afschaft, maar die geldt pas in de loop van 2016.

Voor de allereerste keer vormen de 102 landen die de doodstraf volledig hebben afgeschaft daardoor een meerderheid van VN-lidstaten. Bovendien zijn er 38 landen die de toepassing van de doodstraf hebben geschorst of die al meer dan tien jaar geen door de rechtbank besliste terechtstellingen meer hebben uitgevoerd.

“In de afgelopen 25 jaar werden per jaar nog nooit zoveel mensen ter dood gebracht door staten als het afgelopen jaar”, zegt Salil Shetty, secretaris-generaal van Amnesty International. “Gelukkig behoren de landen die executeren tot een kleine en in toenemende mate geïsoleerde minderheid.

Bron: Amnesty International report: Death penalty and executions in 2015

Death Penalty Facts and Statistics 2015: