De Vlaamse regering kondigt fier aan dat er een akkoord is over de hervorming van de groenestroomcertificaten. In het persbericht geeft men aan dat vandaag de gezinnen en kleine kmo’s proportioneel meer bijdragen tot de financiering van het systeem dan de bedrijven. Ik vrees dat dit onevenwicht enkel zal verergeren. Met dit akkoord zullen de gezinnen proportioneel nog meer bijdragen dan de bedrijven.

Enerzijds zullen de bezitters van zonnepanelen een bijdrage moeten betalen en zal men de oversubsidiëring aanpakken. Dit is terecht en zal de kost omlaag halen. Maar, er komt ook een ruime vrijstelling voor de bedrijven. Die kost zal betaald moeten worden door de gezinnen en zal doorgerekend worden in de elektriciteitsfactuur. Het is bovendien totaal onduidelijk hoe hoog deze kost is. De Vlaamse regering heeft dit rechtstreeks onderhandeld met de bedrijven, zonder de consumenten of de vakbonden te betrekken. We stellen ons sterk de vraag of het juiste evenwicht gevonden is tussen het beschermen van de concurrentiepositie van de bedrijven (en de jobs!) en de energiefactuur voor de gezinnen.

Ik ben er ook absoluut niet zeker van dat de overheid vat zal krijgen op de correcte doorrekening van deze kost door de leveranciers. Dit is een belangrijk punt want nu maken sommige leveranciers nog winst op de reeds dure kost van de groenestroomcertificaten. Gezien de beperkte personeelsbezetting van het Vlaamse Energieagentschap (VEA) en de Vlaamse Regulator (VREG) is deze controleopdracht vandaag een onmogelijk zaak. De vraag is ook of dit juridisch mogelijk is en toegelaten is door Europa.

Positief is natuurlijk het optrekken van de groenestoomdoelstelling. Een duurzame energievoorziening in Vlaanderen kan enkel gerealiseerd worden met een ambitieuze uitbouw van de hernieuwbare energiesector. De groene jobs die hier gerealiseerd worden dragen bij tot onze welvaart en kunnen niet gedelocaliseerd worden. Ook de koppeling van de vrijstelling voor de bedrijven met hun inspanningen inzake energie-efficiënte is een goede zaak. We kijken dan ook uit naar een transparant debat met alle stakeholders over de manier waarop dit geconcretiseerd zal worden. Want uiteindelijk is het vooral op vlak van energiebesparing dat de grootste winsten te realiseren vallen.

Bert De Wel
Adviseur Studiedienst ACV