Dubai is hier vooral bekend om zijn blinkende wolkenkrabbers, sjieke zevensterrenhotels en palmbomen die wuiven aan helderblauw water. Luxe en overvloed ten top, en voor toeristen de laatste jaren een aantrekkelijke bestemming. Ook veel grote bedrijven hebben zich in Dubai gevestigd, en voor rijke Westerse expats biedt het een fijne inkomensbelastingvrije haven.

Maar achter al de pracht en praal gaat een grimmige wereld schuil: die van de arbeiders die Dubai hebben gemaakt tot wat het is. De kloof van levensstandaard tussen degenen die gebruik maken van de flitsende wolkenkrabbers en degenen die ze hebben gebouwd, is enorm. Uitbuiting, slechte werk- en leefomstandigheden en onderdrukking: welkom in het slavernijparadijs van de 21ste eeuw.

In Dubai wordt de pers gecensureerd, zijn demonstraties of sociale acties verboden en ook vakbonden en stakingen zijn er illegaal. Toen de werknemers van het grootste bouwbedrijf van Dubai, Arabtec, vorig weekend besloten om een dag in hun barakken te blijven uit protest tegen het lage loon, werd er dan ook met harde hand gereageerd: de arbeiders worden simpelweg gedeporteerd. Lopende projecten zullen geen vertraging oplopen door de staking, zo verzekerde Arabtec.

Contract als verblijfsrecht

De Verenigde Arabische Emiraten (VAE) hebben ongeveer 8 miljoen inwoners, waarvan de meesten in Dubai geresideerd zijn. Minder dan 20 procent daarvan behoort echter tot de Emirati, de officiële nationaliteit van de VAE. Het grootste deel van de bevolking van de VAE bestaat uit arbeidsmigranten uit Zuid-Azië, verder wonen er nog een relatief klein aantal expats uit andere (Westerse) landen.

Arbeidsmigranten in de Verenigde Arabische Emiraten krijgen geen Emirati-nationaliteit of langdurige verblijfsvergunning; hun recht om in een van de staten te verblijven hangt samen met een contract bij een werkgever. Het lot van de arbeiders ligt dus in de handen van het bedrijf waarvoor ze werken; een werkgever die ze de eerste twee jaar van hun verblijf niet mogen verlaten.

40 graden Celsius

De arbeidsmigranten hebben vaak hoge schulden als ze in Dubai aankomen, door de visum- en reiskosten die ze in hun thuisland aan louche arbeidsbureaus moeten betalen om te kunnen vertrekken.

Die schuld moet terugverdiend worden, waardoor veel arbeiders zich gedwongen voelen om voor langere tijd in Dubai te blijven werken. Het feit dat hun paspoort voor enkele maanden wordt ingenomen door de werkgever als ‘verzekering’, draagt daar ook nog aan bij.

12 uur op een dag werken bij temperaturen van 40 graden Celsius met maar één vrije dag per week: de werkomstandigheden zijn zwaar. Daarnaast zijn de bouwterreinen vaak onveilig, en als er iets gebeurt is er geen sociale zekerheid voorzien.

Overnachten doen de arbeiders in barakken in een soort van kamp, omringd door bewaking. Daar slapen de mannen met 5 tot 6 personen op een kamer, en delen een badkamer met 40 tot 50 personen. Bovendien is het loon dat zij verdienen ook nog eens erg laag, 100-200 dollar per maand.

Beter dan thuis

Maar ondanks dat de lonen voor de arbeidsmigranten er erg laag liggen en de werkomstandigheden zwaar en soms zelfs gevaarlijk zijn, verkiezen de migranten het werk in Dubai boven een baan in hun eigen land. Het loon daar is soms nog altijd hoger dan in bijvoorbeeld Bangladesh of India, en de werkzekerheid is er stabieler. Voor elke gedeporteerde arbeider staan er dus weer tien nieuwe in de rij.

Eerdere stakingen (zoals massale stakingen door arbeiders van de Burj Khalifa, het hoogste gebouw ter wereld, in 2006 en 2007) werden ook neergehaald en beantwoord met deportaties. Sindsdien lijkt er echter weinig verbeterd, ondanks het meermaals aankaarten van de slechte omstandigheden door organisaties als Human Rights Watch.

Dit artikel is geïnspireerd op een artikel van Al Jazeera: http://www.aljazeera.com/indepth/features/2013/05/201352375248751541.html