Greenpeace liet het Europese stresstestproces kritisch doorlichten door twee onafhankelijke experts. (1) Wat blijkt? “Het eindrapport is ongeloofwaardig, niet transparant, niet onafhankelijk en veel te beperkt. Het is een gemiste kans”, zegt Greenpeace. “De Europese stresstests zijn geen betrouwbare graadmeter om de veiligheid van onze kerncentrales te beoordelen.”

Ons kent ons

De Europese stresstests werden niet verricht door onafhankelijke experts, maar door Electrabel GDF Suez zelf. Het internationale team dat de evaluatie van regulator FANC (2) beoordeelde, telde vooral afgevaardigden van nationale regulatoren uit andere EU-landen.

In dat gesloten wereldje is het niet gebruikelijk om publiekelijk het werk van collega’s te bekritiseren. Sommigen hebben zelfs directe banden met de nucleaire sector. (3)

“Bovendien bleek dat verschillende evaluatoren van de stresstests directe of indirecte banden hebben met de nucleaire sector. Met andere woorden: de nucleaire sector beoordeelt zichzelf”

Te beperkt

Het stresstestrapport beperkt zich tot voorspelbare scenario’s. Die vormen echter geen betrouwbare waardemeter voor nucleaire veiligheid. In Fukushima en Tsjernobyl was een onvoorspelbare combinatie van factoren juist de oorzaak van een ramp.

Ondertussen hebben de kerncentrales Doel 1, Doel 2 en Tihange 1 hun ontwerpleeftijd van 30 jaar ver overschreden. Toch werden cruciale componenten, zoals leidingen, het reactorvat, kranen en afsluitkleppen, controle- en meetapparatuur, niet getest op ouderdomskwalen.

Verschillende besluiten in het stresstestrapport zijn ‘door tijdsgebrek’ gebaseerd op het oordeel van één ingenieur van Electrabel en niet op uitgebreid onderzoek of controles.

De Belgische overheid vroeg Electrabel trouwens om nog een extra rapport op te stellen over risico’s rond vliegtuigcrashes, terroristische aanslagen of sabotage, maar dit rapport is niet publiek beschikbaar en door geen enkele onafhankelijke instantie beoordeeld.

Zwakheden

De kernreactoren Doel 1, Doel 2 en Tihange 1 zijn niet uitgerust met een gefilterd ventilatiesysteem om radioactieve stoom af te laten. Bij een kernramp zal de druk in het reactorgebouw met een enkele betonnen wand hoog oplopen en kan het koepelgebouw het onder die druk begeven.

Tihange is bovendien onvoldoende beschermd tegen overstromingsgevaar.

Veiligheid?

Het eindrapport is dus hoogstens een aanzet voor een grondigere analyse van de veiligheid van de kerncentrales. Komt die analyse er niet, dan werden de stresstests feitelijk enkel opgezet om het vertrouwen in kernenergie te herstellen.

De onafhankelijke experts die op vraag van Greenpeace de Belgische weerstandsrapporten van Doel en Tihange analyseerden, besluiten daarentegen dat de reactoren Doel 1, Doel 2 en Tihange 1 onmiddellijk gesloten moeten worden.

Op basis van de conclusies van deze onafhankelijke wetenschappers vraagt Greenpeace:

• Alle veiligheidsmaatregelen die tijdens het stresstestproces geïdentificeerd werden, moeten onmiddellijk worden geïmplementeerd.

• Sluiting van Doel 1, Doel 2 en Tihange gebeurt ten laatste in 2015.

• Een nationaal energieplan dat ons land voorbereidt op het sluiten van de 4 overige reactorenkomt er ten laatste in 2022-2025.

Het deel over Doel en Tihange uit het rapport ‘Critical review of the EU stress tests performed on nuclear power plants’ is al online beschikbaar (als bijlage). Het volledige rapport wordt in juni gepubliceerd.

Eloi Glorieux

Eloi Glorieux is energy campaigner voor Greenpeace België.

(1) Oda Becker (D) is fysicus en werkt als wetenschappelijk consultant rond nucleaire veiligheid voor o.a. de Oostenrijkse federale regering. Antonia Wenisch (A) is ingenieur en werkt als wetenschappelijk consultant rond nucleaire veiligheid voor o.a. het Oostenrijkse ministerie.
(2) Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC)
(3) zie de briefing op onze website.