De voorverkiezingen in de Democratische partij in de Verenigde Staten zijn een versnelling hoger geschakeld sinds vorige week het eerste publieke debat gehouden werd in de aanloop naar de presidentsverkiezingen volgend jaar. Hillary Clinton werd door de mainstream-media tot overwinnaar uitgeroepen. Maar alle redelijke indicatoren geven aan dat de socialist Bernie Sanders de uitgesproken winnaar was.  Een analyse.

De onmogelijke kandidaat

Bernie Sanders noemt zichzelf een democratische socialist. Erg gewaagd in een land waar in de decennia sinds de New Deal (bedongen onder druk van socialistische en communistische vakbonden) socialist letterlijk een scheldwoord geworden is. Hij is in de Senaat “the independent from Vermont”, maar heeft er voor gekozen om voor de Democraten op te komen als presidentskandidaat.

Natuurlijk kan men zich afvragen of een oudere blanke man zonder steun van het establishment wel kan winnen in een land waar de president meestal een gepolijst marketingproduct is (zie: Obama). Zijn boodschap is ook heel sterk gefocust op de economie. Als hij wint, zou het een tegengif zijn na dertig jaar van Reagan’s “it’s the economy, stupid”.  It’s the stupid economy.

Bernie Sanders is radicaal anders dan het hele andere deelnemersveld. Zo weigert hij campagnebijdrages van zogenaamde “superPACs”, vehikels die toelaten dat gelijk wie, inclusief bedrijven, politici simpelweg kopen, zij het niet rechstreeks. Sinds de “Citizens United” beslissing van het Hooggerechtshof  staat er geen grens op bijdrages van pakweg de Koch-broers aan dat soort vehikels.  Uit de link:

… super PACs, which act as shadow political parties. They accept unlimited donations from billionaires, corporations and unions and use it to buy advertising, most of it negative.

Deze week nog stuurde Sanders een campagnebijdrage van een farma-CEO return to sender. Een ander opvallend gegeven is zijn hardnekkige verzet tegen de banken en het TPP-verdrag. Zoals de transcriptie van een recente speech voor een “vijandig” publiek van studenten op een ultrakatholieke universiteit  aangeeft, gebruikt hij simpelweg de taal van de Occupy-beweging.

We are living at a time when a handful of people have wealth beyond comprehension, tens of billions of dollars, enough to support their families for thousands of years with yachts and jet planes.

At the same time, millions here who can’t feed their families, who can’t put a roof over their heads and sleeping out in the streets, who can’t find money to go to the doctor.

When we talk about morality and justice, we have to understand there IS NO JUSTICE when so few have SO MUCH and so many have SO LITTLE.

Dit alles in schril contrast met de op voorhand al door het (partij- en ander) establishment gezalfde kandidate Hillary Clinton.

Oligarchie met een nieuw gezicht

Want Hillary Clinton, die overduidelijk politiek talent heeft, is niet alleen een belangrijke mede-architecte geweest van het TPP, ze laat zich dus wél sponsoren door die SuperPACs, geeft dure speeches voor Goldman-Sachs en bewijst niet meer dan lippendienst aan een gelijkwaardiger verdeling van de welvaart. Noteer dat de gemiddelde verhouding van het loon van de CEO tot de minstverdienende in Europa 40 tegen 1 is en in de VS 400 tegen 1…

Ze heeft recent het “inzicht” gehad dat ze toch niet voor TPP is op dit moment, maar haar mening over vrijhandelsakkoorden blijkt afhankelijk van of ze op dat moment kandidaat is bij verkiezingen…hilarisch, excusez le mot. Doorzichtig, ook.

Uit een uitvoerige stude van Princeton bleek dat Amerika een oligarchie is – waarin rijke individuen de politiek bepalen en niet pakweg de burgers via verkiezingen. Daar gaat zij geen verandering in brengen. Verwonderen mag dat niet, want de Clintons zijn meer dan honderd miljoen euro waard.  Sanders, van eenvoudige komaf, enkele honderdduizenden.

De media en hun oordeel over het debat

Alle online polls en alle focusgroepen gaven Bernie Sanders als winnaar aan met een straatlengte voorsprong. Volledige polls die het effect van het debat mee in rekening brengen, zijn er nog niet. Maar Bernie Sanders kreeg alvast een recordhoeveelheid bijdrages binnen in de dagen na het debat, overigens één van de drukst bekeken debatten en zelfs TV-programma’s (sport uitgezonderd) aller tijden. Het mag dan ook niet verbazen dat Clinton niet méér debatten wou.

