Het gaat om een monstercontract voor de levering van 179 tankvliegtuigen (type KC-45) die de huidige vloot moet vervangen. Eén van de grootste militaire contracten van de voorbije jaren waarbij Europese en Amerikaanse luchtvaartbedrijven in een felle concurrentie zijn verwikkeld.
Volgens de Europese Commissie zou de regering-Obama Boeing, de Amerikaanse rivaal van EADS in dit dossier, op een oneerlijke manier hebben bevoordeeld.
Nieuwe voorwaarden
EADS en haar Amerikaanse partner Northrop-Grumman namen de beslissing na het bestuderen van de laatste nieuwe voorwaarden die zijn opgesteld door het Amerikaanse ministerie van Defensie (DoD). Het samenwerkingsverband tussen EADS en haar Amerikaanse partner had het contract in feite al binnengehaald in 2008. Dat betekende een zware tegenslag voor Boeing dat in een eerste fase het beste bod leek te hebben gedaan.
Ondertussen wijzigde de Amerikaanse minister van Defensie Robert Gates de voorwaarden. De scherpe concurrentie voor deze militaire programma’s werd als ‘oneerlijk en onwerkbaar’ omschreven. Ralph Crosby, de voorzitter van EADS Noord-Amerika, zei dat het Amerikaanse leger duidelijk kiest voor een kleiner type vliegtuig, gebaseerd op de Boeing 767, dat veel minder krachtig is dan het EADS-prototype dat is geënt op de Airbus A330-MRTT.
Concurrentievervalsing
De terugtrekking komt er drie maanden nadat het samenwerkingsverband al een eerste keer waarschuwde dat zij de nieuwe voorwaarden als ‘concurrentievervalsing’ zag. Gates had toen nog beloofd dat het een ‘eerlijk en zeer transparant proces’ zou worden. Boeing zal naar verwachting haar voorstel afleveren op 10 mei. Een definitief toewijzingsbesluit wordt verwacht tegen het einde van dit jaar.
Het Europese luchtvaartconcern EADS, onder meer bekend van Airbus, heeft in 2009 een verlies geleden van 763 miljoen euro. Dat komt vooral door de extra kosten die voortvloeien uit het project voor het militaire transportvliegtuig A400M. In 2008 boekte EADS nog een winst van 1,6 miljard euro.
Europese Commissie verbolgen
Merkwaardig is wel dat er meteen nadat het afhaken van EADS bekend raakte, vanuit de Europese Commissie forse kritiek kwam op de beslissing van het bedrijf om niet mee te doen.
Volgens Louis Gallois, CEO van EADS, “maakte het bedrijf toch geen eerlijke kans om het project binnen te halen”. De Europese commissaris van Handel, Karel De Gucht, toonde zich in een reactie verbolgen. Hij zei “te hopen dat de nieuwe voorwaarden van het Amerikaanse project geen belemmering inhouden voor deelnemers uit andere landen”.
De Duitse minister van Economie, Rainer Bruederle, was nog explicieter. Hij sprak over een “overduidelijk voordeel dat de Amerikaanse overheid aan concurrent Boeing heeft gegeven”.
