Zondag beslisten het Amerikaanse Bellwether en de internationale consortia Gran Colombia en Petróleo Amazónico niet langer in Ecuador te blijven. Het zijn bedrijven die moeilijke en relatief oude olievelden uitbaten. In november hadden het Braziliaanse Petrobras, EDC uit de VS, het Zuid-Koreaanse Canada Grande en CNPC uit China, bedrijven die grotere olievelden in concessie hebben, al laten weten geen nieuwe exploitatiecontracten te zullen ondertekenen.

Nieuwe contracten

In juli keurde Ecuador een wet goed die oliemaatschappijen voortaan enkel een vaste vergoeding geeft voor elk vat olie dat ze uit de grond halen. De winst die prijsstijgingen opleveren, gaat daardoor naar de overheid. “Alle olie die in Ecuador wordt geproduceerd, is voortaan eigendom van de Ecuadoraanse staat”, vatte minister van Niet-Hernieuwbare Grondstoffen Wilson Pástor toen samen.

De nieuwe wet gaf oliemaatschappijen die de grote olievelden uitbaten, 120 dagen de tijd om hun contracten met de overheid te heronderhandelen. De bedrijven op de zogenaamde marginale velden kregen 180 dagen. Die laatste deadline liep op 23 januari af.

Negen bedrijven hebben wel nieuwe contracten ondertekend met de Ecuadoraanse staat. De bedrijven die de grootste olie- en gasvelden uitbaten zijn Andes and Petroriental (China), Agip (Italië), Repsol-YPF (Spanje-Argentinië) en Enap (Chili). Samen produceren die vijf bedrijven in Ecuador 251 miljoen vaten per jaar. De overige bedrijven, die veel minder olie bovenhalen, komen uit Brazilië, Colombia/VS, Spanje en Argentinië.

De centrumlinkse Ecuadoraanse president, Rafael Correa, was er al lang op uit de staat meer te laten verdienen aan de olievoorraden in het land. Hij wisselde zijn minister voor Energie vijf keer in voordat er een werkbare oplossing op tafel kwam.

Meer investeringen

Volgens de nieuwe regeling int Ecuador alle inkomsten uit de verkoop van de olie die uit Ecuadoraanse olievelden wordt gewonnen. De oliemaatschappijen krijgen een vergoeding per vat die varieert van 24 tot 41 dollar. De vergoeding houdt rekening met voorbije en geplande investeringen.

Minister Pástor zegt dat de bedrijven die in Ecuador blijven, beloofd hebben meer te investeren. Dat zou de dalende trend van de voorbije jaren ombuigen. Volgens de minister zijn er voor dit jaar 403 miljoen dollar (295 miljoen euro) investeringen in de productie toegezegd, en 42,5 miljoen dollar (37 miljoen euro) in de exploratie van nieuwe velden. In 2006 werd er nog 770 miljoen dollar (563 miljoen euro) geïnvesteerd in de Ecuadoraanse oliesector, maar in 2009 en 2010 viel dat bedrag terug tot 400 miljoen euro (293 miljoen euro) per jaar. Volgens analisten was dat een gevolg van de aangekondigde wetswijziging.

De daling van de investeringen deed ook de productie teruglopen. In november produceerde Ecuador gemiddeld 510.000 vaten per dag. Daarvan namen de staatsbedrijven Petroecuador en Petroamazonas samen met Río Napo, een joint venture met de Venezolaanse oliegigant PDVSA, 334.500 vaten voor hun rekening. Private oliemaatschappijen waren goed voor 175.500 vaten per dag.

De komende maanden rekent Ecuador op een productie van 150.000 vaten per dag door de overblijvende buitenlandse bedrijven. De nieuwe regeling levert de staatskas tegen de huidige prijzen per dag 2,1 miljoen dollar (1,5 miljoen euro) extra op, zegt minister Pástor.

Het olieveld van Pucuna, dat werd uitgebaat door het vertrekkende consortium Gran Colombia, wordt overgenomen door het staatsbedrijf Petroecuador. Voor drie andere velden die door de nieuwe vertrekkers werden geëxploiteerd, zoekt Ecuador in april nieuwe uitbaters.