In zijn tussenkomst tijdens het debat
over de Griekse crisis in het Europees Parlement, in aanwezigheid van
Grieks eerste minister Alexis Tsipras, was Guy Verhofstadt zeer hard.
Volgens hem was de Griekse regering nog met geen enkel
hervormingsvoorstel naar de onderhandelingen met de Eurogroep
gekomen. Hoe zou Tsipras dat nu wel kunnen doen in amper een paar
dagen tijd?
Verhofstadt kreeg voor zijn tussenkomst veel bijval op de banken van de liberale en de conservatieve fracties en van de
fractie van de Europese Volkspartij. Delen van zijn tussenkomst
werden uitgezonden op heel wat internationale media, evenals op de
Belgische openbare zender VRT.
Zowel nieuwsanker Martine Tanghe als
journalist Rob Heirbaut gingen in hun commentaar uit van de premisse
dat de Griekse regering de voorbije vijf maanden nog steeds geen
voorstellen voor hervormingen zou hebben ingediend. “Hoe
geloofwaardig is dat nog?” was de vraag die anker Tanghe aan haar
collega stelde.
‘Verkeerde voorstellen’ is ‘geen voorstellen’
Het valt toch moeilijk te geloven dat
de VRT de voorstellen tot hervorming van de Griekse regering sinds
februari 2015 niet zou kennen. Ze werden door voormalig Grieks
minister van financiën, Yanis Varoufakis, op zijn blog meermaals becommentarieerd.
Voor die vrijpostigheid werd hij trouwens zwaar aangepakt. Het is één van de
redenen waarom hij persona non grata werd voor de andere leden van de
Eurogroep.
Deze voorstellen werden door de
Eurogroep steevast als ‘onvoldoende’ bestempeld, maar ze bestonden wel.
In de commentaren werden die voorstellen soms weggezet als ‘niet
constructief’, maar meestal werd dat vertaald in ‘geen voorstellen
werden ingediend’.
De kritiek van de Eurogroep op deze voorstellen is niet dat ze geen
oplossing zouden bieden voor de Griekse crisis. De Griekse voorstellen staan volgens de Eurogroep voor een ‘verkeerde’ oplossing. De Eurogroep wil immers niet weten
van het genereren van nieuwe fiscale inkomsten uit hogere inkomens, grote vermogens, bedrijfswinsten en dergelijke. Dat is de ‘verkeerde’
aanpak. Alles moet uitsluitend komen van de inkrimping van de
sociale taken van de staat. Dat deze aanpak de voorbije vijf jaar
alleen maar de situatie heeft verslechterd wordt bevestigd door de
rapporten van het IMF.
Met andere woorden, de Griekse
voorstellen ‘onvoldoende, niet constructief’ noemen is één zaak,
beweren dat er géén voorstellen zijn ingediend een andere. De
openbare omroep VRT kiest voor de tweede aanpak en gaat vanuit
die logica niet in op de inhoud van die Griekse voorstellen. Het
discours van Verhofstadt sluit aan bij deze weergave van ‘geen voorstellen’ en
krijgt bijgevolg veel aandacht.
Verhofstadt ‘ontdekt’ Griekenland in 2015
Verhofstadt’s stellingen lokten heel wat verontwaardigde
reacties uit op sociale media. Een aantal daarvan gingen
weliswaar over niet altijd terzake doende nevenaspecten, zoals de
persoonlijke financiële levenswandel van Verhofstadt of zijn
klompen-Engels, maar de kern van zijn betoog kreeg ook heel wat
kritiek.
Het blijft immers treffend dat
Verhofstadt kritische aspecten van de Griekse maatschappij
ontdekt in 2015 nu daar een linkse regering is, terwijl
hij, zijn politieke fractie en de met hem sympathiserende fracties in
het Europees Parlement daar de jaren ervoor geen enkele aandacht voor
hadden.
Verhofstadt verwijt nu de regering Tsipras dat ze op vijf
maanden niet alle problemen heeft opgelost, die de vorige regeringen
nooit hebben aangepakt en waar de Eurogroep nooit heeft op
aangedrongen.
Het is de verdienste van de nieuwe
regering van Syriza dat nu wel openlijk wordt gesproken over de
massale belastingontwijking door de Griekse oligarchieën, door de
reders en door de Grieks-orthodoxe kerk. Dat Verhofstadt daar nu
verontwaardigd over doet is in feite positief. Feiten verdraaien is
nog altijd beter dan ze doodzwijgen, ook al komen ze dan uit de mond
van één van de geestelijke vaders van het neoliberaal
inleveringsbeleid van de voorbije twintig jaar, het beleid dat
verantwoordelijk is voor de huidige crisis.
Alexis Tsipras houdt het bij de feiten
Alexis Tsipras besteedde in zijn
antwoord op de vele tussenkomsten in het Europees Parlement ook
tijd aan een repliek op Guy Verhofstadt (zie beeldverslag hierboven met Engelse vertaling):
“Ik heb ook mijn vriend Guy
Verhofstadt gehoord. Wij waren tegelijk kandidaat voorzitter van de
Europese Commissie vorig jaar (in 2014) en we hadden toen een goede
relatie met elkaar. Hij heeft mij hier gevraagd: ‘Hoe en met welke
hervormingen ga je dit doen? Wat heb je al gedaan?’.”
“Laat ik daar een antwoord op geven.
Het is waar dat wij de voorbije vijf maanden meer tijd hebben
gespendeerd aan onderhandelen dan aan regeren. Wij zaten in een
fiscale wurggreep. Wij dachten meer aan hoe we de Griekse economie in
leven zouden houden.”
“Daar staat tegenover dat wij na vijf
jaar, wel, na drie jaar, de fameuze Lagarde-lijst1
hebben geopend, die door bepaalde ministers van de vorige regeringen
in een lade was weggeborgen. Het zijn wij die heel wat van deze
personen voor het gerecht brachten, personen die verantwoordelijk
waren voor belastingontwijking. Dat hebben de vorige regeringen niet
gedaan.”
“Het zijn ook wij die een akkoord
bereikten met Zwitserland zodat Grieken, die hun geld naar het
buitenland hadden versast, nu belastingen moeten betalen. Het zijn
wij die wetten hebben gestemd die deze praktijken aan banden hebben
gelegd. Het zijn wij die van de grote media-eigenaars hebben geëist
dat ze hun belastingen moeten betalen. Geen enkele regering voor ons
heeft dat gedaan. Wij zijn het ook die de douanecontroles hebben
mogelijk gemaakt, die effectief tegen smokkel en piraterij hebben
ingegrepen. Dat hebben wij allemaal gedaan.”
“Ja, wij zijn er nog niet in geslaagd
meer dan dat te doen. Ik wil echter uw steun om Griekenland te
hervormen. Dat is onze gemeenschappelijke verantwoordelijkheid.
Daarover zullen wij beoordeeld worden.”
1 In
oktober 2010 bezorgde voorzitter van het IMF Christine Lagarde een
lijst met 2000 Griekse belastingfraudeurs aan het Griekse gerecht.
Op die lijst stonden personen die een niet aangegeven bankrekening
hadden bij het Zwitserse filiaal van de Amerikaanse HSBC-bank. De
toenmalige ministers van justitie beslisten met die lijst niets te
doen, ook niet nadat Grieks onderzoeksjournalist Kostas Vaxevanis de
lijst openbaar maakte in 2013 in zijn tijdschrift Hot Doc. Het
Grieks gerecht vervolgde de man wel voor het onthullen van
staatsgeheimen. De lijst bleef vervolgens ongebruikt liggen tot de
regering van Tsipras in januari 2015 aan de macht kwam.