Griekenland, Europa, Politiek -

Waarom de Grieken moéten bloeden

De Griekse bevolking heeft enkele kapitale fouten gemaakt die in de EU niet getolereerd worden. Ze heeft een linkse regering aan de macht gebracht, wil breken met de neoliberale afbraakpolitiek en is zo vermetel om een volksraadpleging te willen organiseren. Voor die zonden moet ze gestraft worden.

vrijdag 3 juli 2015 19:32
Spread the love

“Wat aan het gebeuren is met deze besparingsmaatregelen, dat is werkelijk klassenstrijd.” Noam Chomsky

De kruik gaat zo lang te water tot ze barst

Na vijf jaar drastische besparingsmaatregelen, opgelegd door
de troika[1] was de situatie voor de
Grieken uitzichtloos. Het zijn sinds WOII nooit geziene cijfers voor een
westers land. Het bnp was gezakt met 27 procent. De overheidsschuld,
waar het allemaal om te doen was geweest, klom van 100 procent tot bijna 180
procent, en was onbetaalbaar geworden. De overheidsuitgaven
zakten met een derde, de publieke administratie is
vandaag volledig ontwricht.

Het economische debacle gaat gepaard met een sociaal
bloedbad. De werkloosheid steeg tot 28 procent en
de jeugdwerkloosheid tot meer dan 50 procent. Het
gezinsinkomen daalde met 35 procent. Zo’n 30
procent van bevolking leeft vandaag onder de armoededrempel.
Overal zie je mensen in vuilnisbakken
scharrelen en het aantal zelfmoorden is verdubbeld.

Maar nog was het niet genoeg. Het IMF was er wegens zijn
reputatie door Duitsland bijgehaald om er voor
te zorgen dat de maatregelen t.a.v. de Grieken voldoende streng zouden zijn. Het
fonds, dat in de jaren tachtig en negentig een slachting aanrichtte in
tientallen derdewereldlanden, deed perfect wat ervan verwacht werd: verder
inhakken.

Veel van de Griekse gepensioneerden hadden hun pensioen sinds 2010 al
zien dalen met 45 procent. Maar nog dat was niet
voldoende. Bij de laatste onderhandelingen eiste het IMF dat er op de
pensioenen een nieuwe bezuiniging zou komen van 1,8 miljard euro. Dan moet je
weten dat de pensioenuitkering voor 49 procent van de gezinnen het belangrijkste inkomen is …  

Onvergeeflijke zonden

Voor Thomas Piketty is het
ironisch dat de besparingen worden opgelegd door twee landen, Duitsland en
Frankrijk, die zelf voordeel haalden uit schuldkwijtscheldingen na WOII, een
maatregel die 30 jaar economische groei mogelijk maakte in Europa. Martin Wolf, chief economist van Financial Times, voegt eraan toe dat geen enkele democratie
onbeschadigd kan komen uit een depressie van zo’n omvang. Toen Duitsland de
laatste keer met zo’n depressie had af te rekenen kwam Hitler aan de macht.

Ernstige economen, zoals Nobelprijswinnaars Stiglitz en
Krugman, stellen dat de schulden van Griekenland onbetaalbaar zijn – als ze al
niet illegitiem zijn – en dat een gedeeltelijke kwijtschelding noodzakelijk is.
Dat kan ook perfect. Het bnp van Griekenland is minder dan één procent van de
Europese Unie. De gemiste afbetaling aan het IMF van 30 juni is goed voor
ongeveer 0,01 procent van het bnp van de EU.

Economisch slaat het dus nergens op. Maar daar is het ook
niet om te doen. De Grieken en hun sympathisanten moeten een lesje geleerd
worden. Als ze niet willen plooien voor de dictaten van de Europese elite en
het IMF, dan moeten ze maar bloeden. En ze zullen bloeden, want ze hebben drie
onvergeeflijke zonden begaan. 

Links stemmen

De eerste grote fout van de Grieken is dat ze een linkse
regering aan de macht hebben gestemd, een regering die wil breken met de
sociale afbraakpolitiek van de EU. Dat kan niet getolereerd worden en moet kost
wat kost in de kiem worden gesmoord, want dat voorbeeld zou kunnen gevolgd worden
in andere landen. In Latijns-Amerika zette de verkiezing van Chávez in 1998 een
trend voor het hele continent, het was het begin van een linkse golf.

Binnen negen maanden zijn er verkiezingen in Portugal,
Spanje en Ierland. Als Syriza zou scoren dan zou dat voor de rechterzijde heel
slecht kunnen uitdraaien. Daarom mogen de Grieken geen
voorbeeld
zijn, en moeten ze bloeden. Rajoy,
de huidige premier van Spanje is in elk geval blij dat de banken in Griekenland
worden drooggelegd en dat er chaos dreigt. Hoe slechter het nu met Griekenland gaat,
hoe beter zijn electorale vooruitzichten. En zo kan hij zijn asociale politiek misschien
toch nog verkocht krijgen: “Als ik zie wat er met anderen gebeurt op dit
moment, dan moet je zeggen dat het [de besparingsmaatregelen, nvda] het waard
was”. 

