Een tijd terug vroeg de redactie van DeMorgen aan de
studenten wat hen bezig houd. Van welke vragen zij wakker liggen. Als student
besloot ik om aan die vraag te voldoen en schreef ik een korte boodschap.

“Als student stel ik mij vragen bij de ‘goede bedoelingen’
van onze politici. Ik lig ‘wakker’ van mijn toekomst of beter gezegd, het
gebrek daaraan. “Jongeren zijn de toekomst” blijkt vaak een holle
slogan te zijn waar in de praktijk weinig van gemerkt wordt. In plaats van
effectief naar ons te luisteren en zo een toekomstgerichte samenleving te creëren
wordt er vastgehouden aan oude recepten die niet werken. Als student lig ik
wakker van de stijgende onderwijskosten. Als jongere lig ik wakker van de
‘budget-cuts’ op vlak van cultuur en jeugdwerkingen. Als geëngageerd lid van de
samenleving lig ik wakker van het gebrek aan democratie en inspraak van de
bevolking.”

In deze blog wil ik graag wat dieper ingaan op één aspect
van dit antwoord.

“Jongeren zijn de toekomst”

We hebben het al vaak gehoord: ‘Denk aan de kinderen’.
Iedere politieke partij heeft er zich al wel eens schuldig aan gemaakt. Meestal
wordt dit zinnetje gebruikt wanneer men een aantal maatregelen wil nemen die,
op zijn hoogst gezegd, onprettig zijn. De toekomst van de kinderen wordt dan
maar al te vaak ingeroepen als rechtvaardiging. Het argument is hier dat wij
even op onze tanden moeten bijten voor later.

Wat mij stoort bij dit soort uitspraken is niet dat ze geuit
worden, maar wel door wie. Vaak gaat het dan om mensen van een middelbare
leeftijd (40-50) die gesetteld zijn en van wie de jongste kinderen al naar de
hogeschool of universiteit trekken. Nooit wordt eens iets gevraagd aan de
mensen met jonge kinderen en aan de toekomstige ouders. Velen beschouwen
jongeren als lege dozen op vlak van politiek en beleid. ‘Jongeren zijn te naïef’
:klinkt het dan, of ook: ‘Jongeren staan niet in de realiteit’.

Het bovenstaande staat echter in schril contrast met de
slogans zoals ‘Jongeren zijn de toekomst’. Als jongeren zo belangrijk zijn,
waarom wordt er dan amper, om niet te zeggen niet, naar geluisterd? Natuurlijk
moet er een groep mensen zijn die ervaring heeft, en ervaring is een goede
zaak, maar wat is er fout met wat idealisme? Wat is er fout aan wat naïviteit
en de wil om er volop voor te gaan?

Toen bekend raakte dat de regering de subsidies voor het
hoger onderwijs terugschroefde, kwam een storm van studentenprotesten op gang.
De studenten pikten het niet dat het inschrijvingsgeld zou verhoogd worden. Wat
toen opviel in de publieke opinie waren reacties zoals de volgende:

Jongeren hebben toch geld om naar festivals te gaan?”, “Die
iPhones, die kosten toch ook geld?”, “Onderwijs kunnen ze niet betalen, maar
wel elke avond uitzetten…. 

Het speet mij, als student, enorm als ik dergelijke reacties
las. Het zette een complete groep weg als dom en enggeestig. De doorsnee
jongere geeft niet enkel om de inhoud van zijn glas de komende twee uur. De
doorsnee jongere is wel degelijk bezig met zijn toekomst en hoe hij die vorm
zal geven. Een voorbeeld hiervan is de Jeugdbond voor Natuur en Milieu (JNM).
Het is een jeugdbeweging die zich inzet voor natuur en milieu in Vlaanderen.
Drieduizend jongeren die, in Vlaanderen alleen al, bezig zijn met hún toekomst.
Het is onze toekomst, maar we mogen er amper over beslissen. Het is alsof je
naar de bank gaat voor een lening voor een nieuwe wagen, en dat de bank al
beslist over merk en type. Zelf mag je wel nog het kleurtje kiezen. Om toch de
illusie van keuzevrijheid te hebben.

Ik wil benadrukken dat ik hier geen oproep doe voor een dictatuur
van twintigjarigen. Ik doe een oproep voor een luisterend oor. Een oor dat
kritisch en goed luistert naar wat wij te zeggen hebben en waar wij wakker van
liggen. Een oor dat onze zorgen ter harte neemt en ze niet wegcijfert naar de
verdomhoekjes.