De Amerikaanse mainstream-media, CNN op kop, riepen Hillary Clinton uit tot winnaar van het debat. Getuige de online polls en focusgroepen gaat het hierbij dus om niet meer dan een mening van de politieke commentatoren en hun broodheren. Deze hele vertekening van de realiteit wordt hier en hier treffend geïllustreerd. Noteer dat ook The Guardian op de Hillary-kar sprong. Hun zalm is wat belegen, blijkbaar.

Aangezien CNN eigendom is van TimeWarner, de 7de grootste donor van Hillary Clinton, is één en ander misschien niet zo verbazingwekkend. Natuurlijk schieten diezelfde media erg graag op Clinton – maar blijkbaar zijn de gevestigde machten dus nog veel banger van Sanders. Helpen doet het allemaal niet, want Sanders is sinds de zomer met rasse schreden ingelopen op Clinton en is van een buitenstaander een kanshebber geworden. Zijn ietwat vreemde manier van spreken en zijn leeftijd ten spijt heeft hij duidelijk de kracht van zijn overtuiging én verontwaardiging.

En onze media?

De Morgen brengt een bijdrage van de New York Times getiteld “En plots was Hillary de energieke nieuwkomer”. Juist ja. De NYT was ooit de “paper of reference”, maar sinds hun schaamteloze cheerleaden voor de Irak-oorlog onder Bush weet de aandachtige lezer beter. De Standaard springt ook op de Hillary-kar: “She’s back”. HLN is genuanceerder, maar zet toch “Volgens veel waarnemers doorstond Clinton het debat glansrijk” in de samenvatting én onder de video.  Welke waarnemers, dat wordt niet gepreciseerd, maar weten we ondertussen: de “pundits” van de mainstream-media.

De VRT maakte er “Clinton scoort het vaakst in tv-debat, Sanders blijft overeind” van. Dat scoren is dan niet gebaseerd op feiten, maar naar ik aanneem op de opinie van Tom Van de Weghe. Persoonlijk vind ik hoe Sanders kiest om Clinton niet aan te vallen over het gebruiken van een persoonlijke server voor haar email als buitenlandminister getuigen van geweldig karakter. Kijk nog eens goed naar de reactie van Clinton…

De eerlijkheid gebiedt ook het mooie artikel “Bernie Sanders, een socialist als president van de VS?” te vermelden. Daaruit:

Anders dan de meeste andere kandidaten heeft Sanders immers een echte boodschap te verkondigen: namelijk die van een socialer en meer gelijk Amerika met kansen voor iedereen, niet enkel voor de elite. Kortom: de oude “American dream” van weleer, waarop het land indertijd gebouwd werd en misschien net daarom trekt de prekerige Sanders veel volk op zijn meetings, en opvallend ook veel jonge Amerikanen.

Terugdenkend aan hoe dezelfde commerciële media andere alternatieve stemmen behandelen, bijvoorbeeld de quasi-totale afwezigheid van berichtgeving over de honderdduizend en meer (!) mensen tegen TTIP in Duitsland, kunnen we enkel blij zijn dat we voorlopig nog een VRT hébben.

Politieke revolutie

Na een speech gevraagd hoe hij denkt zijn ideeën in werkelijkheid om te zetten ondanks bijvoorbeeld een vijandig congres, was Bernie eerlijk: een politieke revolutie is noodzakelijk. Dat denk ik ook (en niet enkel in Amerika), en die revolutie behoort zowaar tot de mogelijkheden. Terwijl Europa steeds fascistischer trekjes aanneemt, is er inspiratie van over de plas. Naast wat er hier beweegt, natuurlijk.

Nog een laatste gedachte: “democratic socialist” zou je vertalen als “sociaaldemocraat”.  Wat hier in Europa voor sociaaldemocraten doorgaat, komt nog niet tot aan de enkels van Bernie Sanders. Of zoals Urbanus zei in reactie op zijn optreden bij de NVA: socialisten zijn (hier) kapitalisten met een rood jasje.  Een boutade, maar toen waar.  Ook daar heb ik hoop.