De Onafhankelijke Ziekenfondsen hebben in samenwerking met de KU Leuven gegevens over luchtvervuiling vergeleken met terugbetalingscijfers van meer dan 1,1 miljoen raadplegingen bij de huisarts. De studie zoomt in op de bezoeken van chronische patiënten met hypertensie of depressie aan hun huisarts.

Daaruit blijkt dat pieken in luchtvervuiling leiden tot meer bezoeken aan de huisarts door chronische patiënten. Een toename van de stikstofdioxide met 5 microgram per kubieke meter doet het aantal bezoeken met 3,4 procent stijgen voor mensen met een hoge bloeddruk, en met 3,1 procent voor mensen met depressie. Eenzelfde verhaal voor roetvervuiling: een toename van 0,5 microgram zwarte koolstof doet het aantal bezoeken voor hoge bloeddruk stijgen met 2,4 procent, en 1,7 procent voor mensen met een depressie.

Mentale gezondheid

In een tweede studie wordt het verband gelegd tussen luchtvervuiling en afwezigheid op het werk. De pieken in vervuiling gaan gepaard met een toename van het aantal personen dat als arbeidsongeschikt wordt erkend of dat langdurig afwezig blijft van het werk omwille van mentale aandoeningen.

Zo blijkt dat een toename van 5 microgram stikstofdioxide per kubieke meter stikstofdioxide het risico op arbeidsongeschiktheid met 4,2 procent verhoogt. Een stijging van 0,5 microgram zwarte koolstof verhoogt datzelfde risico met 3,2  procent.

“Luchtvervuiling is niet iets waarvan we onmiddellijk denken dat het een impact heeft op onze mentale gezondheid”, zegt Tim Nawrot, milieu-epidemioloog aan de KU Leuven. “Er is echter een groeiende hoeveelheid bewijs tussen blootstelling aan luchtverontreiniging en geestelijke gezondheidsproblemen. De kleinste stofdeeltjes kunnen effecten ver buiten de longen hebben.”

WHO

De Onafhankelijke Ziekenfondsen vragen actie van de overheden tegen luchtvervuiling. “We roepen de federale en gewestelijke overheden op om op Europees niveau de nieuwe richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie op vlak van luchtvervuiling te steunen”, zegt directeur-generaal Xavier Brenez. “Zeker nu, enkele weken vóór de Europese top en de internationale klimaattop, is het belangrijk dat we ons bewust worden van het enorme effect dat de klimaatverandering en luchtvervuiling op de volksgezondheid hebben.”

Vorige week nog heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) de richtlijnen voor luchtkwaliteit aangescherpt, voor het eerst sinds 2005. Dat is het gevolg van de laatste wetenschappelijke inzichten, die tonen dat luchtvervuiling al op lagere niveaus schadelijk is. Blootstelling aan schadelijke stoffen in de lucht, ook in kleine hoeveelheden, kan leiden tot onder meer longkanker en hartziekten. De WHO noemde luchtvervuiling een van de grootste milieubedreigingen voor de menselijke gezondheid.