“Het is verschrikkelijk!” zegt mijn stokoude buurvrouw. Met haar ene hand leunt ze op haar wandelstok, met haar andere hand houdt ze zich vast aan de lantaarnpaal. Ze heeft slechts drie klassen van de basisschool afgerond, maar weet altijd haarfijn wat er gaande is. In het nieuws heeft ze gezien dat in het aardbeiendorp Manolada de voormannen van het fruitbedrijf Vangelatos AE geschoten hebben op illegale immigranten, die op de kwekerij werken.
De arbeiders waren al zes maanden niet uitbetaald. Toen de voormannen aan de 200 plukkers aankondigden dat er geen geld was en dat er andere plukkers is dienst genomen zouden worden werden ze onrustig. Minstens een van de voormannen opende vuur en 30 van de plukkers raakten gewond. ”Toen ik op tv die mannen op de grond zag liggen, moest ik denken aan onze eigen mannen die in Duitsland en Belgie gingen werken, vlak na de tweede wereldoorlog. Zijn we soms vergeten dat onze mannen in dezelfde positie zaten?” vraagt mijn buurvrouw zich af. Een schande vindt ze het. En dan de verschrikkelijke leefomstandigheden van al deze arbeiders: ze wonen in zelfgebouwde hutjes van pallets en karton en hebben geen toegang tot drinkwater.
De zaak speelde al veel langer: Al in 2008 vond een staking plaats van illegale aardbeienplukkers- Pakistanen, Bengalen, Albanezen- die niet uitbetaald waren. In 2011 trokken twee journalisten van het dagblad To Vima naar het aardbeiendorp, om de mensonterende toestand van de illegale immigranten te belichten. Toen de aardbeienboeren hier lucht van kregen werden hun camera’s afgepakt en werden de journalisten aangevallen. Beiden raakten gewond. Ook de voorzitter van de Pakistaanse gemeenschap in Griekenland sloeg alarm. In een reportage over het uitbuiten van illegale migranten, verklaarde hij dat fascisten fungeren als beschermers van de aardbeienboeren die illegale arbeiders niet uit betalen. De reportage werd gepubliceerd door de Britse krant the Guardian, maar Griekse nieuwszenders weigerden deze uit te zenden.
Opmerkelijk is dat er nooit onderzoek gedaan is door de autoriteiten. Nu de aardbeienkwekerij in Manolada wereldnieuws werd, haast de regering zich het voorval te veroordelen als ‘schandalig’ en ‘totaal niet volgens de Griekse mentaliteit.’ En dat is het inderdaad niet, gezien de vele affiches die circuleren met een oproep de aardbeien van Manolada te boycotten,omdat de regering de moordenaars beschermt, die handelen met de hulp van neo-Nazi partij, de Gouden Dageraad. Een Nederlandse vrouw, die al jaren tussen de olijf-, en sinaasappelgaarden van het agrarische gebied Lakonia woont, denkt ook niet dat dit de Griekse mentaliteit is: “ Soms duurt het even voor de plukkers uitbetaald worden, maar wanneer erom gevraagd wordt, komt het geld er. Dat is een erezaak, net als het zorgen voor eten, kleding, medicijnen en ziekenhuisbezoek voor de arbeiders- legaal of illegaal.”
Tenslotte hebben Grieken door de eeuwen heen zelf over de hele wereld als immigrant gewerkt. Zoals Vassilis opa, die als 12jarig kind op de boot naar Amerika gezet werd, laat in de negentiende eeuw. Toen hij vijfentwintig jaar later terugkwam, kocht hij het huis waarin wij nu wonen, en een kafeneion om brood op de plank te brengen. ”En nu zwermen al onze jonge mensen weer uit over de hele aardbol”, zegt mijn buurvrouw. ”Gelijk hebben ze”, vindt ze, “als ze hier geen droog kunnen verdienen.” En dan stiefelt ze weer verder, leunend op haar wandelstok.
Geertje Spiliotopoulos-Nieuwenhuis
Deze notitie werd eerder gepubliceerd in het Reformatorisch Dagblad in Nederland.
Wie in Griekenland woont en zich geroepen voelt om zijn of haar persoonlijke verhaal te delen en mee te schrijven aan dit grote dagboek “Grieks Geluid”, kan een bericht sturen naar de pagina ‘Ariadnes dream’ en/of ‘Hart voor Griekenland’. Alle verhalen dienen in de Nederlandse taal geschreven te worden. De teksten worden vertrouwelijk behandeld door de beheerders en anoniem gepubliceerd, tenzij uitdrukkelijk verzocht wordt om deze op naam te publiceren. De beheerders zijn niet verantwoordelijk voor de inhoud en behouden zich het recht om een verhaal niet te publiceren of te corrigeren op spellings- en andere taalfouten. Inhoudelijke aanpassingen kunnen alleen gebeuren na overleg met de schrijver.