De vraag naar opname in een herstelverblijf neemt elk jaar toe. De Vlaamse herstelverblijven, waar patiënten na een ziekenhuisopname kunnen aansterken, kreunen echter onder een gebrek aan middelen. ‘De sector wordt stiefmoederlijk behandeld. Het wordt dringend tijd dat herstel in het totale zorgaanbod de plaats krijgt die het verdient’, zegt CM-voorzitter Luc Van Gorp.
De gemiddelde ligduur in het ziekenhuis is al jaren aan het dalen. Na ziekte of een ingreep mogen patiënten het ziekenhuis steeds sneller verlaten. Heel wat van hen kunnen terug naar huis, al dan niet met ondersteuning van familieleden en thuiszorgorganisaties. ‘Maar voor een aanzienlijke groep mensen, is dat niet mogelijk’, legt Luc Van Gorp uit. ‘Zij zijn niet ziek genoeg om nog in het ziekenhuis te blijven, maar ze zijn onvoldoende hersteld om meteen naar huis te gaan.’
Herstelverblijven spelen op die nood in. Patiënten kunnen er tijdelijk verblijven tot ze voldoende hersteld zijn om de draad weer op te pikken. Dat kan zelfs met partner of een ander familielid. In een herstelverblijf kunnen ze verder aansterken in een volledig aangepaste zorgomgeving en onder begeleiding van een professioneel zorgteam.
De vraag naar dergelijke opnames zit al jaren in de lift. Zo registreerden de twee Vlaamse CM-herstelverblijven (Hooidonk in Zandhoven en Ter Duinen in Nieuwpoort) in 2018 bijna 100.000 overnachtingen. In 2008 bleef de teller staan op ruim 86.000. ‘We verwachten dat de vraag de komende jaren alleen maar zal toenemen’, gaat Luc Van Gorp verder. ‘De ligduur in ziekenhuizen neemt verder af, de bevolking vergrijst, er zijn meer chronische aandoeningen en nieuwe medische behandelingen vragen hogere eisen in nazorg en revalidatie.’
Alleen, de negen erkende Vlaamse herstelverblijven kampen vandaag met een schrijnend gebrek aan middelen. ‘Er is veel te weinig aandacht voor de sector. De herstelverblijven hebben zwaar moeten investeren om te voldoen aan de normen voor een erkenning, maar daar hebben ze nauwelijks financiële middelen voor gekregen. Op lange termijn wordt het moeilijk om het hoofd boven water te houden.’
CM heeft in de sector altijd haar verantwoordelijkheid opgenomen en zet serieus in op haar herstelverblijven. Zo wordt er in Zandhoven op dit ogenblik een gloednieuw en innovatief gebouw opgetrokken om patiënten nog beter te kunnen opvangen. ‘Maar er is natuurlijk een grens. Als er geen extra middelen komen van de overheid, dan komen de herstelverblijven in de problemen.’
Als gezondheidsfonds trekt CM aan de alarmbel. Luc Van Gorp: ‘Er wordt vandaag veel geïnvesteerd in thuiszorg. Daar zijn wij natuurlijk voor, maar er zal altijd een groep mensen zijn die je met thuiszorg alleen niet kunt helpen. Herstelverblijven staan garant voor een multidisciplinaire benadering van herstel en revalidatie. We zetten kinesitherapeuten, verpleegkundigen, artsen, sociale diensten en psychologen in. Er is dag en nacht omkadering en alles gebeurt in een aangenaam kader. Een bed in een herstelverblijf is bovendien vijf keer goedkoper dan een ziekenhuisbed. De toenemende zorgnood moeten we samen beantwoorden. Het is belangrijk om alle partners in het verhaal de erkenning te geven die ze verdienen. De sector snakt naar ademruimte.’
