De gletsjers van Oost-Antarctica hebben het potentieel om kusten overal ter wereld te veranderen, maar ze werden lang als veel stabieler beschouwd dan hun collega’s in West-Antarctica. Ten onrechte, blijkt nu: uit satellietmetingen blijkt dat ook vier enorme gletsjers in het oosten van het continent krimpen.

De vier gletsjers in de zogenaamde Vincennes Bay zijn bijna 3 meter minder dik geworden sinds 2008. Dat is opvallend, want in de jaren voor 2008 waren ze niet veranderd.

De vier bevinden zich ten westen van de Totten-gletsjer, de grootste ijsmassa in het gebied. Daarvan was al bekend dat de gletsjer reageert op de klimaatverandering en op termijn de zeespiegel wereldwijd met 3 meter kan doen stijgen.

“Totten is de grootste gletsjer in Oost-Antarctica, dus krijgt hij veel aandacht”, zegt Catherine Walker, glacioloog bij het NASA Goddard Space Flight Center. “Maar als je kijkt naar wat er verder in de regio gebeurt, blijkt dat ook andere gletsjers reageren op de klimaatverandering.” Voor het onderzoek maakten de wetenschappers gebruik van gloednieuwe meetgegevens uit een NASA-project dat de beweging van ijs over de hele wereld volgt en dat officieel pas in 2019 wordt gelanceerd.

Systematisch

“De verandering lijkt niet toevallig, maar systematisch”, zegt Alex Gardner, glacioloog bij het NASA Jet Propulsion Laboratory. “Dergelijke systematische veranderingen wijzen op onderliggende invloeden van de oceaan die in West-Antarctica al ongelooflijk sterk bleken. Nu lijken we ook een verband te vinden met invloeden op het oosten van Antarctica.”

De onderzoekers vermoeden dat warmer zeewater onder de gletsjers kruipt en ze sneller doet smelten. De topografie van het terrein onder de gletsjers zal in de toekomst een grote rol spelen, zeggen ze. Loopt het terrein op, dan zal het smelten vertragen naarmate de gletsjers zich verder terugtrekt van de zee.

Maar als het terrein onder de gletsjer een dal vertoont, is het scenario veel ernstiger. Dan zou het afsmelten van de gletsjer steeds meer ijs in contact brengen met het warme zeewater en zo steeds sneller smelten veroorzaken. “We moeten meer aandacht hebben voor deze gletsjers”, zegt Gardner. “Pas dan kunnen we meer weten over de stabilisering of het sneller afsmelten ervan.”