Soeverein beslissen

Een tweede grote fout die de Grieken hebben begaan is te
denken dat ze soeverein mogen en kunnen handelen. De Europese Commissie heeft
van de financiële crisis van 2008 handig gebruikt gemaakt om de belangrijkste
economische bevoegdheden af te nemen van de nationale overheden. Het gaat over de zogenaamde ‘sixpack’. Dat pakket van zes
richtlijnen legt aan de nationale staten een macro-economisch keurslijf met
inbegrip van boetes op. Dit heeft verregaande gevolgen voor de hoogte van de
arbeidsvoorwaarden, de lonen, de pensioenleeftijd, enz. Daarmee werd de
soevereiniteit van de nationale staten op sociaaleconomisch vlak volledig
uitgehold. De parlementen kunnen nog discussiëren over punten en komma’s, de
hoofdlijnen worden elders vastgelegd.

Eerste minister Tsipras heeft het aangedurfd om dit keurslijf in vraag te
stellen en het recht op te eisen om soeverein zelf te beslissen over de economie
van zijn land. Hij was o.a. van plan om bedrijfswinsten
boven 500.000 euro eenmalig met 12 procent te belasten. Stel je voor. Dat was
een brug te ver en toen heeft de troika hem voor een ultimatum
gesteld. Als de Grieken hun eigen koers zouden mogen varen, dan zou dit snel
navolging krijgen en zou de Europese elite verregaande controle verliezen over de
sociaaleconomische koers van de Unie. Dat is ontoelaatbaar. Als de Grieken daar
voor moeten bloeden, dan is dat maar zo. 

De bevolking raadplegen

Een derde kapitale fout was het organiseren van een
referendum. Zoiets doe je gewoon niet. De EU is niet gegroeid uit de volkswil van zijn inwoners. Het
was en is een project van de grote multinationals. Ondanks verwoede
inspanningen van de politieke elite en massale mediacampagnes, is er bij de
burgers nooit veel steun geweest voor het project. Het Europees project werd zo
weinig mogelijk voorgelegd aan de kiezer en waar het toch gebeurde in
referenda, werd het bijna steeds weggestemd.

Het kan echt niet de bedoeling zijn dat belangrijke
beslissingen zo maar te grabbel worden gegooid aan de wil van de bevolking. Waar
zou dat eindigen? Stel je voor dat ze bij ons een referendum zouden houden over
een miljonairstaks – meer dan 80 procent is vóór -, of over de verhoging van de
pensioenleeftijd, of over de indexsprong. Als ze dat zouden beginnen toelaten
dan zou dit het vlug gedaan zijn met de neoliberale afbraakpolitiek van de EU.

Ook hiervoor moesten de Grieken gestraft worden. Het was de
Europese Centrale Bank (ECB) die hier het vuile werk opknapte. Direct na de
aankondiging van het referendum draaide de ECB de geldkraan gedeeltelijk dicht.
Ze gaven de Griekse banken nog net genoeg geld om chaos te vermijden op de
financiële markten en te voorkomen dat Griekenland al meteen uit de euro zou
gestoten worden. Maar het gelddebiet is wel onvoldoende om de banken normaal te
laten functioneren met de gekende gevolgen. Stratfor, een establishment denktank in de VS drukt het deze week zo uit: “Indien dat niet tot een economische en
sociale catastrofe had geleid, dan zouden andere Europese landen kunnen
overwegen om de Griekse optie toe te passen”. 

Niet plooien

In het referendum van zondag staan grosso modo twee blokken tegenover elkaar. Het neen-blok: de onderste
lagen van de bevolking (werklozen, gepensioneerden, lagere inkomens) die niets
meer te verliezen hebben, en het ja-blok: de hogere inkomens aan de andere
kant, die de linkse koers van Syriza niet zien zitten en vrezen voor hun geprivilegieerde
positie.

De druk op de bevolking om te plooien is onwaarschijnlijk
groot. Een lid van Syriza in het Europees parlement vergelijkt de situatie met die
van begin jaren zeventig in Chili, net vóór de staatsgreep tegen Allende. Toen
ook was het de bedoeling om de bevolking te doen bloeden. Laten we hopen, ook
voor onszelf, dat de Grieken niet plooien. Ze verdienen onze volle steun en
solidariteit. 


[1]
Europese Commissie, Europese Centrale Bank en het Internationaal Monetair
Fonds. 

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!