Even
terug in de tijd. In de laatste weken van de campagne gooide Open Vld
plots het roer radicaal om inzake het Oosterweel-dossier. Het
Oosterweel-tracé werd afgeschoten door de Vlaamse liberalen en er
werd gepleit voor een overkapping. Uiteraard speelde deels de
electorale koorts. Zeker na de opvallend succesrijke
mobilisaties van de Antwerpse actiegroepen tijdens de campagne.
Op
de Open Vld webstek lazen we op 7 mei een pleidooi dat aan
duidelijkheid niets te wensen overliet. We citeren letterlijk: “Open Vld pleit
ervoor dit moment aan te grijpen en het Oosterweel-traject definitief
te begraven.”
Oosterweel-Noord
In
plaats van het Oosterweel-tracé stelde Open Vld het Oosterweel-Noord
traject voor, een traject waarbij het verkeer meer wordt weggeleid
van het Antwerpse stadscentrum.
Het
alternatieve traject was volgens de liberalen beter verenigbaar
met een overkapping en, als klap op de vuurpijl, ook nog goedkoper
dan het klassieke Oosterweel-traject.
Opvallend was dat Open
Vld de grote woorden niet schuwde in zijn communicatie omtrent
Oosterweel-Noord. Het discours van de actiegroepen werd haast
letterlijk overgenomen. Zo stelde Annemie Turtelboom: “Als grootste
stad in Vlaanderen bepalen we de norm. Grijpen we terug naar recepten
van de vorige eeuw, waarbij we autosnelwegen door onze stadscentra
sturen? Of zetten we vandaag de norm voor heel wat andere steden die
met eenzelfde problematiek kampen?”
Kar keren
Hoewel
de bocht van Open Vld in het Oosterweel-dossier makkelijk kon
afgedaan worden als loze electorale beloftes, leek het de Vlaamse
liberalen toch menens te zijn. De pers berichtte uitgebreid over de
nieuwe positie van Open Vld in het Antwerps mobiliteitsdossier,
kopstukken herhaalden zonder verpinken dat Oosterweel moest begraven
worden en zelfs het woord ‘breekpunt’ werd achteloos in de mond
genomen.
Opvallend: ook na 25 mei werd herhaald dat het
afstappen van het Oosterweel-tracé een breekpunt bleef voor Open
Vld. In de Gazet van Antwerpen verklaarde Bart Somers op 27 mei dat
de liberalen nu ‘niet plots hun kar zouden keren’. Het
Oosterweel-tracé moest weg als de liberalen in een nieuwe Vlaamse
regering zouden stappen.
Midden
van het bed
Nu, een slordige maand later, zitten de liberalen in
een Vlaamse regering die weigert af te stappen van het
Oosterweel-tracé. Bij de actiegroepen Ademloos en Straten-Generaal
is de teleurstelling dan ook groot. In een gezamenlijk perscommuniqué
spreken ze van een gemiste kans:
“Open
Vld had wel degelijk het politieke gewicht om meer uit de brand
te slepen. De partij lag al sinds 25 mei ‘in het midden van het
bed’, d.w.z. dat een federale regering (tripartite of Zweedse
meerderheid) slechts tot stand kon komen mét de Open Vld. Vandaar
dat partijvoorzitster Gwendoly Rutten het been stijf kon houden: Open
Vld mee op federaal én Vlaams niveau, of helemaal niet.”
“Open
Vld had dus andere passages over de Oosterweelverbinding uit de brand kunnen slepen, maar opteerde ervoor om dat niet te doen. Die keuze is onbegrijpelijk inzake het politiek doorvertalen van eigen
inzichten, gelet op het standpunt van de
partij vóór de verkiezingen.”
Vaarwel
Ringland (?)
In het
regeerakkoord staat niet enkel te lezen dat de nieuwe Vlaamse
regering prioriteit maakt van Oosterweel. Ook de mogelijkheid van een
overkapping zal onderzocht worden. Vermoedelijk zal Open Vld zich
hierachter verschuilen als het met haar eigen verbroken kiesbeloftes
geconfronteerd wordt.
Maar de passage over de mogelijkheid
van een overkapping in het Vlaams regeerakkoord klinkt erg vaag en
voorwaardelijk. Letterlijk staat er: “We werken een programma van
milderende maatregelen uit. Voor de Antwerpse Ring onderzoeken we de
mogelijkheden om de barrièrewerking van de Ring op te heffen met
overkappingen.”
De
nieuwe Vlaamse regering verbindt zich dus enkel tot het onderzoeken
van de mogelijkheid van overkappingen. Oosterweel is prioritair, pas
dan kan onderzocht worden of er nog overkappingen komen. Merk ook op
dat hier niet gesproken wordt over overkapping, maar over
overkappingen. Wat meteen impliceert dat de Antwerpenaren een
volledig overkapte ring mogen vergeten. Slechts bepaalde zones zullen
overkapt worden. Geen Ringland voor de Antwerpenaren dus, als het
van deze Vlaamse regering afhangt.
Dat er
geen Ringland kan komen is eenvoudigweg het gevolg van de technische
incompabiliteit tussen Oosterweel en Ringland, aldus stRaten-Generaal
en Ademloos: “Om dit te concluderen hebben we geen ‘bijkomend’
onderzoek nodig. Het is al diverse keren bestudeerd en staat ook te
lezen in diverse rapporten, onder andere in het kennisgevingsdocument
bij de plan-MER A102/R11bis (december 2013), waarin studiegroep Antea
stelde dat de Oosterweelverbinding niet compatibel is met Ringland.”
Wat
nu? De actiegroepen zetten hun missie gewoon verder. De kans dat
Oosterweel er effectief komt, blijft klein: “Het Oosterweeldossier
overleeft de procedures niet. Daarvoor zijn de belangenvermenging,
het bewust creëren van kennislacunes en de politieke
machtsafwending gehanteerd bij opmaak van het plan-MER Oosterweel te
groot. Het zijn de krachten buiten de politiek die de klus zullen
klaren.” Met andere woorden: de strijd gaat door.