In 2015 kwam aan het licht dat heel wat dieselauto’s aanzienlijk meer vervuilden dan hun officiële testresultaten deden vermoeden. De auto’s bleken uitgerust met speciale software om tijdens de testen hun uitstoot tijdelijk te beperken – het begin van het Volkswagen-schandaal of “Dieselgate”. 

Dat leidde tot de invoering van strengere tests in 2019, maar die hadden geen impact op de 53 miljoen dieselwagens die tussen 2009 en 2019 al verkocht waren.

De International Council on Clean Transportation (ICCT) nam de testgegevens van die automodellen onder de loep, en stelt in 77 procent van de Euro 5- en Euro 6-diesels “verdachte” stikstofwaarden vast. Dat komt overeen met 19 miljoen wagens die nog rondrijden op Europese wegen, die “waarschijnlijk” gebruik maken van sjoemelsoft- of hardware. In minstens 40 procent van de gevallen (13 miljoen voertuigen) zou in de data sprake zijn van extreme uitstootwaarden en is er “vrijwel zeker” sprake van manipulatie, zegt de ngo.

Drie landen aangeklaagd 

Volgens de EU-wetgeving hebben lidstaten de verantwoordelijkheid om gevallen van mogelijke manipulatie te onderzoeken en van fabrikanten te eisen dat zij corrigerende maatregelen nemen als een verboden manipulatie-instrument wordt gevonden. 

Maar sinds het Dieselgate-schandaal hebben maar een handvol fabrikanten in Europa terugroepacties en updates van dieselauto’s uitgevoerd, stellen de ngo’s ICCT en ClientEarth.

Op basis van het ICCT-onderzoek en een recente uitspraak van het Europees Hof heeft ClientEarth daarom al klacht ingediend bij de Franse, Duitse en Britse overheid. 

“Meer dan zeven jaar na het eerste Dieselgate-schandaal is het onthutsend om te zien dat er zo weinig veranderd is”, zegt advocate Katie Nield. “We hebben klacht ingediend bij drie nationale overheden om te eisen dat de vuile erfenis van Dieselgate voor eens en altijd wordt opgeruimd. Dit is een verraad van het vertrouwen van consumenten en burgers, en de overheid kan de autobouwers niet straffeloos laten.”