Vissers, jongerenorganisaties, lokale landbouwers, vrouwenorganisaties en arbeiders strijden er zij aan zij om enkele regionale eisen op de politieke kaart te krijgen. Zo willen ze lokale inspraak in het gebruik van de grondstoffen en visserijgronden en willen ze ten behoeve van de lokale landbouwers een betere wegeninfrastructuur om hun producten naar de lokale markten te brengen.
De roep naar meer regionale autonomie is een aloud gegeven in het verre zuiden van Chili. Waarschijnlijk wordt ze momenteel nog aangewakkerd door de hoop dat deze autonomie aan regio’s de mogelijkheid geeft te ontsnappen aan het verzengend neoliberale economisch klimaat.
Aysén ligt in het zuiden van Chili en kwam de laatste tijd regelmatig in het nieuws vanwege de plannen die er waren om op de rivieren Rio Baker en Rio Pascua stuwdammen aan te leggen. In hoeverre deze zaken verweven zijn met de eisen van het gemeenschappelijk front van Aysén is niet helemaal duidelijk. Maar de recente gebeurtenissen en de interregionale solidariteit met de strijd tegen deze stuwdamplannen zullen voor veel bewoners van de regio van tel zijn geweest.
De interventietroepen die sinds de terugkeer van de democratie in Chili steeds verfijnder en tactischer aan het werk gaan bij het breken van sociale protesten in het gehele land werden geconfronteerd met één van hun eerste nederlagen in de recente geschiedenis.
Waar ze er in de hoofdstad Santiago de Chile steeds in slagen om de straatacties van vakbonden, studenten of vrouwenorganisaties te laten ontsporen in een chaotisch gedoe van vluchten en kleine, ongevaarlijke aanvalletjes draaide het dit maal anders uit. De groepen activisten hadden zich uitgerust met grote schilden en eens de politie op de brug naar Puerto Aysén verscheen, werd ze door een vastberaden groep mensen tegengehouden.
Waterkanonnen, gepantserde wagens en traangasgranaten mochten niet baten. Centimeter voor centimeter dwongen de boze burgers de relpolitie terug.
Deze overwinning van de bewoners van Aysén is een sterk signaal dat de protesten die al enkele weken aan de gang zijn, niet snel zullen ophouden. De georganiseerde burgerbeweging dwingt zowel via mediakanalen als op de straat het debat af. Het is te hopen dat de Chileense overheid zich na deze terugtocht bezint over het gebruik van haar ‘fuerzas especiales‘ (speciale interventietroepen).
De voorbije jaren hebben ze ervoor gezorgd dat de sociale vrede kon worden bewaard in een land dat stikt van de tegenstellingen tussen arm en rijk, de uitverkoop van grondstoffen en de vermarkting van gemeenschappelijke goederen en diensten als sociale zekerheid, onderwijs, gezondheidszorg etc.
Laat ons ook hopen dat deze kleine overwinning een hart onder de riem kan steken bij de Chileense bevolking. Buurtorganisaties, studenten, arbeiders, inheemse bevolkingsgroepen – allemaal zijn ze de laatste jaren geconfronteerd geweest met felle repressie op de straat en dovemansoren in het parlementsgebouw.
Hopelijk slagen alle Chileense sociale bewegingen erin om lessen te trekken uit de samenwerking en de brede solidariteit die een vruchtbare bodem vormde voor geslaagd straatprotest en het aankaarten van urgente sociale noden. Want ook al zijn er nog geen concrete overwinningen geboekt, de druk staat alvast op de ketel.
Tijs Boelens
Tijs Boelens is actief in de Jeugdbond voor Natuur en Milieustudie (JNM).
