Een tijdje geleden had ik op DeWereldmorgen een eerste blogbericht geschreven^[1]. Mijn doel was de tewerkstellingsproblematiek bij jongeren en schoolverlaters aankaarten.

Persoonlijk geloof ik dat deze problematiek een structureel probleem is dat rechtstreeks uit de huidige beleidsmaatregelen. Ik heb altijd geweigerd om gewillig te ja-knikken en het zinnetje ‘Het is nu eenmaal zo’ te aanhoren (een zinnetje dat naar mijn mening meer en meer een collectief levensmotto aan het worden is). Daarom heb ik actie ondernomen om deze problematiek, het huidige beleid en samenlevingsmodel en andere problematieken die het gevolg zijn van dat beleid en samenlevingsmodel, aan te vechten.

Op de facebook groep ‘Oud studenten Sociaal Werk aan de KHK Geel’ heb ik eerst mijn ervaringen en mening getoetst bij andere groepsleden. Na vele positieve reacties heb ik een besloten facebook groep aangemaakt. Ondertussen hebben we zo’n zestigtal leden, hebben we al sterke elementen voor een visietekst en zijn we in voorbereiding om onze ideeën te vertalen naar acties. Zou Caroline Gennez dit beschouwen als ‘echte participatie^[2]‘? Of is een voorwaarde misschien dat we niet te hard mogen roepen?

Een alternatief samenlevingsmodel gebaseerd op democratie, rechtvaardigheid en duurzaamheid voor iedere burger, waarbij ieder levensdomein gelijkwaardig belicht wordt, het is een droom. Maar durven dromen, is dat niet waar sociaal werk om draait? Hoe kunnen we werken aan ons beeld van een ideale samenleving, als we dromen over een betere wereld onmiddellijk verwerpen.

Zo kwam ik tijdens een gesprek met een van de koptrekkers van onze facebook groep, Kevin Verborgt, tot het volgende gespreksonderwerp; Wat is er gebeurd met het ouderwetse sociaal werk? Iedereen heeft al wel gehoord van de pioniers, scharniermomenten, (r)evoluties in het sociaal werk: Priester Daens, de eerste vakbonden in de 19e eeuw, de socialisten en de barricades, …

De stakers, de voortrekkers, de die hards, de vechters uit die tijd, hoe hebben zij verandering waar kunnen maken? Enkel en alleen met hun boodschap? Of was een attitude van rebellie en een verwerping van de toenmalige wijze van handelen binnen het systeem ook een belangrijke factor? Is dat misschien de reden waarom beleidsmakers uit die tijd het volk en haar voortrekkers au serieux namen? Zou men deze pioniers aanvaard hebben als zij zich aan de regels gehouden hadden?

Dit is geen oproep om met z’n allen naar buiten te komen met rode vlaggen, om alles in vuur en vlam te zetten en een robbertje te vechten met de politie. Ik wil enkel stof tot nadenken geven. Het beleid dat vandaag onze levens invult, is eenzijdig economisch, repressief en staat niet open voor inspraak en participatie.Als sociaal werkers gaan we hiermee niet akkoord en vechten we dit model en concrete kleinere problematieken aan.

Spijtig genoeg doen we dit door binnen de grenzen te blijven die het beleid voor ons heeft opgesteld. Wanneer bijvoorbeeld verschillende jeugdorganisaties de GAS-sancties willen aankaarten, slaan ze de handen in mekaar en gaan ze staken in Brussel. Hoe verloopt dit?

Men dient een aanvraag in bij de bevoegde instantie en wandelt het traject dat aangegeven wordt door deze instantie en bewaakt wordt door de politie. Men vraagt toestemming aan het beleid en men gaat en staat waar het beleid toelating voor geeft. Is dat de geest van het sociaal werk? Kunnen we op die manier echt verandering teweeg brengen?

Ik geloof dat de middelen die aangereikt worden door beleidsmakers aan sociaal werkers enkel dienen om de illusie van participatie en democratie staande te houden en om het geweten van een sociaal werker en het volk te sussen. Daarom sta ik erop dat een alternatief samenlevingsmodel tot stand moet komen op onafhankelijke wijze, buiten de lijnen die het beleid voor ons heeft uitgetekend.

Wie schreeuwt om verandering, moet eerst naar zichzelf durven kijken. ‘Wij zijn veel te braaf’ is iets wat dikwijls te horen is in het werkveld. Verandering komt niet enkel tot stand met behulp van analyses en methodieken. Verandering vraagt moed, alternatief denken en handelen, rebellie. Geen zinloze rebellie, maar rebellie met een verantwoordelijkheid voor de gevolgen en de uitbouw van een alternatief samenlevingsmodel

“I read somewhere… I can’t remember where… Camus or something–it said what makes us human is rebellion. Not like stupid rebellion or anything political… But, we realize eventually that things are messed up, and we fight that… Not to fix it, I don’t think… But to be happy. I want to be happy.”^[3]

Voetnoten

• [1]NIJS, T., Sociale sector: kritische geesten of mee in het gareel? 3 januari 2014. (https://www.dewereldmorgen.be/blogs/tnijs/2014/01/03/sociale-sector-kritische-geesten-mee-in-het-gareel)
• [2]BLOMMAERT, J., De deskundige burger: Welkom in een verbeterde democratie. 19 februari 2014. (https://www.dewereldmorgen.be/artikels/2014/02/19/de-deskundige-burger-welkom-in-een-verbeterde-democratie-0).
• [3]DREYER, J., Inhale exhale pause talk continue. 18 april 2006. (http://jdreyer.blogspot.be/2006/04/inhaleexhalepausetalkcontinue.html)