“Het is ochtend. Straks begin ik een nieuwe begeleiding van kleine mensen in nood. Voordien staat een wandeling in het park gepland. Het is herfst. De bladeren en bomen verdienen het dat wij ze met onze mensenaandacht bekijken. Terwijl de koffie afkoelt, neem ik fluks de borstel en veeg de kamer schoon. In de verte hoor ik de lange slang van de ochtendfiles rijden. Meer dan vierhonderd kilometer, zo zeggen media. Plots heb ik een visionair momentje. Dat bij de mensen waar ik geboren ben, in deze zwak hellende vlakte bij de zee met de lichtjes onheilspellende naam, arbeid toch echt te fel gewaardeerd wordt. Werken, het is een idolatrische waarde is geworden. Welke mens zet er niet alles op in? De krantencommentaren van Johan De Rijk leerden mij om vijf uur dat een op vier gezinnen een derde van zijn inkomen aan afbetalingen moet besteden. Niet uit Armoede. Niet uit voorouderlijke soberheid. Uit nood, nadat prudentieel in vastgoed is geïnvesteerd. Verder hoor ik de serene stem zeggen dat de overheid onder leiding van de jonge ‘blauwe’ uit Jodoigne een boze blik krijgt van Europa. Vier jaar geleden nam ze zich voor drie miljard te besparen tegen zeventien. Intussen is er drie miljard in het rood gegaan, het verschil gaat naar zeven miljard. De megamachine druipt van de smeerolie. Geld. misschien is de macro economie, noch de micro economie in wetenschappelijke zin momenteel oververhit. Maar op een existentieel, menselijk vlak, is ons systeem dat zeker wel. De verstandige lezersstem van Klara gaat door. Een niet onbelangrijk deel van onze jongeren is via internet surfen verward geraakt in gok gewoonten. Onze mega gokmachine, de Nationale Loterij, gaat niet vrijuit. Over het op intens betrokken wijze contempleren van artistiek naakt in een genereuze ethernet niche, wil ik het nog niet hebben. Ik voel de boter op het hoofd. Een beetje verandering in monachale zin zou precies geen kwade zaak zijn. Soberheid. Sereniteit. Stilte. Schijn doorprikken. Samen eeuwenoude woorden spreken. Sacrale waarden in overweging nemen…? Tot in de wortels van het gezin dat mij het levenslicht liet zien is inmiddels de Europese Ziekte te merken, bedenk ik terwijl ik het vuilblik hanteer op de grote, harde, karmijnrode vloertegels. Grootmoeder Virginie had een lijfspreuk, zo vernam ik van haar dochter Maria tijdens mijn jongensjaren: “Er zijn twee dingen die nooit mogen stil staan. Paardentanden en Vrouwenhanden!”.  Dat mens is in uiterste teleurstelling en wanhoop aan haar einde gekomen, door niet geassisteerde zelfdoding op een eenzame zolderkamer, met vijf kinderen beneden haar en een doodbrave huisvader. Arbeid lijkt ultiem nuttig en nodig. Arbeid is altijd arbeidstherapie, zo beseft de mens meestal wel onderhuids. Maar als je de percentages burn out, depressie, borderline, angststoornissen, slapeloosheid, magerzucht en obesitas bij elkaar telt… lijkt het overduidelijk: net zomin als in vorige eeuwen lijkt het vandaag wijs op slechts een paard te wedden; slechts een ijzer in het vuur te steken. Het leven is een Beest met streken. Als je het echt te lijf wil gaan, kan je maar beter een waaier aan pijlen in je koker meenemen. En niet onnadenkend meegaan met de kudde. Het is al eerder vertoond, niet eens zo lang geleden, dat die kudde plots collectief de afgrond ingaat. Om je daar goed bewust van te zijn, kan het helpen dat je herinneringen hebt aan een Duitse vaderfiguur. Maar ik hoop dat het niet nodig is. Mensen die met een aantal keren hard met de kop tegen de muur lopen, zij zijn bij de verstandigste creaturen in dit universum, dat lijdt geen twijfel. De pijn laat hen toe veel los te laten, en om te keren. Zeg nu zelf, verdient het Habijt het niet een stijgend cultuurgoed te worden in de komende jaren?

Stef Solfrian Hublou

Creative commons apply.