Vandaag koppen twee belangrijke kranten in Vlaanderen dat het slecht gaat met de geestelijke gezondheid en de opvang van wie steun nodig heeft. Als ik thuiskom van de boekhandel, zit er een nieuwe editie van “Leef!” in de bus, het blad van de christelijke mutualiteit. Thema? “Psychische kwetsbaarheid”. Artikels: “Het duiveltje dat verslaving heet”. “Helpt Yoga tegen angststoornissen?”. “Eenzaamheid in beeld”. Het kan best zijn dat Vlamingen en media plots het hek van de dam durven halen en de dingen benoemen, nu er corona wijsheid is gekomen; we beseffen hoe belangrijk gezond denken en voelen is, hoe onmisbaar omhelzingen zijn. En dat de bekende presentator zich onlangs liet opnemen in de psychiatrie om bevrijd te raken van zijn angsten, het kan een druppel in de emmer zijn geweest.

Wanneer ik de twee kranten zag liggen in de handel, was mijn eerste gedacht, nuttig als titel voor dit stukje: Moet ik hier weer alles zelf doen? De kwestie sleept nu al minstens veertig jaar aan. Mijn grootmoeder koos twee jaar na de wereldoorlog voor zelfdoding; als kind merkte ik dat dit existentiële feit zelfs in de inner cirkle van de familie bijna onbespreekbaar bleef.

Heb ik dan zelf iets gedaan aan het probleem?

Oordeel zelf.

-Vanaf 1997 heb ik menig opiniestuk geschreven in De Standaard over de problematiek van onze Geestelijke Gezondheid. Plots was er een opiniemaker die de woorden depressie en zelfdoding gebruikte. Die opriep het probleem aan te pakken, mededogen, medelijden toe te laten. Misschien heb ik wel het debat opengebroken en het thema op de agenda (van de media, de politiek blijkt hermetisch) gezet.

– Jongeren opgevangen als Bezinningsbegeleider eind jaren negentig en begin van de nieuwe eeuw. Nog altijd een job zonder volwaardig statuut. Stoutmoedig stak ik mijn nek uit, al zeg ik het zelf, waar ik de achttienjarigen lessen in massage gaf. Omdat ik ervan overtuigd ben dat vriendelijk en respectvol aangeraakt worden, een krachtig medicijn is tegen alle mogelijke angsten en vervreemding, eenzaamheid en wanhoop. (Dit initiatief nam ik dus in volle collectieve hysterie nadat een jaar of vier voordien het monster in de provincie Luxemburg ontmaskerd was en honderdduizenden vaders en ooms plots meenden dat zijn hun meisjeskinderen dan maar niet meer moesten aanraken…) – De jongeren reageerden zeer goed, blij en tevreden en met het nodige respect naar elkaar bij deze avant-garde methode.

– Acht jaar hulpverlening geboden in persoon aan een drieduizend bellers met allerlei emotionele en geestelijke problemen en behoefte aan vriendelijke aanwezigheid en steun als vrijwilliger bij de algemene hulplijn Tele-Onthaal.

– Een uitgebreid interview met de pastor (theologe) van UZ Sint-Kamilus, psychiatrisch ziekenhuis in Bierbeek, Katrien Cornette (pastoraaltheologe) in Tertio geschreven, het onvolprezen christelijke opinie weekblad. De directeur van de instelling kreeg na de publicatie ineens interesse in die sleutel medewerkster. De pastoor van de gemeentelijke parochie vond het stuk “zwaar”, vol nieuwe feiten en inzichten..

– Medewerking geboden aan lotgenotenorganisatie voor wie met psychische kwetsbaarheid kampt en herstel nastreeft, Uilenspiegel.

– Meer dan twintig jaar informele steunende gesprekken gevoerd met psychiatrische patiënten in een (overigens goed bestaft) Huis van institutionele psychiatrie, Papiermoleken in Heverlee.

– Het thema blijvend ondersteuning geboden via Sociale Media.

– Vanuit het publiek na een lezing van Wouter Beke in het Provinciehuis in de Raadszaal in Leuven al tien jaar terug een dringende, beschaafde oproep gedaan de gezondheid van de psyche van onze mensen in handen te nemen. Lichtpunt: Beke is in die zin zelf van job veranderd. Misschien inspireerde mijn aansporing Beke wel om Minister van Gezondheid te worden. Als hij nu nog ook nog de ommekeer kon doen plaatsgrijpen.

____________________________________________

Hoe lang nog gingen overigens beleid en medemens in dit landje wegkijken, als de situatie niet acuut was geworden “dankzij” de komst van het gekroonde virusje?

___________________________________________

Illustraties: coverfoto’s van gedrukte media van 10 december 2020