Is het arbeidsrecht van toepassing op vrijwilligerswerk? In een recent voorstel koppelde N-VA bijvoorbeeld een Dimona-aangifte voor vrijwilligers aan drastische administratieve vereenvoudiging. De sector is niet overtuigd. “Het arbeidsrecht toepassen op vrijwilligerswerk kan nooit een oplossing vormen voor knelpunten in de vrijwilligerswetgeving. Wel integendeel. Het uitgangspunt van het arbeidsrecht valt nu eenmaal niet te rijmen met de essentie van vrijwilligerswerk” stelde Dries De Smet van de Vlaamse Jeugdraad.
“Vrijwilligerswerk moet vrijwilligerswerk blijven: vrijwillig en onbezoldigd. Een vergoeding dient om onkosten te vergoeden, niet de prestatie. Dat moet zo blijven. Tegelijk moeten goed gemotiveerde uitzonderingen daarop kunnen, zoals de vraag van de diensten voor oppas.” Sandra Rosvelds van Beweging.net haalt een gevoelig punt aan dat veel te maken heeft met de gelaagdheid van vrijwilligerswerk. Vrijwilligerswerk in een jeugdbeweging is niet hetzelfde als oppashulp door vrijwilligers.
Moet er dan een soort tussenstatuut komen waardoor organisaties hun vrijwilligers een hogere vergoeding kunnen geven? Minister Muyters gaf recent vanuit de Vlaamse Regering een aanzet, specifiek voor sportbegeleiders. “De georganiseerde sportsector, goed voor 1,6 miljoen sporters in Vlaanderen, is al jaren vragende partij voor een statuut dat er enerzijds voor zorgt dat het vrijwilligerswerk zuiver wordt gehouden, en dat anderzijds een redelijke, legale prestatievergoeding biedt aan trainers en lesgevers die zich, naast hun hoofdberoep, regelmatig inzetten om een kwalitatieve begeleiding te bieden aan sporters” zegt Geraldine Mattens van de Vlaamse Sportfederatie. Lien Verwaeren (Forum voor Amateurkunsten) vult aan: “Het is zeer positief dat de Vlaamse Overheid hierover nadenkt, maar vanuit de amateurkunstensector vinden wij het een gemiste kans dat men zich beperkt tot de sportsector en dit niet opentrekt naar andere sectoren waar de nood even groot is. Wat is in de praktijk het verschil in statuut tussen een sporttrainer of een danscoach, een dirigent, …?”.
Mensen met een werkloosheidsuitkering die vrijwilligerswerk willen doen, hebben intussen andere kopzorgen. Een vrijwilliger bij armoedevereniging ’t Hope in Roeselare getuigt: “Ik ben vrijwilliger in het Rode Kruis, maar geniet ook een werkloosheidsuitkering. Om die uitkering niet te verliezen, moet ik als vrijwilliger weten dat ik me moet aanmelden bij de RVA en een aanvraag moet doen om vrijwilligerswerk te doen. Anders kan ik geschorst worden.”
Werk maken van die punten zou de beste bedanking zijn van organisaties en vrijwilligers die onze federale politici kunnen geven.
Bart Verhaeghe is stafmedewerker bij de Verenigde Verenigingen
