Psychiater Concha López zegt dat in haar praktijk steeds meer mannen en vrouwen verschijnen die hun werk zijn kwijtgeraakt en last hebben van depressieve gevoelens. Ook ziet ze steeds vaker mensen die nog wel werk hebben, maar die hun arbeidsomstandigheden zien verslechteren en bang zijn hun baan kwijt te raken. “Deze mensen lijden aan depressieve gevoelens, slapeloosheid, angsten, paniekaanvallen, schuldgevoelens en suïcidale gedachten”, zegt López.

Een bezoek aan een aantal apotheken in Malaga, bevestigt het beeld dat de vraag naar antidepressiva is toegenomen. “De verkoop van antidepressiva is met ongeveer 10 procent gestegen”, zegt een apotheker die al tien jaar werkzaam is in het veld. “Er komen steeds meer mensen met een doktersrecept voor dit soort middelen”, zegt ook een medewerkster van een andere apotheek, die daar anderhalf jaar werkt.

Werkloosheid

Hoewel het aantal mensen dat zichzelf van het leven beroofde tussen 2007 en 2010 ongeveer stabiel bleef (tussen 3100 en 3400), was er tussen december 2011 en april 2012 een aanzienlijke stijging in het aantal zelfdodingen waarbij vermoedelijk een verband is met de economische crisis, zegt een forensisch onderzoeker uit Malaga die anoniem wil blijven.

Volgens psychiater López is zelfdoding meestal het uiteindelijke gevolg van een combinatie van factoren. “De crisis en de economische problemen zijn een extra factor, maar niet de enige”, benadrukt ze.

Desondanks is de crisis zonder twijfel een krachtige factor. De werkloosheid bedraagt in Spanje momenteel 24,6 procent en er zijn 1,5 miljoen huishoudens waar niemand in het gezin werk heeft, volgens cijfers van het Spaanse Nationaal Instituut voor Statistiek (INE). Spanje telt meer dan 47 miljoen inwoners.

De Spanjaarden hebben bovendien te maken met stevige bezuinigingen op de basisgezondheidszorg en het onderwijs. Deze bezuinigingen zijn volgens de regering nodig om het begrotingstekort voor het einde van het jaar terug te brengen tot 6,3 procent van het bruto binnenlands product, een eis van de Europese Commissie.

De inkomenskloof tussen rijk en arm is in Spanje sterker gegroeid dan in de andere landen van de Europese Unie, stelde de rooms-katholieke organisatie Caritas in februari in haar rapport Exclusión y desarrollo social – Análisis y perspectivas 2012 (Uitsluiting en sociale ontwikkeling -Analyse en vooruitzichten 2012). Volgens Caritas leeft 21,8 procent van de Spanjaarden in armoede.

Weduwen van de crisis

Spanje is niet het enige land waar de crisis ook in mentaal opzicht haar tol eist. Ook in Italië heeft de crisis geleid tot hogere zelfdodingscijfers volgens het Journal of Epidemiology & Community Health.

In het artikel ‘Excess Suicides and Attempted Suicides in Italy Attributable to  the Great Recession‘, dat in augustus werd gepubliceerd, noemen de auteurs ook de “weduwen van de crisis”, een protestbeweging van vrouwen uit de Noord-Italiaanse stad Bologna. Hun echtgenoten, zakenlieden, ambachtslieden en arbeiders, beroofden zichzelf van het leven wegens faillissementen of omdat ze geen uitweg meer zagen uit hun schulden.

In Griekenland, waar het aantal zelfdodingen altijd laag is geweest vergeleken met de gemiddelden in Europa, is ook een toename van het aantal zelfdodingen te wijten aan de economische crisis gesignaleerd.