In de Kirgizische hoofdstad Bisjkek en enkele andere steden was er deze week een uitbarsting van geweld tussen politie en demonstranten. Er vielen tientallen doden.

De demonstranten eisten het aftreden van president Koermanbek Bakijev wegens corruptie en vriendjespolitiek. Maar ook de recente prijsstijgingen voor onder meer verwarming en elektriciteit brachten betogers op straat.

De interim-regering verklaarde gisteren dat het leger en de veiligheidsdiensten nu onder haar leiding staan. Die hebben de opdracht gekregen om met scherp te schieten op plundelaars, die nog steeds actief zijn op veel plekken in de hoofdstad.

Dag van rouw

Volgens de regering vielen bij de rellen 75 doden en meer dan 1.500 gewonden. Intussen zouden “politie, soldaten en vrijwillige organisaties de hoofdstad bevrijd hebben van gewelddadige relschoppers”, zegt de minister van Binnenlandse Zaken.

Vandaag, vrijdag, werd een dag van nationale rouw afgekondigd. Duizenden mensen verzamelden voor het presidents- en regeringsgebouw om te bidden en de slachtoffers van het geweld te herdenken. Zij eisten opnieuw dat Bakijev zou aftreden, maar die weigert dat voorlopig.

Bakijev vluchtte naar de centrale regio Jalal-abad. In een interview met radiozender Echo van Moskou zei hij dat hij “op geen enkele manier toegeeft dat ik verslagen ben”, al gaf hij toe “geen enkel instrument te hebben om zijn macht uit te oefenen.”  

Nieuwe regering

Oppositieleider Roza Otoenbajeva maakte bekend dat de oppositie een nieuwe, tijdelijke regering heeft gevormd. Het parlement is ontbonden, de huidige premier, Danijar Oesenov, zou zijn ontslag hebben ingediend en president Bakijev zou zijn gevlucht. Binnen zes maanden zouden er presidentsverkiezingen komen.

De Russische premier Vladimir Poetin erkende Otoenbajeva alvast als waarnemend premier. De Verenigde Staten willen dat nog niet doen. Voor beide landen is Kirgizië van groot strategisch belang, omdat ze er allebei een legerbasis hebben.

Voor de VS is de luchtmachtbasis Manas erg belangrijk voor de bevoorrading van de internationale troepenmacht ISAF in het nabije Afghanistan. Voorlopig blijft de basis open, maar het voortbestaan ervan is nog onzeker.